Pieprznik blady – Wikipedia, wolna encyklopedia

Pieprznik blady
Ilustracja
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

grzyby

Typ

podstawczaki

Klasa

pieczarniaki

Rząd

pieprznikowce

Rodzina

kolczakowate

Rodzaj

pieprznik

Gatunek

pieprznik blady

Nazwa systematyczna
Cantharellus pallens Pilát
Omagiu lui Traian Savulescu: 600 (1959)

Pieprznik blady (Cantharellus pallens Pilát) – gatunek grzybów z rodziny kolczakowatych (Hydnaceae)[1].

Systematyka i nazewnictwo

[edytuj | edytuj kod]

Pozycja w klasyfikacji według Index Fungorum: Cantharellus, Hydnaceae, Cantharellales, Incertae sedis, Agaricomycetes, Agaricomycotina, Basidiomycota, Fungi[1].

Po raz pierwszy takson ten opisał w 1959 r. Albert Pilát na ziemi w lesie iglastym w Czechach[1]. Synonimy nazwy naukowej:

  • Cantharellus cibarius var. bicolor Maire 1937
  • Cantharellus subpruinosus Eyssart. & Buyck 2000[2].

Polską nazwę zarekomendował Władysław Wojewoda w 2003 r.[3]

Morfologia

[edytuj | edytuj kod]
Kapelusz

Średnica 2–8 cm. U młodych okazów łukowaty, potem płaski, na koniec lejkowaty, mięsisty. Brzeg płatowaty, pofalowany, tępy, powierzchnia o barwie od białej do żółtawej, często białawo lub żółtawo pstrokata[4].

Hymenofor

Listewkowy (phlebioidalny). Listewki niskie i rozwidlone, głęboko zbiegające na trzon i tej samej barwy[4].

Trzon

Wysokość 3–7 cm, grubość do 3 cm, twardy, ku górze rozszerzający się i stopniowo przechodzący w kapelusz. Powierzchnia naga, gładka i tej samej barwy co kapelusz[4].

Miąższ

Mięsisty, białawy, nie zmieniający barwy po uszkodzeniu, o lekkim korzennym zapachu i delikatnie szczypiącym smaku[4].

Wysyp zarodników

Kremowy, kremowo-żółtawy. Zarodniki elipsoidalne z wyrostkiem wnęki, gładkie, szkliste, z ziarenkami i gutulami, 8–9 × 4,5–5 µm[5].

Gatunki podobne

Pieprznik jadalny (Cantharellus cibarius) zwykle jest mniejszy, ma bardzo intensywną żółtą barwę i owocowy zapach. Preferuje bardziej kwaśne gleby i współżyje z większą ilością gatunków drzew: buk, brzoza, dąb, świerk i sosna. Pieprznik ametystowy (Cantharellus amethysteus) ma różne żółte kolory z odcieniem fioletowym do ametystowym. Preferuje także gleby kwaśne i występuje pod drzewami liściastymi, m.in. dąb, buk i brzoza, ale sporadycznie także pod drzewami iglastymi. Pieprznik rdzewiejący (Cantharellus ferruginascens) jest smuklejszy i jego uciśnięte miejsca powoli zmieniają barwę na rdzawą[5].

Występowanie i siedlisko

[edytuj | edytuj kod]

W Europie jest szeroko rozprzestrzeniony. Podano jego stanowiska także w Rosji, Japonii i Ameryce Północnej[6]. W Polsce do 2003 r. podano jedno stanowisko[3], w późniejszych latach podano następne[7]. Aktualne stanowiska podaje także internetowy atlas grzybów. Znajduje się w nim na liście gatunków zagrożonych i wartych objęcia ochroną[8].

Naziemny grzyb mykoryzowy[3]. Występuje w lasach liściastych, zwykle pod bukami i lipami[5].

Znaczenie

[edytuj | edytuj kod]

Grzyb jadalny[3].

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. a b c Index Fungorum [online] [dostęp 2023-12-17] (ang.).
  2. Species Fungorum [online] [dostęp 2023-12-17] (ang.).
  3. a b c d Władysław Wojewoda, Krytyczna lista wielkoowocnikowych grzybów podstawkowych Polski, Kraków: W. Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Sciences, 2003, s. 99, ISBN 83-89648-09-1.
  4. a b c d Pavol Škubla, Wielki atlas grzybów, Poznań: Elipsa, 2007, s. 90, ISBN 978-83-245-9550-1.
  5. a b c R. Watling, E.Turnbull, British Fungus Flora. Agarics and Boleti. Vol. 8 / Cantharellaceae, Gomphaceae and amyloid-spored and xeruloid memebers of Tricholomataceae (excl. Mycena), 1998.
  6. Występowanie Cantharellus pallens na świecie (mapa) [online], gbif.org [dostęp 2023-12-17] (ang.).
  7. Grzyby makroskopijne Polski w literaturze mikologicznej [online], grzyby.pl [dostęp 2023-12-17] (pol.).
  8. Aktualne stanowiska Cantharellus pallens w Polsce [online], grzyby.pl [dostęp 2023-12-17] (ang.).