Naqi’a – Wikipedia, wolna encyklopedia

Naqi’a/Zakutu

Relief ukazujący królową-matkę Zakutu (po lewej) i jej syna Asarhaddona w świątyni boga Marduka w Babilonie; zbiory Luwru (AO 20185)
królowa Asyrii
Jako żona	Sennacheryba
Dane biograficzne
Rodzeństwo	Abi-ramu (siostra)
Mąż	Sennacheryb
Dzieci	Asarhaddon

Naqi’a (sem. Naqi’a), Zakutu (akad. Zakūtu) – asyryjska królowa, jedna z małżonek Sennacheryba (704–681 p.n.e.), matka Asarhaddona (681–669 p.n.e.) i babka Aszurbanipala (669–627? p.n.e.).

Królowa ta była najprawdopodobniej kobietą pochodzenia aramejskiego na co wskazuje jej zachodniosemickie imię Naqi’a, znaczące „czysta”. W Asyrii znana ona była również pod imieniem Zakutu, będącym akadyjskim odpowiednikiem imienia Naqi’a^[1]. Zyskała ona przychylność Sennacheryba i stała się jedną z jego żon. Jej pozycja i wpływy znacznie wzrosły po śmierci Aszur-nadin-szumiego, najstarszego syna Sennacheryba z innej żony, kiedy to jej własny syn Asarhaddon stał się następcą asyryjskiego tronu^[2]. Po objęciu władzy Asarhaddon pozostawał pod dużym wpływem swej matki, która wywierała bezpośredni wpływ na bieżące sprawy państwa. Posiadała część pałacu do własnego użytku i otrzymywała regularne raporty dotyczące zdrowia jej syna^[2]. To ona doprowadziła do wyznaczenia na następcę asyryjskiego tronu Aszurbanipala, a nie jego starszego brata Szamasz-szuma-ukina, który wyznaczony został na króla Babilonii^[1]. Jej wpływ wzrósł jeszcze bardziej po śmierci Asarhaddona w czasie wyprawy wojennej w 669 r. p.n.e. By uniknąć powtórzenia się zaburzeń, jakie miały miejsce na początku panowania Asarhaddona, skłoniła do złożenia przysięgi wierności Aszurbanipalowi elity asyryjskie^[1][3]. Zmarła najprawdopodobniej krótko po koronacji Aszurbanipala.

Naqi’a/Zakutu ze względu na długość życia, silną osobowość i znaczenie jakie zdobyła na dworze asyryjskim, obok Sammu-ramat należy do nielicznych kobiet, które zapisały się w historii Asyrii.

• hasło Naqi’a-Zakutu, w: Gwendolyn Leick, Who's Who in the Ancient Near East, Routledge, London and New York 2002, s. 116-117.
• F. Joannes, Historia Mezopotamii w I. tysiącleciu przed Chrystusem, Wydawnictwo Poznańskie, Poznań 2007.