Park Narodowy Gór Kelimeńskich – Wikipedia, wolna encyklopedia

Park Narodowy Gór Kelimeńskich
Parcul Național Călimani
kod: RONPA0009[1]
Ilustracja
Najwyższy szczyt Gór Kelimeńskich, Pietrosul Călimanilor, zimą (2006)
park narodowy
Państwo

 Rumunia

Położenie

okręgi Bistrița-Năsăud, Harghita, Marusza i Suczawa[1]

Siedziba

Șaru Dornei, Nr.54C,
gmina Șaru Dornei,
okręg Suczawa[2]

Akt prawny

Lege nr.5 din 6 martie 2000 privind aprobarea Planului de amenajare a teritoriului național – Secțiunea a III-a – zone protejate[3]

Powierzchnia

24 556 ha[4]

Dyrekcja

Basarab Bârlădeanu[5]

Położenie na mapie Rumunii
Mapa konturowa Rumunii, u góry znajduje się punkt z opisem „Park Narodowy Gór Kelimeńskich”
Ziemia47°06′45,7″N 25°09′43,6″E/47,112694 25,162111
Strona internetowa

Park Narodowy Gór Kelimeńskich[6] (rum. Parcul Național Călimani) – park narodowy znajdujący się w Górach Kelimeńskich, w północnej Rumunii, w granicach okręgów Bistrița-Năsăud, Harghita, Marusza i Suczawa.

Lokalizacja

[edytuj | edytuj kod]

Park Narodowy Gór Kelimeńskich znajduje się w północnej Rumunii, w południowo-wschodniej części okręgu Bistrița-Năsăud (gmina Bistrița Bârgăului), północno-zachodniej części okręgu Harghita (gmina Bilbor i miasto Toplița), północno-wschodniej części okręgu Marusza (gminy Lunca Bradului i Răstolița) oraz południowo-zachodniej części okręgu Suczawa (gminy Dorna Candrenilor, Panaci, Poiana Stampei i Șaru Dornei)[1]. Siedziba administracji parku narodowego mieści się we wsi Șaru Dornei[2], a jego powierzchnia wynosi 24 556 ha[4]

Historia

[edytuj | edytuj kod]

Propozycję utworzenia na obszarze pasma wulkanicznego Gór Kelimeńskich parku narodowego wysunęło w 1975 roku Centrum Badań Biologicznych (rum. Centrul de Cercetări Biologice) w Klużu-Napoce[4]. Oficjalnie Park Narodowy Gór Kelimeńskich ustanowiony został 6 marca 2000 roku celem ochrony występujących na tym obszarze siedlisk i ekosystemów oraz dla zachowania różnorodności biologicznej[3][4]. Park prowadzi działalność oświatową, naukowo-badawczą i rekreacyjną z zachowaniem zasad zrównoważonego rozwoju[4].

Teren parku narodowego wchodzi w skład dwóch obszarów Natura 2000:

Od 2007 roku Park Narodowy Gór Kelimeńskich jest również częścią ostoi ptaków IBA Călimani Mountains (RO020) organizacji BirdLife International[9].

Charakterystyka

[edytuj | edytuj kod]

Siedliska

[edytuj | edytuj kod]
Krajobraz Gór Kelimeńskich wiosną (2012)

Park Narodowy Gór Kelimeńskich porastają głównie naturalne lasy świerkowe z będącą reliktem lodowcowym sosną limbą (Pinus cembra), występującą na terenie Rumunii jedynie w kilku odizolowanych obszarach w Karpatach WschodnichPołudniowych[10]. Ponadto na terenie parku (piętro kosówki) występuje kosodrzewina (Pinus mugo) z jałowcem oraz rzadkim różanecznikiem wschodniokarpackim(inne języki) (Rhododendron kotschyi), a także lasy mieszane świerkowo-bukowe[10]. Wyższe partie gór (piętro halne powyżej 1900 m n.p.m.[11]) porastają łąki alpejskie, które latem wykorzystywane są przez pasterzy do wypasu owiec[12].

Objętymi ochroną siedliskami wymienionymi w Załączniku I dyrektywy siedliskowej, które znajdują się na obszarze Parku Narodowego Gór Kelimeńskich są: pionierska roślinność na kamieńcach górskich potoków (3220), subarktyczne i subalpejskie zarośla wierzbowe (4080), zarośla kosodrzewiny (4070*), górskie i niżowe murawy bliźniczkowe (6230*), górskie bory świerkowe (9410) i górski bór limbowo-świerkowy (9420)[10].

Świat roślin parku narodowego oprócz gatunków tworzących wyżej wymienione siedliska, reprezentują również m.in. urdzik Soldanella major[11] oraz gatunki rzadkie, takie jak widłoząb zielony (Dicranum viride), starodub łąkowy (Angelica palustris), tocja alpejska (Tozzia carpathica), Meesia longiseta(inne języki), języczka syberyjska (Ligularia sibirica), Hamatocaulis vernicosus(inne języki) i obuwik pospolity (Cypripedium calceolus)[7].

W regionie parku narodowego występują jedne z najważniejszych populacji dużych ssaków drapieżnych w Karpatach – niedźwiedzia brunatnego (Ursus arctos), wilka (Canis lupus) i rysia (Lynx lynx)[13][7]. Łasicowate reprezentuje wydra europejska (Lutra lutra), kuna leśna (Martes martes) oraz borsuk europejski (Meles meles)[13]. Występuje tu również żbik (Felis silvestris) oraz dzik euroazjatycki (Sus scrofa), jeleń szlachetny (Cervus elaphus) i sarna (Capreolus capreolus)[13].

Awifaunę reprezentuje m.in. pięć gatunków zagrożonych na poziomie Unii Europejskiej: głuszec (Tetrao urogallus), orzeł przedni (Aquila chrysaetos), włochatka (Aegolius funereus), sóweczka (Glaucidium passerinum), dzięcioł trójpalczasty (Picoides tridactylus)[8][9]. Gatunkami rzadko występującymi w Parku Narodowym Gór Kelimeńskich są myszołów włochaty (Buteo lagopus), grubodziób (Coccothraustes coccothraustes), zniczek (Regulus ignicapilla) i jemiołuszka (Bombycilla garrulus)[8].

Owady reprezentuje m.in. nadobnica alpejska (Rosalia alpina) oraz wietek morsei (Leptidea morsei)[7]. Park jest siedliskiem rzadkiego nocka orzęsionego (Myotis emarginatus), w górskich potokach występuje głowacica (Hucho hucho)[7], zaś na polanach – żmija zygzakowata (Vipera berus)[13].

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. a b c Lista consolidată a ariilor naturale protejate din România. [w:] Ministerul Mediului, Apelor și Pădurilor [on-line]. mmediu.ro. [dostęp 2024-04-12]. (rum.).
  2. a b Contact [online], Parcul Național Călimani [dostęp 2024-04-12].
  3. a b Lege nr.5 din 6 martie 2000 privind aprobarea Planului de amenajare a teritoriului național – Secțiunea a III-a – zone protejate. [w:] Monitorul Oficial nr.152 [on-line]. cdep.ro, 2000-04-12. [dostęp 2024-04-14]. [zarchiwizowane z tego adresu]. (rum.).
  4. a b c d e Prezentarea Parcului Național Călimani [online], Parcul Național Călimani [dostęp 2024-04-12].
  5. Echipa Parcului Național Călimani [online], Parcul Național Călimani [dostęp 2024-04-12].
  6. Urzędowy wykaz polskich nazw geograficznych świata, wydanie 2, 2019 rok [online], Komisja Standaryzacji Nazw Geograficznych poza Granicami Rzeczypospolitej Polskiej, 2019 [dostęp 2023-04-15] (pol.).
  7. a b c d e Natura 2000 Data Form. Site code: ROSCI0019 [online], natura2000.eea.europa.eu, wrzesień 2021 [dostęp 2024-04-14] (ang.).
  8. a b c Natura 2000 Data Form. Site code: ROSPA0133 [online], natura2000.eea.europa.eu, grudzień 2020 [dostęp 2024-04-14] (ang.).
  9. a b Călimani Mountains RO020 [online], BirdLife Data Zone [dostęp 2024-04-14] (ang.).
  10. a b c Habitate [online], Parcul Național Călimani [dostęp 2024-04-14] (rum.).
  11. a b Flora [online], Parcul Național Călimani [dostęp 2024-04-15] (rum.).
  12. Peisaje [online], Parcul Național Călimani [dostęp 2024-04-15] (rum.).
  13. a b c d Fauna [online], Parcul Național Călimani [dostęp 2024-04-15] (rum.).