Marian Łomnicki – Wikipedia, wolna encyklopedia

Marian Łomnicki

Marian Łomnicki (przed 1905)
Data i miejsce urodzenia	9 września 1845 Baworów
Data i miejsce śmierci	26 października 1915 Lwów
Narodowość	polska
Małżeństwo	Maria Łomnicka
Odznaczenia
Multimedia w Wikimedia Commons
Teksty w Wikiźródłach

Marian Alojzy Łomnicki (ur. 9 września 1845 w Baworowie, zm. 26 października 1915 we Lwowie) – polski geolog, zoolog, paleontolog, encyklopedysta, ojciec matematyka Antoniego Mariana Łomnickiego i entomologa Jarosława Łomnickiego.

Studiował w latach 1864–1867 nauki przyrodnicze jako stypendysta Włodzimierza Dzieduszyckiego. Rozpoczął studia na Uniwersytecie Jagiellońskim w Krakowie, i kontynuował 1867–1868 na Uniwersytecie w Wiedniu, gdzie studiował geologię u Eduarda Suessa i paleontologię u Rudolfa Knera.

W latach 1869–1904 był nauczycielem gimnazjum, najpierw w gimnazjum Franciszka Józefa we Lwowie, następnie w Stanisławowie i od roku 1879 w C. K. IV Gimnazjum we Lwowie. W latach 1878–1882 wykładał zoologię w Wyższej Szkole Rolniczej w Dublanach. Poza pracą dydaktyczną zajmował się badaniami stratygrafii miocenu Podola i Roztocza. Jako zoolog badał faunę chrząszczy okolic Lwowa, prowadził także badania podczas odkryć we wsi Starunia pod Nadwórną.

 Osobny artykuł: Nosorożec włochaty ze Staruni.

W latach 1896–1897 pełnił funkcję prezesa Polskiego Towarzystwa Przyrodników im. Kopernika. Był encyklopedystą oraz edytorem Encyklopedii zbiór wiadomości z wszystkich gałęzi wiedzy - polskiej encyklopedii wydanej w latach 1898-1907 przez społeczną organizację edukacyjną Macierz Polska, która działała w Galicji w okresie zaboru austriackiego. Opisał w niej zagadnienia z zakresu botaniki^[1] .

Od 1905 był kustoszem Muzeum im. Dzieduszyckich we Lwowie^[2]. W uznaniu zasług naukowych Uniwersytet Franciszkański we Lwowie nadał Łomnickiemu w 1912 Doktorat (filozofii) Honoris Causa. Otrzymał tytuł c. k. radcy szkolnego^[3].

Jego żoną została Maria Szczucka, działaczka niepodległościowa i społeczna^[3]. Zamieszkiwali we Lwowie przy ulicy Mikołaja Kopernika na rogu Ossolińskich, gdzie żona gromadziła młodzież polską działającą w tajnym ruchu narodowym, organizując spotkania^[3][4].

Został pochowany na Cmentarzu Łyczakowskim we Lwowie^[5].

Uzupełnił i opublikował w 1892 monografię mięczaków ziem polskich pt. „Mięczaki (Mollusca)” spisaną przez Józefa Bąkowskiego^[6]. Wspólnie z Lepoldem Wajglem redagował czasopismo „Przyrodnik”^[5]. Był autorem podręcznika dla szkół średnich - mineralogii, geologii oraz biologii^[5].

Opublikował wiele prac naukowych, m.in.:

• Atlas Geologiczny Galicji (1895–1906),
• Wykaz chrząszczy czyli tęgopokrywych (Coleoptera) ziem polskich (1913)^[7].

• Kawaler Orderu Franciszka Józefa – Austro-Węgry (1904)^[8].

• Wielka Encyklopedia Powszechna PWN, tom 6, 1965, str. 703–704.
• Polski Słownik Biograficzny, tom XVIII, Wrocław-Warszawa-Kraków-Gdańsk, Wydawnictwo PAN, 1973
• Ludwik Finkel: Encyklopedya zbiór wiadomości z wszystkich gałęzi wiedzy, t. I. Lwów: Macierz Polska, Nakładem Wydawnictwa Macierzy Polskiej, druk. E. Winiarza, 1898, s. III-IX.
• Biografia Mariana Łomnickiego. pgi.gov.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2009-02-09)].
• Zygmunt Hołobut: IX. Migawki (szereg wspomnień). Kilka kartek z dziejów organizacji lwowskiej. W: Wacław M. Borzemski: Pamiętnik tajnych organizacji niepodległościowych na terenie byłej Galicji w latach 1880-1897. Lwów: Komitet ZON, 1930, s. 124-131.
• Kasper Wojnar: IX. Migawki (szereg wspomnień). Z moich wspomnień. W: Wacław M. Borzemski: Pamiętnik tajnych organizacji niepodległościowych na terenie byłej Galicji w latach 1880-1897. Lwów: Komitet ZON, 1930, s. 159-173.

Publikacje Mariana Łomnickiego dostępne w serwisie Polona