Pardosa wagleri – Wikipedia, wolna encyklopedia

Pardosa wagleri[1]
(Hahn, 1822)
samica
samiec
Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	zwierzęta
Typ	Stawonogi
Podtyp	Szczękoczułkowce
Gromada	Pajęczaki
Rząd	Pająki
Podrząd	Opisthothelae
Infrarząd	Araneomorphae
Rodzina	Pogońcowate
Podrodzina	Pardosinae
Rodzaj	Pardosa
Gatunek	Pardosa wagleri
Systematyka w Wikispecies
Multimedia w Wikimedia Commons

Pardosa wagleri – gatunek pająka z podrodziny Pardosinae w rodzinie pogońcowatych (Lycosidae). Zamieszkuje tereny Azji i Europy. Na terenie Polski uznawany za narażony na wyginięcie (VU), a w Niemczech za gatunek zagrożony (EN). Gatunek zamieszkujący brzegi wód oraz doliny.

Do P. wagleri podobny jest inny gatunek, Pardosa saturatior^[2]. Jest on większy od P. wagleri, osiąga 8-9,5 mm^[2]. Czasami nawet sprawdzenie płytki płciowej (Epigyne) nie pozwala określić, do którego gatunku należy dany osobnik^[2]. P. wagleri został opisany przez Carla Wilhelma Hahna^[3].

Obecnie wyróżnia się 2 podgatunki P. wagleri^[4]:

• P. wagleri wagleri,
• P. wagleri atra (niekiedy nazywany P. wagleri niger^[5]).

Pardosa wagleri został stwierdzony w Albanii, Austrii, Chorwacji, Czechach, Francji, Gruzji, Niemczech, Grecji, Włoszech, Litwie, Liechtensteinie, Czarnogórze, Polsce, Rumunii, Rosji, Serbii, Słowacji, Słowenii, Szwajcarii, Turcji, Ukrainie, na Kaukazie, poprzez środkową Azję, sięgając do Chin^[3][6].

W Polsce pająk ten rzadko występuje, jedynie w Beskidzie Wschodnim w okolicach Przemyśla (stanowisko wątpliwe)^[7]. Na Czerwonej liście zwierząt ginących i zagrożonych w Polsce jest umieszczany jest w kategorii gatunku narażonego na wyginięcie (VU – Vulnerable)^[8], a w niemieckiej klasyfikowany jest jako gatunek zagrożony wyginięciem (EN – Endangered)^[2].

Dorosłe osobniki spotyka się od kwietnia do lipca^[2].

Jest to jeden z największych pająków z rodzaju Pardosa, osiąga do 7,5 mm długości ciała^[2], zwykle mniej ok. 5 mm-6 mm^[3]. Istnieje wyraźny dymorfizm płciowy – samica jest szarożółto ubarwiona, samiec jednolicie czarny, ponadto samiec jest mniejszy^[2].

Prosoma ciemnobrązowa, pokryta siwymi włoskami^[3]. Odnóża żółtawe, bez widocznej segmentacji^[3]. Epigyne samicy trójkątna, z przegrodą o długości 0,5 mm^[3][2]. Opisthosoma szaroczarna, bez wzoru i z białymi włoskami oraz plamkami^[3]. Tarsus (na którym się znajduje bulbus) u samca o długości 1 mm, z szarym owłosieniem^[3].

Gatunek wysokogórski, występujący poniżej 1400 m n.p.m. Preferuje różne doliny, brzegi strumieni, bogate w kamienie i formacje roślinne oraz wysepki położone na rzece^[7][2][3]. Jego bliski krewny P. saturiator zwykle występuje powyżej 1400 m^[2]. Niestety, obszary występowania tego gatunku ulegają fragmentacji^[9].

Harald Plachter uznaje, że niemiecki obszar występowania tego pająka to dolny brzeg Izary w Monachium^[9]. W Niemczech podejmuje się działania na rzecz ochrony tego gatunku^[9]. Specjalnie monitoruje się populacje tego pająka^[9]. Przeprowadzono także badanie, prowadzone w ramach akcji „Isar 2020”, które miało pokazać, który typ środowiska woli P. wagleri nad Izarą: pierwszy brzeg był porośnięty roślinami (brzeg C), dwa kolejne z przewagą kamieni i innych skał (brzeg A i B)^[9]. Pająki preferowały brzegi A i B i częściej tam były obserwowane niż na brzegu C^[9]. Przeprowadzone badania udowodniły, że niemiecka populacja P. wagleri wzrasta^[9].