Mień (rzeka) – Wikipedia, wolna encyklopedia

Mień

Mienia, Lipianka

Bulwar Poli Negri nad Mieniem w Lipnie
Kontynent	Europa
Państwo	Polska
Województwo	kujawsko-pomorskie
Lokalizacja	Pojezierze Dobrzyńskie (górny bieg), Kotlina Toruńska
Rzeka
Długość	56,3[1] km
Spadek	1,8‰[2]
Średni przepływ	1,03[3] m³/s (w środkowym biegu)
Źródło
Miejsce	Jezioro Likieckie[2]
Wysokość	130 m n.p.m.[1]
Współrzędne	52°55′51,3″N 19°25′42,3″E/52,930917 19,428417
Ujście
Recypient	Wisła
Miejsce	703,6 km rzeki Wisły
Wysokość	40 m n.p.m.[1]
Współrzędne	52°50′36,6″N 18°54′39,2″E/52,843500 18,910889
Położenie na mapie Polski źródło ujście
Położenie na mapie województwa kujawsko-pomorskiego źródło ujście
Położenie na mapie powiatu lipnowskiego źródło ujście
Multimedia w Wikimedia Commons

Mień (Mienia, Lipianka^[2][4]) – rzeka, prawy dopływ Wisły^[2] (w jej dolnym biegu) o długości 56,3 km^[1].

Rzeka wypływa z Jeziora Likieckiego, po czym przepływa przez wiele jezior i stawów, ostatecznie uchodząc do Wisły (po prawej stronie) w jej 703,6 km, poniżej Nieszawy^[5], znajdującej się na przeciwległym brzegu. Około 96% koryta rzeki znajduje się na terenie województwa kujawsko-pomorskiego. Jedynie krótki, liczący ok. 2 km odcinek, położony jest na terenie województwa mazowieckiego. Rzeka przepływa przez Pojezierze Dobrzyńskie (jest jego główną rzeką) oraz Kotlinę Toruńską (jedynie dolny odcinek Mieni). W górnym i środkowym biegu płynie głównie przez tereny rolnicze, natomiast w dolnym biegu przez lasy iglaste^[1]. Według Mapy Podziału Hydrograficznego Polski (MPHP) Mień ma długość 60,3 km. Jej identyfikator to 2794^[6]. W planie gospodarowania wodami na obszarze dorzecza Wisły z 2011 wydzielone są następujące jednolite części wód powierzchniowych: Mień od wypływu z jez. Likieckiego do wypływu z jez. Skępskiego Małego (PLRW20002327943), Mień od wypływu z jez. Małego do dopł. z Głodowa (PLRW200017279476), Mień od dopł. z Głodowa do dopł. spod Jankowa (PLRW200024279493), Mień od dopł. spod Jankowa do ujścia (PLRW200019279499). Według typologii wód przyjętej w tym planie są to odpowiednio: typ 23 (potok lub strumień na obszarze będącym pod wpływem procesów torfotwórczych), 17 (potok nizinny piaszczysty), 24 (mała i średnia rzeka na obszarze będącym pod wpływem procesów torfotwórczych) i 19 (rzeka nizinna piaszczysto-gliniasta)^[7].

Niewielki fragment rzeki (wraz z otaczającym go obszarem) jest objęty ochroną czynną i krajobrazową, stanowiąc rezerwat Przełom Mieni.

W wykazie hydronimów przygotowanym dla administracji rządowej nazwa „Mień” ma rodzaj gramatyczny męski, a jej dopełniacz to „Mnia”^[8]. W różnych opracowaniach nazwa jednak jest traktowana jak żeńska, z dopełniaczem „Mieni”^[1].

• Jezioro Likieckie (początek biegu)
• Likiec
• Blinno (województwo mazowieckie)
• Stawy „Chałacie” i Chałacie
• Jezioro Patana^[5]
• Jezioro Mielne^[5]
• Jezioro Święte
• Skępe
• Jezioro Skępskie Małe^[3][5]
• Jezioro Skępskie Wielkie^[3][5]
• Józefkowo
• Żuchowo
• Stawy hodowlane w Żuchowie
• Rezerwat przyrody Przełom Mieni
• Lipno
• Maliszewo
• Brzeźno
• Zieleńszczyzna
• Jezioro Mień
• Wąkole
• ujście do Wisły (po prawej stronie) na wysokości Nieszawy (położonej po lewej stronie Wisły)

Rzeka Mień odznacza się nieregularnym odpływem, a w okresach suchych wysycha. W górnym biegu, powyżej jezior skępskich, ciek funkcjonuje okresowo^[3].

Rzeka jest uboga w zasoby wodne. Wielkość przepływów jest związana z sezonową zmiennością zasilania i warunkami klimatycznymi. Zauważalne jest zróżnicowanie przepływów w poszczególnych miesiącach. Najwyższy miesięczny średni przepływ jest notowany w marcu (średnio 1,57 m³/s), najniższy – w sierpniu (0,69 m³/s). W badaniach wieloletnich stanów wody zauważalne są wezbrania wiosenne i letnie oraz głębokie „niżówki” w okresie letnim i jesiennym. Średni przepływ roczny z wielolecia w środkowym biegu rzeki w przekroju wodowskazowym oblicza się na 1,03 m³/s^[3].

Zlewnia rzeki Mień jest położona w obszarze dorzecza Wisły, w regionie wodnym Dolnej Wisły. Powierzchnia zlewni wynosi 386 km²^[1][3] (według innych danych: 374,7 386 km²^[5]). Zlewnia rzeki w przeważającej części jest położona w powiecie lipnowskim, w niewielkim procencie w powiecie toruńskim, rypińskim i sierpeckim^[3].

W zlewni Mieni w Gminie Skępe jest zlokalizowanych 3 głównych użytkowników wód powierzchniowych, którzy prowadzą działalność gospodarczą w oparciu o pozwolenia wodno–prawne:

• Gospodarstwo rolno–rybackie w przysiółku Chałacie,
• Gospodarstwo Rybackie Zasobu Własności Rolnej Skarbu Państwa w Żuchowie
• Zajazd „Kama Kowalski” we wsi Rumunki Skępskie^[3].

• Dopływ z jeziora Łąkie – 2,9 km długości^[1] (na MPHP – kanał Łąkie^[6])
• Dopływ z Jeziora Lubówieckiego – 6,7 km^[1]
• Młynarka – 12,6 km^[1]
• Dopływ z jeziora Konotopskiego – 6 km^[1]
• Dopływ spod Jankowa – 5,1 km^[1]

• Dopływ z Suradowa – 6,6 km długości^[1] (na MPHP – Mień Lewy^[6])
• Dopływ z Głodowa – 5,7 km^[1]
• Dopływ spod Kłokocka – 9,3 km^[1] (na MPHP – Biskupianka^[6])

W zlewni Mieni zauważalny jest wzrost przepływów w półroczu zimowym niż w półroczu letnim (najwyższe przepływy na wiosnę, ubogie w miesiącach: czerwiec, sierpień i wrzesień)^[3].

Według danych z lat 2016–2019 stan lub potencjał ekologiczny odcinka bliskiego źródła był słaby, a kolejnych odcinków umiarkowany. O tej klasyfikacji zadecydował słaby lub umiarkowany stan bezkręgowców bentosowych, podczas gdy stan pozostałych biologicznych elementów oceny z reguły był lepszy. Stan ichtiofauny w pobliżu ujścia do Wisły był bardzo dobry, ale w odcinku źródłowym umiarkowany. W dolnym biegu stwierdzono przekroczenia norm stanu dobrego dla substancji biogennych – azotu i fosforu. Spośród substancji priorytetowych badanych w 2016 r. stwierdzono przekroczenia – głównie substancji podlegających akumulacji w tkankach zwierząt wodnych: PBDE, rtęci i haptachloru^[9].

• Lipno, powiat lipnowski, województwo kujawsko-pomorskie
• Bobrowniki, powiat lipnowski, województwo kujawsko-pomorskie
• Chrostkowo, powiat lipnowski, województwo kujawsko-pomorskie
• Kikół, powiat lipnowski, województwo kujawsko-pomorskie
• Lipno (gmina wiejska), powiat lipnowski, województwo kujawsko-pomorskie
• Skępe, powiat lipnowski, województwo kujawsko-pomorskie
• Skępe (gmina wiejska), powiat lipnowski, województwo kujawsko-pomorskie
• Wielgie, powiat lipnowski, województwo kujawsko-pomorskie
• Rogowo, powiat rypiński, województwo kujawsko-pomorskie
• Czernikowo, powiat toruński, województwo kujawsko-pomorskie
• Szczutowo, powiat sierpecki, województwo mazowieckie^[10]

Część rzeki (odcinek zaczynający się od jezior skępskich) jest wykorzystywana do spływów kajakowych. Tor wodny charakteryzuje się malowniczością, znacznym urozmaiceniem (odcinki o charakterze górskim, liczne przeszkody w postaci zwalonych drzew i jazów). Jest to szlak określany w skali trudności jako nieco trudny (ZWC), do Brzeźna – uciążliwy, poniżej – nadzwyczaj uciążliwy (zwłaszcza przy niskim stanie wody)^[2].

• Rzeki Polski
• Dorzecze Wisły