Obeliks – Wikipedia, wolna encyklopedia

Obeliks
Obélix
Postać z Asteriks
Pierwsze wystąpienie

Przygody Gala Asteriksa

Twórca

René Goscinny, Albert Uderzo

Grany przez

Gérard Depardieu (1—4) Gilles Lellouche (5)

Dubbing

Wiktor Zborowski, Jan Prochyra

Dane biograficzne
Pochodzenie

Gal

Płeć

mężczyzna

Data i miejsce urodzenia

85 p.n.e.
Galia

Rodzina

Żelatyna (matka)
Onadobnaodaliks (ojciec)

Inne informacje
Wiek

ok. 35 lat

Zajęcie

twórca i dostawca menhirów

Atrybuty

wielka siła fizyczna

Obeliks (fr. Obélix) – postać fikcyjna, stworzona przez Rene Goscinnego i Alberta Uderzo na potrzeby komiksu o Asteriksie z 1959. Obeliks jest najlepszym przyjacielem Asteriksa i towarzyszy mu we wszystkich jego przygodach (z wyjątkiem albumu Przygody Gala Asteriksa)[1].

Historia postaci

[edytuj | edytuj kod]

Debiut w komiksie

[edytuj | edytuj kod]

Goscinny i Uderzo, pracując nad pierwszym komiksem o Asteriksie, nie byli zgodni co do tego, kim ma być i jak ma wyglądać główny bohater. Uderzo chciał, by był on wysokim Celtem o blond włosach. Goscinny uważał natomiast, że pierwsze skrzypce winien grać mały, ale sprytny wojownik[2].

W Przygodach Gala Asteriksa (początkowo publikowanych w odcinkach na łamach francuskiego czasopisma Pilote) głównym bohaterem był, zgodnie z wizją Goscinnego, Asteriks – Gal o niewielkim wzroście, ale będący w stanie przechytrzyć przeciwników. Na drugim planie zaistniała narysowana przez Uderzo za zgodą Goscinnego postać wysokiego i silnego Gala o imieniu Obeliks. Ponieważ w wiosce istniały już postacie wojownika (Asteriks), kowala (Tenautomatiks) czy wodza (Asparanoiks), Uderzo uczynił z Obeliksa twórcę i dostawcę menhirów[3].

Pochodzenie imienia

[edytuj | edytuj kod]
Obeliks, Asteriks i inni Galowie pędzą bić Rzymian

W języku francuskim imię Obeliksa jest nawiązaniem do obelisku (fr. obélisque) jako do pomnika[4] i obelisku (fr. obèle) jako znaku edytorskiego, który często towarzyszy asteryskowi[5].

Fikcyjna biografia

[edytuj | edytuj kod]

Obeliks urodził się w 85 r. p.n.e. jako syn dwójki Galów, Żelatyny (fr. Gélatine) i Onadobnodaliksa (fr. Obélodalix). Komiks W 35 r. p.C. z 1994 r. sugeruje, że Asteriks i Obeliks urodzili się tego samego dnia i o tej samej godzinie[6]; ta informacja przeczy jednak fabule komiksu Obeliks i spółka (1976 r.), gdzie świętuje się jedynie urodziny Obeliksa[7].

Jako dziecko Obeliks był nieśmiałym i tchórzliwym chłopcem, a jego jedynym przyjacielem był mały Asteriks. To właśnie on namówił Obeliksa, by wybrał się do chaty Panoramiksa i wypił trochę magicznego napoju, korzystając z nieobecności druida. Obeliks, próbując łyknąć napoju z kociołka, wpadł do naczynia i wypił wszystko, co się tam znajdowało. Po wyłowieniu go przez Panoramiksa okazało się, że młody Gal na stałe znalazł się pod wpływem napoju magicznego[8].

Jako dorosły Obeliks stał się wytwórcą i dostawcą menhirów.

Komiks Obélisc’h sugeruje, że Obeliks stał się protoplastą dynastii wojowników, która przetrwała aż do XX wieku[6].

Opis postaci

[edytuj | edytuj kod]

Obeliks jest korpulentnym mężczyzną o rudych włosach (zaplatanych w warkoczyki) i wąsach. Ubiera się w spodnie w pionowe, biało-niebieskie paski, ma na sobie także brązowe buty i niewielki hełm[3].

Od czasu wypadku z dzieciństwa znajduje się pod stałym działaniem magicznego napoju Panoramiksa i tym samym posiada nadludzką siłę. Mimo to Obeliks przy każdej okazji chce spróbować napoju raz jeszcze, choć Panoramiks prawie zawsze mu go odmawia[8].

Ulubioną rozrywką Obeliksa jest polowanie i zjadanie dzików, a także spuszczanie lania napotkanym Rzymianom[1].

Rodzina i przyjaciele

[edytuj | edytuj kod]

Rodzicami Obeliksa są Żelatyna (fr. Gélatine) i Onadobnodaliks (fr. Obélodalix). W okresie narodzin dziecka mieszkali w wiosce Galów. Jakiś czas później przenieśli się do Condate. Komiks Asteriks i Latraviata wskazuje, że ojciec Obeliksa (wraz z Astronomiksem, ojcem Asteriksa) prowadzi w Condate sklep z pamiątkami[9].

Na kartach komiksu Złoty sierp pojawiła się postać Ameriksa, dalekiego kuzyna Obeliksa, który mieszka w Lutecji i zajmuje się produkcją sierpów[10].

Najlepszymi przyjaciółmi Obeliksa są Asteriks oraz piesek Obeliksa, Idefiks[1].

Adaptacje

[edytuj | edytuj kod]

Postać Obeliksa pojawiła się w każdej adaptacji przygód Asteriksa.

Filmy animowane

[edytuj | edytuj kod]
Film Głos Głos (w wersji polskiej)
Asterix Gall Jacques Morel Jan Prochyra
Asterix i Kleopatra Jacques Morel Jan Prochyra
Dwanaście prac Asteriksa Jacques Morel Czesław Mroczek (1979), Jan Prochyra (1995)
Asterix kontra Cezar Pierre Tornade Cezary Julski (1987), Jan Prochyra (1995)
Asterix w Brytanii Pierre Tornade Jan Prochyra
Wielka bitwa Asteriksa Pierre Tornade Jan Prochyra
Asterix podbija Amerykę Pierre Tornade (wersja francuska),

Ottfried Fischer (wersja niemiecka), Howard Lew Lewis (wersja angielska), Carles Canout (wersja hiszpańska)

Tomasz Grochoczyński
Asterix i wikingowie Jacques Frantz Wiktor Zborowski
Asteriks i Obeliks: Osiedle bogów Guillaume Briat Arkadiusz Jakubik
Asteriks i Obeliks: Tajemnica magicznego wywaru Guillaume Briat Wiktor Zborowski

Filmy aktorskie

[edytuj | edytuj kod]
Film Aktor Głos w wersji polskiej
Asterix i Obelix kontra Cezar Gérard Depardieu Wiktor Zborowski
Asterix i Obelix: Misja Kleopatra Gérard Depardieu Wiktor Zborowski
Asterix na olimpiadzie Gérard Depardieu Wiktor Zborowski
Asterix i Obelix: W służbie Jej Królewskiej Mości Gérard Depardieu Wiktor Zborowski
Asterix i Obelix: Imperium Smoka Gilles Lellouche Wiktor Zborowski

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. a b c Tapidesourix, Obélix [online], Astérix – Le site officiel, 5 marca 2018 [dostęp 2021-08-16] (fr.).
  2. Numa Sadoul, Astérix et Cie: Entretiens avec Albert Uderzo, Vanves 2001, s. 116
  3. a b Olivier Andrieu, Le Livre d'Astérix le Gaulois, Paryż 1999, s. 18-21.
  4. Aymar du Chatenet, Olivier Andrieu, Alain David, Catherine Guillot, Christian Marmonnier, Jérôme Prévôt, Le dictionnaire Goscinny, Paryż 2003, s. 139.
  5. Olivier Andrieu, Le Livre d'Astérix le Gaulois, Paryż 1999, s. 19.
  6. a b Rene Goscinny, Alberto Uderzo, Galijskie początki, Warszawa 2006
  7. Rene Goscinny, Albert Uderzo, Obeliks i spółka, Warszawa 1995.
  8. a b Rene Goscinny, Alberto Uderzo, Jak Obeliks wpadł do kociołka druida, kiedy był mały, Warszawa 2013.
  9. Rene Goscinny, Albert Uderzo, Asteriks i Latraviata, Warszawa 2002.
  10. René Goscinny, Albert Uderzo, Złoty sierp, Warszawa 1991.