Płoskinia – Wikipedia, wolna encyklopedia
wieś | |
Budynek poczty i biblioteki w Płoskini | |
Państwo | |
---|---|
Województwo | |
Powiat | |
Gmina | |
Liczba ludności (2006) | 460 |
Strefa numeracyjna | 55 |
Kod pocztowy | 14-526[2] |
Tablice rejestracyjne | NBR |
SIMC | 0155458 |
Położenie na mapie Polski | |
Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego | |
Położenie na mapie powiatu braniewskiego | |
Położenie na mapie gminy Płoskinia | |
54°16′14″N 19°56′15″E/54,270556 19,937500[1] |
Płoskinia (niem. Plasswich) – wieś w Polsce, położona w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie braniewskim, w gminie Płoskinia[3][4].
Miejscowość jest siedzibą gminy Płoskinia.
W latach 1954-1972 wieś należała i była siedzibą władz gromady Płoskinia. W latach 1975–1998 wieś administracyjnie należała do województwa elbląskiego. Wieś znajduje się w historycznym regionie Warmia.
Integralne części wsi
[edytuj | edytuj kod]SIMC | Nazwa | Rodzaj |
---|---|---|
0155464 | Płoskinia-Kolonia | część wsi |
Historia
[edytuj | edytuj kod]Wieś wzmiankowana była w 1301 roku jako Scolyten – nazwa pruska. Wieś lokowana była w 1305 r. przez kapitułę warmińską na obszarze 82 włók. W XIV wieku powstał tu młyn wodny i karczma.
W roku 1583 kapituła przekazała młyn Mateuszowi Kostrzewie. W XVI wieku w Płoskini funkcjonowała szkoła parafialna. Wieś została zniszczona w czasie wojny polsko-szwedzkiej 1626-1629.
We wsi znajduje się plebania z drugiej połowy XVIII w., dwie kapliczki z XIX w., przystanek autobusowy, ośrodek zdrowia, apteka oraz urząd pocztowy.
Kościół
[edytuj | edytuj kod]Gotycki kościół parafialny pw. św. Katarzyny wybudowano w latach 1340–1360, wieża dobudowana w 1380, prezbiterium przebudowane w 1654 r. ołtarz główny z 1721 r. Świątynia była regotyzowana w 1881-1883. Potężna wieża posiada dach osłonięty szczytami, całą jej długość przecinają blendy. W kościele zachowała się polichromia na stropie i ścianie tęczowej ze sceną Sądu Ostatecznego z XVII w. Ambona manierystyczna z połowy XVIII w. W kościele znajduje się niezwykle cenny zespół witraży. Witraże prezbiterium stanowią pierwszą potwierdzoną realizację warsztatu Josefa Marii Machhausena (1849-1894) z Koblencji w Prusach Wschodnich (korespondencja z kapitułą fromborską zaczyna się dopiero w 1886 roku). Mając na uwadze fakt krótkiej działalności artysty w ogóle (22 lata). Od przejęcia po ojcu warsztatu w 1872 roku do jego przedwczesnej śmierci w roku 1894. Witraże z Płoskini są szczególnie cenne. Teren kościoła otacza renesansowy murek z początku XVII w[5].
Demografia
[edytuj | edytuj kod]W roku 1783 we wsi były 44 domy.
Liczba mieszkańców Płoskini kształtowała się następująco: w roku 1818 – 371 osób, w 1939 – 670, w 1999 – 734.
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 102563
- ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 938 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22] .
- ↑ a b Rozporządzenie Ministra Administracji i Cyfryzacji z dnia 13 grudnia 2012 r. w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200)
- ↑ a b GUS. Rejestr TERYT
- ↑ Piotr Skurzyński "Warmia, Mazury, Suwalszczyzna" Wyd. Sport i Turystyka - Muza S.A. Warszawa 2004 ISBN 83-7200-631-8 s. 147
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Tadeusz Chrzanowski, Przewodnik po zabytkowych kościołach północnej Warmii, Warmińskie Wydawnictwo Diecezjalne, Olsztyn 1978. (opis kościoła s. 135–137).
- Rzempołuch Andrzej, Przewodnik po zabytkach sztuki dawnych Prus Wschodnich, Agencja Wydawnicza „Remix”, Olsztyn 1992, ISBN 83-900155-1-X. (s. 42 opis kościoła).
- Tomasz Darmochwał, Marek Jacek Rumiński: Warmia Mazury. Przewodnik, Białystok: Agencja TD, 1996. ISBN 83-902165-0-7, s. 116.
- Jan Chłosta, Słownik Warmii, Wydawnictwo Littera, Olsztyn 2002, ISBN 83-914158-5-6 (opis wsi s. 263–264).