Noc Kultury – Wikipedia, wolna encyklopedia

Noc Kultury

Night of Culture

Logo Nocy Kultury
Lata aktywności	od 2007 roku
Termin	pierwszy weekend czerwca
Miejscowość	Lublin – Stare Miasto i Śródmieście
Organizator	Warsztaty Kultury
Multimedia w Wikimedia Commons
Strona internetowa

Noc Kultury – lubelski festiwal kulturalny, organizowany przez Warsztaty Kultury w Lublinie. Wydarzenie ma miejsce raz do roku, w pierwszą sobotnią noc w czerwcu^[1] w godzinach 19.00-2.00^{[potrzebny przypis]}. Na jego program składa się kilkaset wydarzeń kulturalnych najczęściej odbywających się w przestrzeni publicznej, głównie na Starym Mieście i w Śródmieściu Lublina^{[potrzebny przypis]}.

Na program festiwalu składają się wydarzenia zgłaszane w wolnym naborze przez artystów, animatorów, instytucje kulturalne, organizacje pozarządowe, przedsiębiorców i mieszkańców oraz te produkowane specjalnie na Noc Kultury przez organizatora^[2]. Corocznie jest to kilkaset bezpłatnych propozycji z różnych dziedzin kultury: spektakli teatralnych, koncertów, wystaw, projekcji filmowych, mappingów^{[potrzebny przypis]}, warsztatów czy happeningów ulicznych^[3].

Wiele z nich odbywa się w nietypowych miejscach – w podwórkach i bramach kamienic, na dachach budynków, czy na zamkniętych specjalnie na tę jedną noc dla ruchu kołowego ulicach w centrum miasta^[4]. Podczas Nocy Kultury otwarte są również lubelskie instytucje kulturalne, muzea, galerie sztuki, biblioteki czy podziemne korytarze^{[brak potwierdzenia w źródle][3]}.

Charakterystyczne dla Nocy Kultury są również instalacje artystyczne w przestrzeni publicznej, w dużej mierze wykorzystujące światło, dzięki czemu są dobrze wyeksponowane po zmroku^{[5][martwy link]}.

Znaczna część działań jest przygotowywana specjalnie na festiwal i po jego zakończeniu nie ma możliwości oglądania ich ponownie.

150 kolorowych lampionów-sukien zawieszonych nad ul. Żmigród na całej długości to instalacja artystyczna, która przyśpieszyła decyzję Prezydenta Miasta Lublina o zamknięciu ulicy dla ruchu samochodowego^{[6][martwy link]}.

Publiczność odwiedzająca podczas Nocy Kultury ulicę Kowalską mogła poczuć się jak w latach 20/30 ubiegłego wieku. Zmienione zostały tam szyldy i wystawy sklepów, na ulicach pojawiły się zabytkowe motocykle i samochody a dzieci bawiły się na stuletniej, zabytkowej, wiktoriańskiej karuzeli. Do dziś na ul. Kowalskiej można oglądać szyldy, które właściciele zdecydowali się pozostawić po Nocy Kultury na stałe. A nieopodal, na jednej z głównych ulic, rozłożona została żywa zielona trawa – zamiast samochodów i trolejbusów powstało miejsce pikników i relaksu^{[brak potwierdzenia w źródle][7]}.

Celem festiwalu jest przywracanie miejsc na mentalne mapy miasta, dlatego organizatorzy postanowili zaprosić publiczność do spacerowania na okrągło – po jedynej ulicy w Lublinie, która jest okrągła. Ulica Furmańska to miejsce, które niesłusznie cieszy się złą sławą. Podczas Nocy Kultury zasiedliły ją olbrzymie ptaki i ryby – lampiony^{[potrzebny przypis]} zaprojektowane i wykonane przez Francois Monneta i Isabel Barthelemy^[8].

Na rzadko uczęszczanej ulicy Podwale podjęto próbę przypomnienia ulicy, która dawno zniknęła z mapy Lublina – Krawieckiej. Stworzona została tam kraina krawiectwa – idąc wzdłuż wielkiego centymetra na całej ulicy uczestnicy festiwalu spotkali wielkie nożyczki, wodospad z krawatów, orkiestrę grających maszyn do szycia. Wielką sympatią publiczności cieszyła się kudłata, różowa ściana z futra^{[9][martwy link]}.

Publiczność została zaproszona w świat słów, liter, książek, poezji i maszyn do pisania. Nad ul. Olejną zawisły wielkie lampiony – litery trzech alfabetów, które na przestrzeni wieków stanowiły o kulturze Lublina: łaciński, cyrylica oraz alfabet hebrajski. Maszyny do pisania grały przez całą noc swoimi metalowymi klawiszami, a poezję można było czytać na murach^{[10][martwy link]}.

Kamienicę Starego Miasta na Ulicy Rybnej można było podziwiać w jej dawnej świetności. Wiele osób nie wie, że lico elewacji zdobiła kiedyś dekoracja malarska autorstwa Władysława Filipiaka, obecnie prawie niewidoczna w świetle dziennym. Ale w świetle nocnym wszystko staje się możliwe...^[11]

Na ulicy Złotej zagościły czarno-białe fotografie. Tym razem na wystawie znalazły się zdjęcia zrobione przez samego mistrza, Edwarda Hartwiga, które udostępniła organizatorom Pani Ewa Hartwig-Fijałkowska. Fotografie wyświetlane były jako animacja komputerowa. Na drugim ekranie uczestnicy Festiwalu mogli oglądać z kolei zdjęcia Romana Krawczenki – znanego i cenionego ambrotypisty fotografika^[12].

Plac Po Farze na tę jedną noc w roku przeszedł totalną metamorfozę, a wszystko za sprawą 520 m2 żywej trawy rozłożonej we wnętrzu murów kościoła i drzewa, które stanęło w nawie głównej. Oprócz tego artyści plecionkarstwa odtworzyli część łuków dawnej budowli, interpretując od nowa zarysowane fundamenty. Ponadto znalazła się tam instalacja świetlna – „Pszczoła” – wykonana z metalu i materiału, która po zmierzchu zwracała uwagę ciepłym światłem. Z balkonu kamienicy na Grodzkiej 7 zwisała „Wisteria” – kojarzona z kulturą wschodu, gdzie oznacza szczęście, witalność, nowy początek oraz powitanie kogoś w nowym mieście, domu czy wyrażanie uczuć komuś wyjątkowemu.

Noc Kultury to zbiorowy pomysł lubelskiego środowiska kulturalnego. Pierwsza edycja wydarzenia odbyła się 1/2 czerwca 2007, z inicjatywy środowisk twórczych Lublina. W jej organizację włączyły się niemal wszystkie instytucje kulturalne miasta i artyści. Pomysłodawcy Nocy Kultury określili ją jako manifestację kulturalną miasta. Każda z kolejnych edycji festiwalu odbywała się pod innym hasłem, które było jednocześnie motywem przewodnim wydarzenia.

• Połącz Kropki (2023)^[13]
• Sztuka Stosowana (2022)^[14]
• MOC Kultury (2021)^[15]
• Miastoczułość^{[potrzebny przypis]} (2020 - odwołana)^[16]
• Miastoopowieść (2019)^[17]
• MiastoMomenTy (2018)^{[18][martwy link]}
• miastoczasoprzestrzeń (2017)^[19]
• Wyobraź sobie miasto… (2016)^[20]
• Zobacz energie miasta (2015)^{[21][martwy link]}
• Energie miasta (2014)^[22]
• Poczuj energie miasta (2013)^[23]
• Lublin – Brama Wschodu (2012)^[24]
• Aplikacja ESK 2016 na żywo (2011)^[25]
• Moc kultury (2010)^[26]
• Człowiek w mieście miasto w człowieku (2009)^[27]
• Manifestacja kultury miasta (2008)
• Manifestacja kultury Lublina (2007)

W 2007 roku podczas Nocy Kultury prezydent miasta oraz marszałek województwa podpisali Porozumienie dotyczące kandydowania miasta do tytułu Europejskiej Stolicy Kultury 2016.

Noc Kultury 2020 – planowana na 6/7 czerwca Noc Kultury nie odbyła się z powodu pandemii SARS-CoV-2. Aby symbolicznie upamiętnić tę datę ogłoszony został konkurs Nocy Balkonów, którego rozstrzygnięcie miało się odbyć właśnie w nocy z 6 na 7 czerwca. Noc Kultury została przełożona na 9-11 października. Wprowadzona od 10 października w województwie lubelskim czerwona strefa spowodowała, że w ostatnim momencie ponownie odwołano Festiwal. Udało się jednak zaprezentować jedną z planowanych instalacji. „Walka postu z karnawałem” autorstwa Jarosława Koziary zawisła na trzy tygodnie^{[potrzebny przypis]} pomiędzy dwiema kamienicami Starego Miasta^[28]

W 2017 roku zostały przeprowadzone badania uczestników czterech największych plenerowych festiwali lubelskich, których organizatorem są Warsztaty Kultury. Wśród nich znajduje się też Noc Kultury. Na podstawie badań powstały m.in. następujące dokumenty^[29]:

• Wpływ lubelskich festiwali plenerowych na rozwój gospodarczy i społeczny miasta – raport (2017)
• Raport z badań ilościowych | NOC KULTURY (2017)
• Wnioski z jakościowej analizy danych wizualnych | Noc Kultury (2017)

W 2018 roku nastąpiła kontynuacja badań. Tym razem dotyczyły one tego jak uczestnicy Nocy Kultury doświadczają przestrzeni Lublina podczas festiwalu. Dokładny raport z badań^[29]:

• Wpływ Nocy Kultury na sposoby postrzegania i użytkowania przestrzeni miejskiej – raport (2018)

• 2017 – Medal 700lecia Miasta Lublin dla Joanny Wawiórki-Kamienieckiej, koordynatora festiwalu^[30];
• 2017 – Certyfikat Polskiej Organizacji Turystycznej^[31];
• 2016 – Nominacja w konkursie Gazety Wyborczej „Strzały” za realizację na ulicy Kowalskiej^[32];
• 2016 – Najlepszy Produkt Turystyczny Województwa Lubelskiego 2016^[33];
• 2015-2016 – Certyfikat EFFE (Europe for Festivals, Festivals for Europe) – międzynarodowej platformy, jednoczącej istotne dla kultury europejskiej festiwale, wyróżniające się wysoką wartością artystyczną^[30];
• 2009 – III miejsce w konkursie na Najlepszy Produkt Turystyczny^[34];
• 2008 – VI miejsce w plebiscycie na wydarzenie roku 2008 organizowanym przez lubelskie media^[30];
• 2007 – Grand Prix Kultury dla najlepszego wydarzenia kulturalnego roku, w plebiscycie organizowanym przez Gazetę Wyborczą^[30]

• Carnaval Sztukmistrzów
• Jarmark Jagielloński w Lublinie
• Inne Brzmienia

• Strona internetowa Nocy Kultury
• Profil festiwalu na Facebooku
• Profil festiwalu na Instagramie