Paks – Wikipedia, wolna encyklopedia

Paks
Ilustracja
Kościół Serca Jezusowego
Herb Flaga
Herb Flaga
Państwo

 Węgry

Komitat

Tolna

Powierzchnia

154,08 km²

Populacja (2010)
• liczba ludności
• gęstość


20 100[1]
130,45 os./km²

Nr kierunkowy

75

Kod pocztowy

7030

Położenie na mapie Węgier
Mapa konturowa Węgier, blisko centrum na dole znajduje się punkt z opisem „Paks”
Ziemia46°37′25″N 18°51′25″E/46,623611 18,856944
Strona internetowa

Paks – miasto w środkowych Węgrzech, w komitacie Tolna, port nad Dunajem. Liczy ponad 20,1 tys. mieszkańców (2010). Koło miasta położona jest elektrownia jądrowa Paks.

Historia

[edytuj | edytuj kod]

Około 5 km na północ od centrum miasta wznosiło się rzymskie miasto Lussunium. W średniowieczu powstała tu wieś rybacka nad Dunajem. Z uwagi na urodzajność ziemi zaczęto tu sadzić drzewa owocowe oraz uprawiać zboża. Koniunktura gospodarcza na Węgrzech w XVIII wieku przyniosła rozwój także Paksowi, który stał się ośrodkiem handlu bydłem i płodami rolnymi. W 1788 wybudowano tu okazały kościół kalwiński. W 1803 urodził się tu węgierski bohater narodowy – Ferenc Deák (w jego domu rodzinnym funkcjonuje izba pamięci). W początku XIX wieku uruchomiono żeglugę parową na Dunaju, co było kolejnym asumptem do rozwoju miasta. Paks stał się jedną z ważniejszych przystani na południe od Budapesztu. W dni targowe odchodziło stąd kilkanaście parowców na dobę, a w zwykłe kilka. Wywożono nimi m.in. zboża, owoce i warzywa, a także słynące z wielkości i smaku lokalne orzechy włoskie. Do dziś zachowała się stara przystań i karczma dla oczekujących na statki[2].

Po II wojnie światowej zbudowano tu zakłady przetwórstwa spożywczego. W 1974 otwarto pierwszą węgierską elektrownię atomową, budowaną przy udziale polskich specjalistów budownictwa[2]. Od 2003 w mieście odbywa się szachowy turniej pamięci György Marxa.

Gospodarka

[edytuj | edytuj kod]

W mieście rozwinął się przemysł maszynowy, metalowy oraz spożywczy[1].

Miasta partnerskie

[edytuj | edytuj kod]

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. a b Paks, [w:] Encyklopedia PWN [online], Wydawnictwo Naukowe PWN [dostęp 2021-08-04].
  2. a b Przemysław Burchard, Wszyscy są zadowoleni, w: Poznaj Świat, nr 10/1985, s.25-26, ISSN 0032-6143

Bibliografia

[edytuj | edytuj kod]

Linki zewnętrzne

[edytuj | edytuj kod]