Park Narodowy Gór Kelimeńskich – Wikipedia, wolna encyklopedia
kod: RONPA0009[1] | |
Najwyższy szczyt Gór Kelimeńskich, Pietrosul Călimanilor, zimą (2006) | |
park narodowy | |
Państwo | |
---|---|
Położenie | okręgi Bistrița-Năsăud, Harghita, Marusza i Suczawa[1] |
Siedziba | |
Akt prawny | Lege nr.5 din 6 martie 2000 privind aprobarea Planului de amenajare a teritoriului național – Secțiunea a III-a – zone protejate[3] |
Powierzchnia | 24 556 ha[4] |
Dyrekcja | Basarab Bârlădeanu[5] |
Położenie na mapie Rumunii | |
47°06′45,7″N 25°09′43,6″E/47,112694 25,162111 | |
Strona internetowa |
Park Narodowy Gór Kelimeńskich[6] (rum. Parcul Național Călimani) – park narodowy znajdujący się w Górach Kelimeńskich, w północnej Rumunii, w granicach okręgów Bistrița-Năsăud, Harghita, Marusza i Suczawa.
Lokalizacja
[edytuj | edytuj kod]Park Narodowy Gór Kelimeńskich znajduje się w północnej Rumunii, w południowo-wschodniej części okręgu Bistrița-Năsăud (gmina Bistrița Bârgăului), północno-zachodniej części okręgu Harghita (gmina Bilbor i miasto Toplița), północno-wschodniej części okręgu Marusza (gminy Lunca Bradului i Răstolița) oraz południowo-zachodniej części okręgu Suczawa (gminy Dorna Candrenilor, Panaci, Poiana Stampei i Șaru Dornei)[1]. Siedziba administracji parku narodowego mieści się we wsi Șaru Dornei[2], a jego powierzchnia wynosi 24 556 ha[4]
Historia
[edytuj | edytuj kod]Propozycję utworzenia na obszarze pasma wulkanicznego Gór Kelimeńskich parku narodowego wysunęło w 1975 roku Centrum Badań Biologicznych (rum. Centrul de Cercetări Biologice) w Klużu-Napoce[4]. Oficjalnie Park Narodowy Gór Kelimeńskich ustanowiony został 6 marca 2000 roku celem ochrony występujących na tym obszarze siedlisk i ekosystemów oraz dla zachowania różnorodności biologicznej[3][4]. Park prowadzi działalność oświatową, naukowo-badawczą i rekreacyjną z zachowaniem zasad zrównoważonego rozwoju[4].
Teren parku narodowego wchodzi w skład dwóch obszarów Natura 2000:
- obszaru mającego znaczenie dla Wspólnoty Călimani – Gurghiu (ROSCI0019) o powierzchni 135 257 ha, ustanowionego w 2007 roku[7],
- obszaru specjalnej ochrony ptaków Munții Călimani (ROSPA0133) o powierzchni 29 160,1 ha, ustanowionego w 2011 roku[8].
Od 2007 roku Park Narodowy Gór Kelimeńskich jest również częścią ostoi ptaków IBA Călimani Mountains (RO020) organizacji BirdLife International[9].
Charakterystyka
[edytuj | edytuj kod]Siedliska
[edytuj | edytuj kod]Park Narodowy Gór Kelimeńskich porastają głównie naturalne lasy świerkowe z będącą reliktem lodowcowym sosną limbą (Pinus cembra), występującą na terenie Rumunii jedynie w kilku odizolowanych obszarach w Karpatach Wschodnich i Południowych[10]. Ponadto na terenie parku (piętro kosówki) występuje kosodrzewina (Pinus mugo) z jałowcem oraz rzadkim różanecznikiem wschodniokarpackim (Rhododendron kotschyi), a także lasy mieszane świerkowo-bukowe[10]. Wyższe partie gór (piętro halne powyżej 1900 m n.p.m.[11]) porastają łąki alpejskie, które latem wykorzystywane są przez pasterzy do wypasu owiec[12].
Objętymi ochroną siedliskami wymienionymi w Załączniku I dyrektywy siedliskowej, które znajdują się na obszarze Parku Narodowego Gór Kelimeńskich są: pionierska roślinność na kamieńcach górskich potoków (3220), subarktyczne i subalpejskie zarośla wierzbowe (4080), zarośla kosodrzewiny (4070*), górskie i niżowe murawy bliźniczkowe (6230*), górskie bory świerkowe (9410) i górski bór limbowo-świerkowy (9420)[10].
Flora
[edytuj | edytuj kod]Świat roślin parku narodowego oprócz gatunków tworzących wyżej wymienione siedliska, reprezentują również m.in. urdzik Soldanella major[11] oraz gatunki rzadkie, takie jak widłoząb zielony (Dicranum viride), starodub łąkowy (Angelica palustris), tocja alpejska (Tozzia carpathica), Meesia longiseta , języczka syberyjska (Ligularia sibirica), Hamatocaulis vernicosus i obuwik pospolity (Cypripedium calceolus)[7].
Fauna
[edytuj | edytuj kod]W regionie parku narodowego występują jedne z najważniejszych populacji dużych ssaków drapieżnych w Karpatach – niedźwiedzia brunatnego (Ursus arctos), wilka (Canis lupus) i rysia (Lynx lynx)[13][7]. Łasicowate reprezentuje wydra europejska (Lutra lutra), kuna leśna (Martes martes) oraz borsuk europejski (Meles meles)[13]. Występuje tu również żbik (Felis silvestris) oraz dzik euroazjatycki (Sus scrofa), jeleń szlachetny (Cervus elaphus) i sarna (Capreolus capreolus)[13].
Awifaunę reprezentuje m.in. pięć gatunków zagrożonych na poziomie Unii Europejskiej: głuszec (Tetrao urogallus), orzeł przedni (Aquila chrysaetos), włochatka (Aegolius funereus), sóweczka (Glaucidium passerinum), dzięcioł trójpalczasty (Picoides tridactylus)[8][9]. Gatunkami rzadko występującymi w Parku Narodowym Gór Kelimeńskich są myszołów włochaty (Buteo lagopus), grubodziób (Coccothraustes coccothraustes), zniczek (Regulus ignicapilla) i jemiołuszka (Bombycilla garrulus)[8].
Owady reprezentuje m.in. nadobnica alpejska (Rosalia alpina) oraz wietek morsei (Leptidea morsei)[7]. Park jest siedliskiem rzadkiego nocka orzęsionego (Myotis emarginatus), w górskich potokach występuje głowacica (Hucho hucho)[7], zaś na polanach – żmija zygzakowata (Vipera berus)[13].
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b c Lista consolidată a ariilor naturale protejate din România. [w:] Ministerul Mediului, Apelor și Pădurilor [on-line]. mmediu.ro. [dostęp 2024-04-12]. (rum.).
- ↑ a b Contact [online], Parcul Național Călimani [dostęp 2024-04-12] .
- ↑ a b Lege nr.5 din 6 martie 2000 privind aprobarea Planului de amenajare a teritoriului național – Secțiunea a III-a – zone protejate. [w:] Monitorul Oficial nr.152 [on-line]. cdep.ro, 2000-04-12. [dostęp 2024-04-14]. [zarchiwizowane z tego adresu]. (rum.).
- ↑ a b c d e Prezentarea Parcului Național Călimani [online], Parcul Național Călimani [dostęp 2024-04-12] .
- ↑ Echipa Parcului Național Călimani [online], Parcul Național Călimani [dostęp 2024-04-12] .
- ↑ Urzędowy wykaz polskich nazw geograficznych świata, wydanie 2, 2019 rok [online], Komisja Standaryzacji Nazw Geograficznych poza Granicami Rzeczypospolitej Polskiej, 2019 [dostęp 2023-04-15] (pol.).
- ↑ a b c d e Natura 2000 Data Form. Site code: ROSCI0019 [online], natura2000.eea.europa.eu, wrzesień 2021 [dostęp 2024-04-14] (ang.).
- ↑ a b c Natura 2000 Data Form. Site code: ROSPA0133 [online], natura2000.eea.europa.eu, grudzień 2020 [dostęp 2024-04-14] (ang.).
- ↑ a b Călimani Mountains RO020 [online], BirdLife Data Zone [dostęp 2024-04-14] (ang.).
- ↑ a b c Habitate [online], Parcul Național Călimani [dostęp 2024-04-14] (rum.).
- ↑ a b Flora [online], Parcul Național Călimani [dostęp 2024-04-15] (rum.).
- ↑ Peisaje [online], Parcul Național Călimani [dostęp 2024-04-15] (rum.).
- ↑ a b c d Fauna [online], Parcul Național Călimani [dostęp 2024-04-15] (rum.).