Metrorower – Wikipedia, wolna encyklopedia

Ten artykuł został nominowany do wyróżnienia „Dobry Artykuł”. Weź udział w dyskusji na ten temat.

Metrorower

publiczny system wypożyczania rowerów
Państwo	Polska
Województwo	śląskie
Lokalizacja	Górnośląsko-Zagłębiowska Metropolia
Operator	Nextbike GZM
Lata funkcjonowania	od 2024
Infrastruktura
Liczba stacji	924
Tabor
Liczba pojazdów	7000
Multimedia w Wikimedia Commons
Strona internetowa

Zobacz wiadomość w serwisie Wikinews pt. Od 1 sierpnia Metrorower w 31 miastach Górnego Śląska i Zagłębia

Metrorower – uruchomiony 25 lutego 2024 całoroczny, publiczny system wypożyczania rowerów w Górnośląsko-Zagłębiowskiej Metropolii (GZM), którego operatorem jest Nextbike GZM. W skład systemu wchodzą 924 stacje i 7000 rowerów.

W momencie utworzenia Górnośląsko-Zagłębiowskiej Metropolii (1 lipca 2017 roku^[1]) na jej terenie funkcjonowały trzy systemy rowerów miejskich: Gliwicki Rower Miejski^[2], City by bike w Katowicach^[3] i Tyski Rower^[4], a Sosnowiec miał podpisaną umowę na dostawę rowerów i stacji^[5]. W 2018 roku uruchomione zostały jeszcze: Kajteroz w Chorzowie^[6], Siemianowicki Rower Miejski^[7], Sosnowiecki Rower Miejski^[8], Świętochłowicki Rower Miejski^[7] i Zabrzański Rower Miejski^[9].

Mimo że operatorem wszystkich systemów był Nextbike, to regulaminy poszczególnych systemów zabraniały oddawania rowerów poza miastem wypożyczenia. Chcąc rozwiązać ten problem, GZM podpisała z Nextbikiem umowę integrującą istniejące systemy zarządzane przez niego. Umowa objęła wyłącznie rowery standardowe i zakładała, że koszt relokacji rowerów pomiędzy miastami pokryje Metropolia. Umowa objęła systemy w Chorzowie, Gliwicach, Katowicach, Tychach, Siemianowicach Śląskich, Sosnowcu i Zabrzu^[10].

W 2020 roku na terenie GZM pojawił się drugi operator rowerów miejskich, firma Roovee, która przejęła najpierw obsługę rowerów miejskich w Zabrzu w 2020 roku^[11] i w Gliwicach w 2021 roku^[12], a potem uruchomiła w 2021 roku system w Czeladzi^[13]. Umowa integrujące systemy rowerów miejskich nie obejmowała tych zarządzanych przez tego operatora^[10].

W 2022 roku Chorzów zdecydował się na unowocześnienie swoich rowerów, czyniąc je niekompatybilnymi z rowerami z sąsiednich miast. Tym samym również umowa integrująca systemy w różnych miastach przestała obowiązywać^[14].

Równolegle z pracami nad integracją istniejących systemów rowerów miejskich, Górnośląsko-Zagłębiowska Metropolia pracowała nad własnym systemem, co zaowocowało tym, że 25 marca 2019 roku ogłosiła przetarg na wykonanie koncepcji „Elektrycznego Roweru Metropolitalnego”^[15]. Przetarg ten jednak nie zakończył się podpisaniem umowy^[16], w związku z czym 17 grudnia Metropolia ogłosiła przetarg na wykonanie koncepcji „Roweru Metropolitalnego”^[17]. W efekcie czego w lipcu 2020 podpisano ze spółką DS Consulting umowę na opracowanie tejże koncepcji^[18]. Opracowano przez DS Consulting koncepcja została w styczniu 2021 roku opublikowana Biuletynie Informacji Publicznej GZM^[19].

28 maja 2021 roku Górnośląsko-Zagłębiowska Metropolia ogłosiła postępowanie w trybie dialogu konkurencyjnego na Uruchomienie, zarządzanie i eksploatacja systemu Roweru Metropolitalnego na terenie Górnośląsko – Zagłębiowskiej Metropolii^[20]. Wnioski o dopuszczenie do udziału w postępowaniu złożyły 2 firmy: CityBike Global oraz Nextbike GZM i 6 kwietnia 2022 roku rozpoczęła się faza rozmów z nimi^[21].

7 marca 2023 roku upłynął termin składania ofert w ramach drugiego etapu postępowania. Ofertę złożyło wyłącznie przedsiębiorstwo Nextbike GZM o wartości 331 mln zł brutto^[20][22] i 28 sierpnia właśnie ta oferta została wybrana^[20], a 25 października nastąpiło podpisanie umowy^[23][24]. Umowa została zawarta na okres 59 miesięcy i zakładał 3 etapowe wdrażanie systemu^[25].

W trakcie trwania postępowania wykonawcy złożyli 5 odwołań do Krajowej Izby Odwoławczej, które w większości zostały wygrane przez GZM^[26].

31 października 2023 roku odbyła się oficjalna prezentacja metroroweru w Katowicach z udziałem przewodniczącego GZM Kazimierza Karolczaka oraz prezesa Nextbike’a Tomasza Wojtkiewicza^[25]. W drugiej połowie stycznia rozpoczął się montaż stacji pierwszego etapu^[27]. 26 stycznia GZM dokonało autopoprawki w swoim budżecie, tak aby etap pierwszy wdrażania Metroroweru mógł objąć dodatkowe – 8. miasto (Chorzów)^[28]. 16 lutego rozpoczął się zamknięty rozruch testowy systemu^[29]. 23 lutego zgromadzenie GZM przyjęło uchwałę umożliwiającą przyspieszenie realizacji II i III fazy Metroroweru na przełom lipca i sierpnia 2024^[30].

25 lutego 2024 roku system został uruchomiony wraz z 276 stacjami w 8 miastach (Chorzowie, Czeladzi, Gliwicach, Katowicach, Siemianowicach Śląskich, Sosnowcu, Tychach i Zabrzu) oraz 1860 rowerami^[31].

Pod koniec lipca 2024 operator rozpoczął uruchamianie dodatkowych stacji i dostawę dodatkowych rowerów^[32]. 1 sierpnia system został rozszerzony do 31 gmin, 924 stacji i 7000 rowerów i tym samym stał się trzecim największym tego typu systemem w Europie^[33]

Jest to całoroczny system 4. generacji, który nie wymaga istnienia stacji bazowych, jednak w tej implementacji posiada stacje podobnie jak systemy 3. generacji. Odstawienie roweru do stacji nie jest obowiązkowe, ale jest premiowane niższymi opłatami^[34]. Opłaty za korzystanie są prowadzone w dwóch trybach: za przejazd (rozliczanie za każde 30 min) lub w abonamencie (miesięczny, półroczny, roczny). Jako uzupełnienie oferty transportowej, GZM wprowadził darmowe przejazdy dla posiadaczy biletów okresowych. Posiadacze tych biletów mogą korzystać każdego dnia przez 60 minut bez dodatkowych opłat z „Metrorowerów”^[35]. Korzystanie z roweru jest możliwe za pomocą dotychczasowych aplikacji firmy Nextbike oraz poprzez aplikację Transport GZM^[36].

W ramach systemu funkcjonują 924 stacje na terenie 31 z 41 gmin GZM:

• uruchomione w fazie 1: w Chorzowie, Czeladzi, Gliwicach, Katowicach, Siemianowicach Śląskich, Sosnowcu, Tychach i Zabrzu, gdzie zastąpi dotychczasowe systemy roweru miejskiego^[28].,
• uruchomione w fazie 2: w Będzinie, Bieruniu, Bytomiu, Chełmie Śląskim, Dąbrowie Górniczej, Gierałtowicach, Knurowie, Łaziskach Górnych, Mikołowie, Mysłowicach, Piekarach Śląskich, Pyskowicach, Radzionkowie, Rudzie Śląskiej Rudzińcu, Siewierzu, Sławkowie, Świerklańcu, Świętochłowicach, Tarnowskich Górach, Wojkowicach, Wyrach i Zbrosławicach^[33].

W ramach systemu funkcjonuje 7000 rowerów SmartBike 2.0, czyli rowerów 4 generacji wyposażonych w nadajnik GPS i elektrozamek, których nie trzeba przypinać do stojaków. Metrorower waży 20,5 kilograma, a jego elektronika jest zasilana z panelu solarnego umieszczonego w koszyku^[25][37][33].

W pierwszym miesiącu funkcjonowania systemu miało miejsce 46 tys. wypożyczeń, a w systemie zarejestrowało się 18 tys. osób (w tym 3,7 tys. poprzez konto Transport GZM)^[35]. 20 maja natomiast osiągnięto 200 tys. wypożyczeń^[38].

W pierwszej fazie (czyli okresie 25 lutego – 31 sierpnia 2024, w którym system funkcjonował w 8 miastach) miało miejsce 433 tys. podróży Metrorowerem, trwających łącznie 12,9 mln minut, w ramach których przejechano 1,68 mln km^[39].