French
DeutschMalachov – Wikipedia, wolna encyklopedia
| Państwo | |
|---|---|
| Kraj | |
| Powiat | |
| Starosta | Lucia Ferenc Gajdúšková[1] |
| Powierzchnia | 6,27[2] km² |
| Wysokość | 464[3] m n.p.m. |
| Populacja (2023) • liczba ludności • gęstość | |
| Nr kierunkowy | +421 48[3] |
| Kod pocztowy | 974 01[3] |
| Tablice rejestracyjne | BB |
Położenie na mapie Słowacji  | |
Położenie na mapie kraju bańskobystrzyckiego  | |
 48°42′36″N 19°05′18″E/48,710000 19,088333 | |
| Strona internetowa | |
Malachov – wieś (obec) na Słowacji położona w kraju bańskobystrzyckim, w powiecie Bańska Bystrzyca.
Położenie
[edytuj | edytuj kod]Malachov położony jest u wschodnich podnóży Gór Kremnickich, otoczony wzgórzami zaliczanymi do Przedgórza Malachovskiego (słow. Malachovské predhorie). Zabudowania wsi leżą w środkowej części Doliny Malachovskiej i są szeroko rozłożone po obu stronach Potoku Malachovskiego. Tereny katastralne wsi leżą na wysokości od 400 do 820 m n.p.m.
Historia
[edytuj | edytuj kod]Tereny wsi były odwiedzane przez człowieka już w młodszej epoce kamiennej, o czym świadczą znalezione tu neolityczne narzędzia: dwa kamienne młoty i cztery obrobione tłuki kamienne. Pierwsze wzmianki o miejscowości pochodzą z roku 1327[6][7], kiedy została zasiedlona niemieckojęzycznymi kolonistami zajmującymi się zapewne poszukiwaniem i wydobyciem rud metali. W roku 1422 wzmiankowana pod nazwą Malého, w 1446 – Malacho, a w 1467 – Malachov[8]. Pod koniec XVI i w XVII w. stale zagrożona najazdami tureckimi: w nocy z 21 na 22 października 1599 r. została zniszczona przez Turków. Należała do rodziny Radvanských z niedalekiej Radvani. Jej mieszkańcy zajmowali się górnictwem i hutnictwem (m.in. rtęci), pracą w lesie i furmanieniem. W dolnej części wsi, w miejscu zwanym Stupy, działała wytwórnia czarnego prochu strzelniczego.
Na początku XX w. do Malachova włączono wioskę Dolné Pršany, położoną po południowej stronie Doliny Malachovskiej. Pamiątką po tym są dwa cmentarze w Malachovie, położone po dwóch stronach potoku. Kościoła nigdy w Malachovie nie było – wierni należeli do parafii (ewangelickiej lub katolickiej) w Radvani. Cenną pamiątką we wsi jest stara ludowa szkoła ewangelicka, którą założył w 1858 r. Andrej Braxatoris-Sládkovič.
W 1970 r. Malachov został włączony w skład Bańskiej Bystrzycy. Od 1 marca 1993 r. stanowi znowu osobną jednostkę administracyjną.
Demografia
[edytuj | edytuj kod]Według danych z dnia 31 grudnia 2016, wieś zamieszkiwały 1092 osoby, w tym 550 kobiet i 542 mężczyzn[potrzebny przypis].
W 2001 roku rozkład populacji względem narodowości i przynależności etnicznej wyglądał następująco[9]:
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Zoznam zvolených starostov a primátorov podľa obcí, miest a mestských častí. Štatistický úrad Slovenskej republiky, 2014. [dostęp 2017-11-27]. (słow.).
- ↑ Statistical Office of the Slovak Republic (www.statistics.sk): Hustota obyvateľstva - obce. www.statistics.sk. [dostęp 2024-03-28]. Ustawienia: om7014rr_obc: 6,27S_SK, om7014rr_ukaz: Rozloha (Štvorcový meter).
- ↑ a b c Statistical Office of the Slovak Republic: Základná charakteristika. 2015-04-17. [dostęp 2022-03-31]. (słow.).
- ↑ Statistical Office of the Slovak Republic (www.statistics.sk): Počet obyvateľov podľa pohlavia - obce (ročne). www.statistics.sk. [dostęp 2024-03-28]. Ustawienia: om7101rr_obc: AREAS_SK.
- ↑ Statistical Office of the Slovak Republic (www.statistics.sk): Hustota obyvateľstva - obce. www.statistics.sk. [dostęp 2024-03-28]. Ustawienia: om7014rr_obc: AREAS_SK.
- ↑ Malachov – Basic characteristics. app.statistics.sk. [dostęp 2012-02-16]. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-04-03)]. (ang.).
- ↑ Malachov - História. [w:] E-OBCE.sk [on-line]. TERRA GRATA. [dostęp 2017-11-27]. (słow.).
- ↑ História. [w:] Strona oficjalna wsi [on-line]. [dostęp 2017-11-27]. (słow.).
- ↑ Statystyki mieszkańców na podstawie spisu statystycznego z roku 2001. Statistical Office of the Slovak Republic. [dostęp 2012-02-16]. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-04-09)]. (ang.).
