Ostrygowate – Wikipedia, wolna encyklopedia

Ostrygowate
Ostreidae[1]
Rafinesque, 1815
Ilustracja
Ostryżyca japońska (Crassostrea gigas) nazywana też ostrygą wielką
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Typ

mięczaki

Podtyp

muszlowce

Gromada

małże

Podgromada

nitkoskrzelne

Rząd

Ostreoida

Rodzina

ostrygowate

Ostrygowate, ostrygi (Ostreidae) – rodzina osiadłych małży nitkoskrzelnych z rzędu Ostreoida, licząca około 100 gatunków[potrzebny przypis], m.in. ostryga jadalna (Ostrea edulis), ostryżyca amerykańska (Crassostrea virginica) i ostryżyca japońska (Crassostrea gigas). Są uznawane za najcenniejsze mięczaki jadalne[2], poławiane i hodowane.

Występowanie

[edytuj | edytuj kod]

Są to gatunki szeroko rozprzestrzenione we wszystkich płytkich morzach słonych stref ciepłej i umiarkowanej. Nie ma ich w rejonach polarnych. Żyją na przybrzeżnych skałach, na głębokości kilku metrów. Niektóre gatunki tworzą duże ławice[2].

Budowa

[edytuj | edytuj kod]

Mają asymetryczną, płaską muszlę, cienkościenna połówka górna przykrywa wypukłą i grubościenną połówkę dolną, przyrośniętą do podłoża, ściśle do niego dopasowaną (co powoduje znaczne różnice kształtu pomiędzy osobnikami[3]). Połówki muszli łączy elastyczne więzadło. Zamek muszli jest pozbawiony zębów, a noga całkowicie zredukowana. Szeroki mięsień zwieracz jest położony w pobliżu środka skorup. Długość muszli zróżnicowana – od około 1 cm do 60 cm[4]. Zwykle są to dość duże małże, przy czym największe rozmiary i najbardziej regularne kształty osiągają osobniki dysponujące dużą przestrzenią życiową[3].

Odżywianie

[edytuj | edytuj kod]

Przy lekko rozchylonych połówkach ruch rzęsek wewnątrz muszli powoduje przepływ wody, z której zwierzę odcedza drobne cząsteczki organiczne.

Rozmnażanie

[edytuj | edytuj kod]

Ostrygi są rozdzielnopłciowe lub hermafrodytyczne, jajorodne lub larworodne, bardzo płodne (do 100 mln jaj z 1 osobnika[2]). Rozmnażają się latem. Kuliste orzęsione larwy unoszą się w wodzie swobodnie przez kilka dni. W końcu opadają i na stałe przytwierdzają się do podłoża.

Crassostrea gigantissima (Finch, 1824)
Ostrygi

Znaczenie ostryg

[edytuj | edytuj kod]

Ostrygi stanowią wartościowy i zdrowy pokarm, zaliczane są do owoców morza i z tego powodu mają bardzo duże znaczenie gospodarcze[4]. Ślady wykorzystywania ostryg przez ludzi pochodzą z epoki kamiennej[3]. Przez Rzymian i Chińczyków były hodowane w celach spożywczych już w starożytności[3][2]. W szczytowym okresie (koniec XIX wieku) wzdłuż atlantyckich wybrzeży Ameryki Północnej poławiano rocznie blisko 1,5 mln ton surowej masy[3].

Systematyka

[edytuj | edytuj kod]

Współcześnie żyjące gatunki ostryg grupowane są w kilkunastu rodzajach[5], z których największe znaczenie mają:

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. Ostreidae, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
  2. a b c d Biologia. Multimedialna encyklopedia PWN Edycja 2.0. pwn.pl Sp. z o.o., 2008. ISBN 978-83-61492-24-5.
  3. a b c d e Ludwik Żmudziński: Żywe skarby mórz. Warszawa: Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne, 1980, s. 252. ISBN 83-02-01238-6.
  4. a b Zoologia : bezkręgowce. T. 1. Red. nauk. Czesław Błaszak. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2009, s. 546. ISBN 978-83-01-16108-8.
  5. Ostreidae. World Register of Marine Species, 2011. [dostęp 2011-10-15]. (ang.).