Pałac Tadeusza Stryjeńskiego w Krakowie – Wikipedia, wolna encyklopedia

Willa Pod Stańczykiem
Uniwersytet Jagielloński
Collegium Sanockie
Zabytek: nr rej. A-324 z 10 lutego 1968[1]
Ilustracja
Państwo

 Polska

Województwo

 małopolskie

Miejscowość

Kraków

Adres

ul. Batorego 12

Typ budynku

willa

Styl architektoniczny

neorenesansowy z cechami neobaroku

Architekt

Tadeusz Stryjeński

Inwestor

Tadeusz Stryjeński

Rozpoczęcie budowy

1882

Ukończenie budowy

1883

Ważniejsze przebudowy

1884–1892

Pierwszy właściciel

Tadeusz Stryjeński

Obecny właściciel

Uniwersytet Jagielloński

Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, na dole znajduje się punkt z opisem „Willa Pod Stańczykiem”
Położenie na mapie województwa małopolskiego
Mapa konturowa województwa małopolskiego, blisko centrum na lewo u góry znajduje się punkt z opisem „Willa Pod Stańczykiem”
Położenie na mapie Krakowa
Mapa konturowa Krakowa, blisko centrum na lewo znajduje się punkt z opisem „Willa Pod Stańczykiem”
Ziemia50°04′01,5″N 19°55′55,0″E/50,067083 19,931944
Strona internetowa

Willa Pod Stańczykiem (Collegium Sanockie[2], ale także dom „Pod Stańczykiem”[3] – zabytkowa willa znajdująca się w Krakowie, w dzielnicy I Stare Miasto przy ul. Stefana Batorego 12, na Piasku. Zaprojektowana przez Tadeusza Stryjeńskiego w 1882 jako jego dom własny.

Nazwę "Pod Stańczykiem" budynkowi nadał sam architekt, gdyż należał do politycznego ugrupowania Stańczyków. Pałacyk składa się z budynku głównego oraz dwóch skrzydeł: lewego i prawego. Budynek lewy zdobi wydatny wykusz na piętrze z rzeźbą przedstawiającą Stańczyka i datą 1886. Budynek wyróżnia się m.in. pięknymi witrażami Stanisława Wyspiańskiego. W ogrodzie-parku znajduje się pawilon-pracownia Tadeusza Stryjeńskiego z witrażami projektu Jana Bukowskiego. Dodatkowy pawilon wraz z ośmioboczną basztą zbudowany został w 1884, a w 1892 krytą galerią połączono go z budynkiem głównym.

Obecnie ma tu siedzibę Instytut Pedagogiki UJ. W latach 1980–1987 przeprowadzono remont willi z pomocą miasta Sanoka i sanockich Zakładów Przemysłu Gumowego "Stomil" i stąd senat UJ podjął uchwałę o nazwie tego budynku – Collegium Sanockie[4][5]. Budynek oddano do użytku 30 września 1987[6].

W drodze wdzięczności społeczeństwu Sanoka za wsparcie odbudowy budynku, Instytut Historii Uniwersytetu Jagiellońskiego zainicjował stworzenie monografii historycznej miasta Sanoka, wydanej w 1995 pt. Sanok. Dzieje miasta[7].

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. Rejestr zabytków nieruchomych – województwo małopolskie [online], Narodowy Instytut Dziedzictwa, 30 września 2024 [dostęp 2023-08-12].
  2. Nazwa podana za: Historia Instytutu Pedagogiki Uniwersytetu Jagiellońskiego. UJ.edu.pl, 23 lutego 201. [dostęp 2011-02-23]. [zarchiwizowane z tego adresu (2011-02-28)].
  3. Nazwa podana za: Encyklopedia Krakowa, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa-Kraków 2000, s.160.
  4. Kollegium Sanockie w Uniwersytecie Jagiellońskim. „Gazeta Sanocka – Autosan”, s. 1, Nr 8 (173) z 10-20 marca 1980. Sanocka Fabryka Autobusów. 
  5. Kollegium Sanockie w Uniwersytecie Jagiellońskim. „Gazeta Sanocka – Autosan”, s. 1, Nr 21 (186) z 21-31 lipca 1980. Sanocka Fabryka Autobusów. 
  6. Franciszek Oberc: Kalendarium sanockie 1974-1994, w: Sanok. Dzieje miasta, Praca zbiorowa pod redakcją Feliksa Kiryka, Kraków 1995, s. 958.
  7. Feliks Kiryk: Wstęp. W: Sanok. Dzieje miasta. Kraków: Secesja, 1995, s. 5. ISBN 83-86077-57-3.