Nektarynka białooka – Wikipedia, wolna encyklopedia

Nektarynka białooka
Psitteuteles versicolor[1]
(Lear, 1831)
Ilustracja
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Typ

strunowce

Podtyp

kręgowce

Gromada

ptaki

Podgromada

Neornithes

Infragromada

ptaki neognatyczne

Rząd

papugowe

Rodzina

papugi wschodnie

Podrodzina

damy

Plemię

Loriini

Rodzaj

Psitteuteles
Bonaparte, 1854

Gatunek

nektarynka białooka

Synonimy
  • Trichoglossus versicolor Lear, 1831
  • Trichoglossus versicolor mellori Mathews, 1912[2]
  • Trichoglossus versicolor whitei Mathews, 1912[2]
Kategoria zagrożenia (CKGZ)[3]

Nektarynka białooka[4], lorysa białooka[5] (Psitteuteles versicolor) – gatunek małego ptaka z podrodziny dam (Loriinae) w obrębie rodziny papug wschodnich (Psittaculidae). Zamieszkuje tereny północnego wybrzeża Australii.

Systematyka

[edytuj | edytuj kod]

Nektarynka białooka po raz pierwszy otrzymała nazwę binominalną w 1831 roku – angielski artysta Edward Lear zilustrował ją w swym dziele Illustrations of the Family of Psittacidae, or Parrots i nazwał ją Trichoglossus versicolor[2][6]. Autor nie wskazał miejsca typowego; Mathews przyjął, że był to półwysep Jork w stanie Queensland[2][7]. Obecnie gatunek ten umieszczany jest w monotypowym rodzaju Psitteuteles[4][8]. Nie wyróżnia się podgatunków[8]; podgatunki mellori i whitei opisane w 1912 roku przez Mathewsa[7] nie są uznawane[8][9].

Morfologia

[edytuj | edytuj kod]

Czoło do połowy korony czerwone; nagi pierścień oczodołowy biały; pokrywy uszu żółte; reszta głowy niebieskozielona z wąskimi żółtymi smugami, które rozciągają się na miękką różową pierś i bladozieloną resztę upierzenia. Dziób pomarańczowoczerwony[10]. Samice mają bardziej matową i mniej rozległą czerwień na koronie[9].

Dorosłe osobniki osiągają 19 cm długości ciała i ważą 51–62 g[9].

Pożywienie

[edytuj | edytuj kod]

Głównie pyłek i nektar z kwiatów eukaliptusa[10].

Rozmnażanie

[edytuj | edytuj kod]

Okres lęgowy: najczęściej kwiecień – sierpień.
Gniazdo: w wydrążonym pniu lub zagłębieniu wysoko na drzewie.
Jaja: zazwyczaj 2–5.
Wysiadywanie: około 40 dni[10].

Status zagrożenia i ochrona

[edytuj | edytuj kod]

Międzynarodowa Unia Ochrony Przyrody (IUCN) uznaje nektarynkę białooką za gatunek najmniejszej troski (LC – Least Concern). Gatunek pospolity, szeroko rozprzestrzeniony w swoim obszarze występowania. Ze względu na brak dowodów na spadki liczebności bądź istotne zagrożenia dla gatunku BirdLife International ocenia trend liczebności populacji jako stabilny[3]. Gatunek ten jest ujęty w II załączniku konwencji waszyngtońskiej (CITES)[11].

Galeria

[edytuj | edytuj kod]

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. Psitteuteles versicolor, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
  2. a b c d D. Lepage: Varied Lorikeet Psitteuteles versicolor. [w:] Avibase [on-line]. [dostęp 2022-11-18]. (ang.).
  3. a b Psitteuteles versicolor, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species (ang.).
  4. a b Systematyka i nazwy polskie za: P. Mielczarek & M. Kuziemko: Plemię: Loriini Selby, 1836 (wersja: 2022-09-13). [w:] Kompletna lista ptaków świata [on-line]. Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego. [dostęp 2022-11-15].
  5. P. Mielczarek, W. Cichocki. Polskie nazewnictwo ptaków świata. „Notatki Ornitologiczne”. Tom 40, zeszyt specjalny, 1999. 
  6. E. Lear, Illustrations of the family of Psittacidœ, or parrots, pl. 36, Londyn [1832] (ang.).
  7. a b G.M. Mathews. A Reference-List to the Birds of Australia. „Novitates Zoologicae : a journal of zoology in connection with the Tring Museum”. 18 (3), s. 259–260, 1912. (ang.). 
  8. a b c F. Gill, D. Donsker & P. Rasmussen (red.): IOC World Bird List (v12.2). [dostęp 2022-11-18]. (ang.).
  9. a b c N. Collar & P.F.D. Boesman: Varied Lorikeet (Psitteuteles versicolor), version 1.0. [w:] Birds of the World (red. J. del Hoyo, A. Elliott, J. Sargatal, D.A. Christie & E. de Juana) [on-line]. Cornell Lab of Ornithology, Ithaca, NY, USA, 2020. [dostęp 2022-11-18]. (ang.). Publikacja w zamkniętym dostępie – wymagana rejestracja, też płatna, lub wykupienie subskrypcji
  10. a b c HBW 1997 ↓, s. 348.
  11. Psitteuteles versicolor. [w:] Species+ [on-line]. UNEP-WCMC, CITES Secretariat. [dostęp 2022-11-18]. (ang.).

Bibliografia

[edytuj | edytuj kod]
  • Josep del Hoyo, Andrew Elliot, Jordi Sargatal: Handbook of the Birds of the World. Volume IV Sandgrouse to Cuckoos. Barcelona: Lynx Edicions, 1997. ISBN 84-87334-22-9.

Linki zewnętrzne

[edytuj | edytuj kod]