Okotijo – Wikipedia, wolna encyklopedia

Okotijo
Ilustracja
Fouquieria splendens
Systematyka[1]
Domena

eukarionty

Królestwo

rośliny

Klad

rośliny naczyniowe

Klad

rośliny nasienne

Klasa

okrytonasienne

Klad

astrowe

Rząd

wrzosowce

Rodzina

okotijowate

Rodzaj

okotijo

Nazwa systematyczna
Fouquieria Kunth in Humboldt
Bonpland et Kunth, Nova Gen. Sp. 6: ed. fol. 65. 14 Apr 1823; ed. qu. 81. 6 Aug 1823[2]
Typ nomenklatoryczny

F. formosa Kunth[2]

Okotijo (Fouquieria) – rodzaj roślin z monotypowej rodziny okotijowate (Fouquieriaceae) z rzędu wrzosowców (Ericales). Do rodzaju należy 11 gatunków sukulentów występujących naturalnie w południowo-zachodniej części Ameryki Północnej. Rośliny te są charakterystyczne dla krajobrazów takich pustyń jak Mojave i Kolorado, czy pustyń meksykańskich. Ze względu na oryginalny pokrój (bardzo przypominają sukulenty z rodziny Didiereaceae z Madagaskaru) rośliny te mają pewne znaczenie ozdobne i sadzone są jako ciekawostki botaniczne. Handel większością gatunków ogranicza jednak konwencja waszyngtońska (CITES) ze względu na rzadkość ich występowania w naturze[3].

Kwiaty Fouquieria splendens
Pokrój Fouquieria columnaris

Morfologia

[edytuj | edytuj kod]
Pokrój
Wysokie, kolumnowe i rozgałęzione sukulenty o pędach miękiszowych lub drewniejących, pokrytych gęstymi cierniami[3].
Liście
Gruboszowate, pojedyncze lub w pękach[3].
Kwiaty
Obupłciowe i promieniste, zebrane są w kwiatostany wyrastające w kątach liści lub na szczytach pędów w formie kłosów, gron i wiech. Działek kielicha jest 5. Taka sama liczba płatków korony jest zrosła w rurkę u nasady. korona jest okazała i barwna – żółta w podrodzaju Idria i czerwona w podrodzaju Fouquieria. Pręcików jest 10, czasem więcej; wyrastają w jednym lub większej liczbie okółków. Są wolne, czasem słabo zrośnięte u nasady. Zalążnia jest górna, powstaje z 3 owocolistków, wewnątrz z niepełnymi przegrodami dzielącymi ją na 3 komory[3].
Owoce
Torebki zawierające podługowate i oskrzydlone nasiona[3].

Systematyka

[edytuj | edytuj kod]
Pozycja systematyczna według APweb (aktualizowany system APG IV z 2016)

Rodzaj okotijo i rodzina okotijowatych jest siostrzana wobec wielosiłowatych Polemoniaceae w obrębie rzędu wrzosowców[1]. W dawniejszych systemach klasyfikacyjnych rodzaj ten i rodzina była różnie sytuowana w rzędach: psiankowców (Solanales) w systemie Thorne'a z 1983, okotijowców (Fouquieriales) w systemie Dahlgrena z 1983 i w rzędzie fiołkowców (Violales) według Cronquista z 1988[3].

wrzosowce


Marcgraviaceae




Balsaminaceaeniecierpkowate



Tetrameristaceae







Polemoniaceaewielosiłowate



Fouquieriaceaeokotijowate




Lecythidaceaeczaszniowate





Sladeniaceae



Pentaphylacaceae





Sapotaceaesączyńcowate




Ebenaceaehebankowate



Primulaceaepierwiosnkowate





?

Mitrastemonaceae



Theaceaeherbatowate




Symplocaceaesymplokowate




Styracaceaestyrakowate



Diapensiaceaezimnicowate







Sarraceniaceaekapturnicowate




Actinidiaceaeaktinidiowate



Roridulaceaetuliłezkowate






Clethraceaeorszelinowate




Cyrillaceaezwichrotowate



Ericaceaewrzosowate









Wykaz gatunków[4]

Gatunek Fouquieria columnaris bywa wyodrębniany w osobny podrodzaj lub nawet rodzaj Idria[3].

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. a b Peter F. Stevens, Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2016-01-31] (ang.).
  2. a b Fouquieria. [w:] Index Nominum Genericorum (ING) [on-line]. Smithsonian Institution. [dostęp 2014-10-13].
  3. a b c d e f g Heywood V. H., Brummitt R. K., Culham A., Seberg O.: Flowering plant families of the world. Ontario: Firely Books, 2007, s. 305. ISBN 1-55407-206-9. (ang.).
  4. Fouquieria. [w:] The Plant List (2013). Version 1.1. [on-line]. [dostęp 2014-10-13].