Organizacja Badr – Wikipedia, wolna encyklopedia

Organizacja Badr – wojskowa formacja szyicka związana w latach 1982-2012 z Najwyższą Radą Islamską w Iraku, od 2012 działająca samodzielnie.

W 1982 w Teheranie grupa szyickich duchownych z An-Nadżafu, zbiegłych z Iraku w obawie przed represjami ze strony rządu Saddama Husajna, utworzyła Najwyższą Radę Rewolucji Islamskiej w Iraku, której celem miało być rozszerzenie rewolucji islamskiej z Iranu na Irak. Formacja powstała za zgodą i przy poparciu władz Iranu. Jej pierwszym przywódcą został Muhammad Bakir al-Hakim^[1]. Brygada Badr była zbrojnym ramieniem Rady^[2]. Została utworzona i wyszkolona przez irański Korpus Strażników Rewolucji Islamskiej; do 2003 oficerowie w brygadzie również pochodzili wyłącznie z Korpusu^[3]. Jej żołnierzy rekrutowano m.in. spośród irackich jeńców wojennych w wojnie iracko-irańskiej. Brygada walczyła w wojnie po stronie irańskiej, odgrywając pewną rolę w starciach na terenie Kurdystanu irackiego^[4].

Brygada Badr, przy wsparciu ze strony Korpusu, wsparła powstanie szyitów irackich w 1991 (Iran oficjalnie nie zaangażował się w pomoc powstańcom); zostało ono brutalnie stłumione przez iracką Gwardią Republikańską^[1][4].

Po obaleniu dyktatury Saddama Husajna podczas II wojny w Zatoce Perskiej działacze Najwyższej Rady Rewolucji Islamskiej i organizacji Badr przybyli do Iraku. Organizacja Badr liczyła wówczas 15 tys. żołnierzy^[3]. Po tym, gdy Zjednoczony Sojusz Iracki, szyicka koalicja, do której weszła m.in. Najwyższa Rada Rewolucji Islamskiej, wygrała wybory parlamentarne w Iraku w grudniu 2005, ministrem spraw wewnętrznych w rządzie Nuriego al-Malikiego został dotychczasowy dowódca organizacji Badr Bakir Dżabr az-Zubajdi^[2]. Za sprawą jego starań po debasyfikacji irackich sił zbrojnych i policyjnych miejsce zwalnianych funkcjonariuszy związanych ze zdelegalizowaną partią Baas zajęli w znacznej mierze żołnierze organizacji Badr. Za przyzwoleniem az-Zubajdiego organizacja Badr, razem z sadrystowską Armią Mahdiego, dopuszczała się na szeroką skalę zabójstw byłych działaczy partii Baas i terroryzowała ludność sunnicką Bagdadu^[2]. Niektórzy amerykańscy oficerowie działający w okupowanym Iraku twierdzili, że organizacja Badr dopuściła się w tym okresie zbrodni wojennych, świadomie zaplanowanych przez szyickich przywódców Iraku^[2]. Organizacja została stopniowo zintegrowana z tworzoną od podstaw nową, zdebasyfikowaną policją iracką; także po zakończeniu tego procesu dopuszczała się zbrodni na sunnitach^[3].

W 2012 formacja zerwała z Najwyższą Radą Islamską i działa odtąd samodzielnie. Pozostaje blisko związana z siłami Ghods, częścią Korpus Strażników Rewolucji Islamskiej^[5]. Dowódcą organizacji Badr jest Hadi al-Amiri(inne języki)^[6]. Jest jedną z największych milicji szyickich działających w ramach koalicji Siły Mobilizacji Ludowej, jej liczebność szacuje się nadal na 15 tys. ludzi^[7].

• T. Dodge: Iraq: from war to a new authoritarianism. London & New York: The International Institute for Strategic Studies, 2012. ISBN 978-0-415-83485-8. OCLC 824827947. (ang.).
• M. Farouk-Sluglett, P. Sluglett: Iraq Since 1958. From Revolution to Dictatorship. London & New York: I. B. Tauris, 2003. ISBN 1-86064-622-0. OCLC 47695877. (ang.).
• Ch. Tripp: Historia Iraku. Warszawa: Książka i Wiedza, 2009. ISBN 978-83-05-13567-2. OCLC 751411083. (pol.).