Phalene – Wikipedia, wolna encyklopedia
Phalene | |
Inne nazwy | Phalene, |
---|---|
Kraj pochodzenia | |
Wymiary | |
Wysokość | 20 - 28 cm |
Masa | 1,5–5 kg |
Klasyfikacja | |
FCI | Grupa IX, Sekcja 9, |
Phalene – jedna z ras psów, wraz z papillonem uznawana przez Międzynarodową Federację Kynologiczną (FCI) za odmiany spaniela kontynentalnego (Epagneul nain continental). Phalene jest odmianą o zwisających uszach[1]. Wielu kynologów oraz organizacji kynologicznych traktuje pappillona i phalene za odrębne rasy[2][3], przy czym ich pochodzenie jest różnie wyjaśniane. Pochodzenie i historia obydwu ras są połączone. Ich cechy są niemal identyczne. Jedyną istotną różnicą jest ułożenie uszu.
Zgodnie z klasyfikacją amerykańską, należy do grupy psów ozdobnych i do towarzystwa[4].
Etymologia nazwy
[edytuj | edytuj kod]Nazwa rasy – wywodzona jest od francuskiego słowa phalène oznaczającego "ćma" – nawiązuje do kształtu uszu przypominających skrzydła motyla[5].
Rys historyczny
[edytuj | edytuj kod]Rasa uznawana jest za jedną z najstarszych europejskich ras, znana była już co najmniej w XVI wieku[2]. Pierwsza wzmianka o sprzedaży przedstawiciela rasy pochodzi z 1545 roku[6]. Wśród autorów nie ma zgody co do pochodzenia rasy. Wiadomo, że powstała w Europie kontynentalnej. Jedni uważają, że przodkiem papillona mógł być spaniel karłowaty (Epagneul nain[2]) sprowadzony prawdopodobnie z Chin do Hiszpanii[6]. Inni twierdzą, że obecny papillon ze stojącymi uszami wywodzi się od ok. XIX wieku w prostej linii z phalene (z fr. ćma), rasy o zwisających uszach.
Rasa występowała na dworach hiszpańskich zabawiając damy dworu; papillony były popularne na większości dworów szlacheckich w Europie. Została uwieczniona w twórczości Rubensa, Van Dycka[2] i innych. Przed rokiem 1480 psy przypominające osobniki tej rasy pojawiały się prawie wyłącznie na włoskich obrazach i można przypuszczać, że to z dworów książąt państw włoskich moda na papillony rozszerzała się stopniowo na resztę Europy. Do miłośniczek rasy należały między innymi królowe francuskie: Maria Medycejska, Anna Austriaczka i Maria Antonina, która nie rozstała się z psem tej rasy nawet po wtrąceniu do więzienia. Wskutek upodobania, jakie francuscy arystokraci znajdowali w papillonach, za Rewolucji Francuskiej rasa stała się obiektem ataków i znalazła na granicy wymarcia. Po raz pierwszy papillon został pokazany na wystawie w Londynie w 1923 roku, a w USA uznany w roku 1935[6]. Oficjalne rozdzielenie odmian spaniela miniaturowego na papillony i phalene nastąpiło w roku 1969.
Użytkowość
[edytuj | edytuj kod]Papillon jest psem do towarzystwa, może pełnić funkcję stróża, dobrze znosi warunki miejskie. Potrafi polować na szczury[2]. Rasa nadaje się do psiego sportu agility.
Charakter i temperament
[edytuj | edytuj kod][edytuj | edytuj kod] Psy tej rasy są wesołe, pełne temperamentu, łatwe do prowadzenia. Papillon jest bardzo inteligentny, przyjacielski i pewny siebie. Bardzo przywiązuje się do właściciela. Wobec obcych jest powściągliwy, czasem bywa nieufny lecz dobra socjalizacja może wykluczyć takie zachowanie.
Wygląd
[edytuj | edytuj kod][edytuj | edytuj kod]
Głowa
[edytuj | edytuj kod][edytuj | edytuj kod] Stosunkowa lekka i krótka, proporcjonalna względem całego ciała. Stop dobrze zaznaczony. Kufa delikatna, zwężająca się, krótsza niż czaszka. Szczęka i żuchwa mocne, wargi suche, przylegające.
Oczy
[edytuj | edytuj kod][edytuj | edytuj kod] W kształcie migdałów, duże, ciemne. Powieki dobrze pigmentowane.
Nos
[edytuj | edytuj kod][edytuj | edytuj kod] Mały i czarny. Grzbiet nosa prosty.
Uszy
[edytuj | edytuj kod][edytuj | edytuj kod] Duże i delikatne, stojące, z mocną chrząstką w kształcie trójkąta, obficie owłosione. Osadzone szeroko, raczej z tyłu głowy, ustawione pod kątem 45 stopni.
Sylwetka
[edytuj | edytuj kod][edytuj | edytuj kod] W kształcie krótkiego prostokąta, harmonijna, umiarkowanie mocna. Szyja średniej długości, dobrze osadzona.
Kończyny
[edytuj | edytuj kod][edytuj | edytuj kod] Proporcjonalnej długości, proste, równolegle ustawione. Łapy owalne, długie, z mocnymi palcami i pazurami, obficie owłosione. Delikatny kościec.
Umaszczenie
[edytuj | edytuj kod][edytuj | edytuj kod] Psy tej rasy mają zwykle białe umaszczenie z rudymi lub czarnymi łatami[7]. Według wzorca FCI dopuszczalne są wszelkie maści na białym tle[8]. Na głowie biel nie może dominować.
Zdrowie i pielęgnacja
[edytuj | edytuj kod][edytuj | edytuj kod] Włos jest łatwy w pielęgnacji, wystarczy 1–2 razy w tygodniu wyczesać psa, za pomocą gęstej metalowej szczotki i grzebienia.
- Problemy zdrowotne: wypadanie rzepki kolanowej, postępujący zanik siatkówki, skłonności do łamania kości
- Ruch: lubi spacery
- Żyje przeważnie 13–15 lat[2].
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Wzorzec FCI nr 77 FCI-St. N° 77 (pdf)
- ↑ a b c d e f Bruce Fogle: Wielka encyklopedia : Psy. Warszawa: MUZA SA, 1996. ISBN 83-7079-672-9.
- ↑ David Taylor: Księga psów. Warszawa: Świat Książki, 1995. ISBN 83-7129-102-7.
- ↑ Ammy Marder, Debra Horwitz: Nasz pies. Poradnik dla właścicieli psów. s. 175.
- ↑ Bruce Fogle: Wielka encyklopedia : Psy. Warszawa: MUZA SA, 1996. ISBN 83-7079-672-9.
- ↑ a b c David Taylor: Księga psów. Warszawa: Świat Książki, 1995. ISBN 83-7129-102-7.
- ↑ Wendy Boorer: Psy : przegląd ras. Warszawa: Wydawnictwa Naukowo-Techniczne, 1992. ISBN 83-204-1561-6.
- ↑ Wzorzec FCI nr 77 FCI-St. N° 77 (pdf)
<ref>
o nazwie „FCI”, zdefiniowany w <references>
, nie był użyty wcześniej w treści.Błąd w przypisach: Znacznik
<ref>
o nazwie „Taylor”, zdefiniowany w <references>
, nie był użyty wcześniej w treści.