Pław – Wikipedia, wolna encyklopedia

Pław
wieś
Ilustracja
Neogotycki kościół z 2 poł. XIX w.
Państwo

 Polska

Województwo

 lubuskie

Powiat

krośnieński

Gmina

Dąbie

Strefa numeracyjna

68

Kod pocztowy

66-615[2]

SIMC

0909087

Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, po lewej znajduje się punkt z opisem „Pław”
Położenie na mapie województwa lubuskiego
Mapa konturowa województwa lubuskiego, blisko centrum po lewej na dole znajduje się punkt z opisem „Pław”
Położenie na mapie powiatu krośnieńskiego
Mapa konturowa powiatu krośnieńskiego, po prawej znajduje się punkt z opisem „Pław”
Położenie na mapie gminy Dąbie
Mapa konturowa gminy Dąbie, blisko centrum na prawo znajduje się punkt z opisem „Pław”
Ziemia51°59′46″N 15°11′58″E/51,996111 15,199444[1]

Pław (niem. Plau)[3]wieś w Polsce, położona w województwie lubuskim, w powiecie krośnieńskim, w gminie Dąbie.

W kronice łacińskiej Liber fundationis episcopatus Vratislaviensis (pol. Księga uposażeń biskupstwa wrocławskiego) spisanej za czasów biskupa Henryka z Wierzbna w latach 1295–1305 miejscowość wymieniona jest w zlatynizowanej formie Plaw.[4][5]. Miejscowość wzmiankowano jako Ploth około 1300 roku, a w 1351 roku pojawiła się w jednym z dokumentów informacja o przedstawicielu rodu Doberschütz osiadłego we wsi Plaw[3].

Historia

[edytuj | edytuj kod]

Dobra rycerskie w 1565 roku należały do Hansa von Löbena. W późniejszym okresie dosyć często dochodziło do zmian właścicieli dóbr pławskich. Członkowie rodziny von Luck byli właścicielami około 1650, von Berg w 1800, a von Scholten w 1850 roku. Została opublikowana informacja w 1879, że właścicielem dóbr był niejaki Scherz i we wsi pracowała fabryka krochmalu oraz cegielnia[3].

W latach 1954-1958 wieś była siedzibą gromady Pław, po jej zniesieniu w gromadzie Dąbie. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa zielonogórskiego.

Zabytki

[edytuj | edytuj kod]

Do wojewódzkiego rejestru zabytków wpisane są[6]:

  • domy, pl. Kasztanowy 8, 17, z XVIII wieku/XIX wieku
  • dom, ob. nadleśnictwo, z XVIII wieku/XIX wieku
  • dom mieszkalno-gospodarczy, z połowy XIX wieku
  • kuźnia, z początku XIX wieku

inne zabytki:

  • kościół parafialny pw. św. Elżbiety Portugalskiej, neogotycki z drugiej połowy XIX wieku[3]. Stoi na miejscu starszej świątyni[7]. Trójnawowa budowla z trójbocznie zamkniętym prezbiterium od wschodu i od zachodu prostokątną wieżą. Posiada dwuspadowy dach, a prezbiterium wielospadowy. Pięciokondygnacyjną wieżę nakrywa wysoki hełm ostrosłupowy. Otwory okienne mają kształt ostrołukowy. Przy zachodniej stronie nawy zachowała się drewniana empora organowa, którą wspiera sześć drewnianych słupów[7].

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 102311
  2. Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2022, s. 945 [zarchiwizowane 2022-10-26].
  3. a b c d Krzysztof Garbacz: Przewodnik po zabytkach województwa lubuskiego tom 1. s. 222.
  4. Liber fundationis episcopatus Vratislaviensis online
  5. H. Markgraf, J. W. Schulte, "Codex Diplomaticus Silesiae T.14 Liber Fundationis Episcopatus Vratislaviensis", Breslau 1889
  6. Rejestr zabytków nieruchomych woj. lubuskiego. Narodowy Instytut Dziedzictwa. s. 12. [dostęp 2013-01-22].
  7. a b Krzysztof Garbacz: Przewodnik po zabytkach województwa lubuskiego tom 1. s. 223.

Bibliografia

[edytuj | edytuj kod]
  • Krzysztof Garbacz: Przewodnik po zabytkach województwa lubuskiego tom 1. Zielona Góra: Agencja Wydawnicza „PDN”, 2011, s. 222-223. ISBN 978-83-919914-8-0.