French
DeutschPiotr Krauczanka – Wikipedia, wolna encyklopedia
 | |
| Pełne imię i nazwisko | Piotr Kuźmicz Krauczanka |
|---|---|
| Data urodzenia | 13 sierpnia 1950 |
| Minister spraw zagranicznych Republiki Białorusi (do 19 września 1991 – Białoruskiej SRR) | |
| Okres | od 17 lipca 1990 |
| Poprzednik | |
| Następca | |
| Nadzwyczajny i Pełnomocny Ambasador Republiki Białorusi w Japonii | |
| Okres | od 19 stycznia 1998 |
| Nadzwyczajny i Pełnomocny Ambasador Republiki Białorusi w Republice Filipin | |
| Okres | od 14 grudnia 1999 |
| Deputowany do Rady Najwyższej Republiki Białorusi XIII kadencji | |
| Okres | od 9 stycznia 1996 |
| Przynależność polityczna | Białoruska Socjaldemokratyczna Hramada, frakcja „Związek Pracy” |
| Deputowany do Rady Najwyższej Białoruskiej SRR XII kadencji | |
| Okres | od 16 maja 1990 |
| Przynależność polityczna | |
Piotr Kuźmicz Krauczanka (biał. Пётр Кузьміч Краўчанка, ros. Пётр Кузьмич Кравченко, Piotr Kuźmicz Krawczenko; ur. 13 sierpnia 1950 w Smolewiczach) – białoruski historyk, polityk i dyplomata, w latach 1990–1994 minister spraw zagranicznych Białoruskiej SRR i Republiki Białorusi, deputowany do Rady Najwyższej Białoruskiej SRR i Rady Najwyższej Republiki Białorusi, w latach 1998–2002 ambasador Republiki Białorusi w Japonii i w latach 1999–2002 – na Filipinach; kandydat nauk historycznych (odpowiednik polskiego stopnia doktora).
Życiorys
[edytuj | edytuj kod]Młodość i praca
[edytuj | edytuj kod]Urodził się 13 sierpnia 1950 roku w osiedlu typu miejskiego Smolewicze, w rejonie smolewickim obwodu mińskiego Białoruskiej SRR, ZSRR. W 1972 roku ukończył Białoruski Uniwersytet Państwowy im. Lenina[1][2], uzyskując wykształcenie historyka[3]. W 1976 roku uzyskał stopień kandydata nauk historycznych (odpowiednik polskiego stopnia doktora). Od 1975 roku pracował jako wykładowca, jednocześnie działając w aparacie Komunistycznej Partii Białorusi (KPB). Od 1985 roku był sekretarzem Mińskiego Komitetu Miejskiego KPB[1][2]. W 1995 roku pełnił funkcję starszego współpracownika naukowego Wydziału Informacji Naukowej Narodowej Akademii Nauk Białorusi[4].
Działalność parlamentarna
[edytuj | edytuj kod]16 maja 1990 roku został deputowanym ludowym do Rady Najwyższej Białoruskiej SRR XII kadencji[5] z autozawodskiego okręgu wyborczego nr 8 miasta Mińska[6]. 17 lipca 1990 roku[7] objął funkcję ministra spraw zagranicznych Białoruskiej SRR[1], w związku z czym 27 lipca przedterminowo wygasł jego mandat deputowanego[6]. W 1990 roku uzyskał tytuł dyplomatyczny Nadzwyczajnego i Pełnomocnego Ambasadora ZSRR. Po zmianie nazwy państwa 19 września 1991 roku kontynuował pracę jako minister spraw zagranicznych Republiki Białorusi. Był szefem delegacji Białorusi na 45–48. sesjach Zgromadzenia Ogólnego ONZ[1][2]. W czasie kampanii przed wyborami prezydenckimi w 1994 roku prowadził agitację na rzecz kandydatury Wiaczasłaua Kiebicza[3]. Funkcję ministerialną pełnił do 1994 roku[1][2].
Piotr Krauczanka był członkiem Białoruskiej Socjaldemokratycznej Hramady (BSH)[4]. Na zjeździe zjednoczeniowym w połowie 1995 roku, w czasie którego doszło do połączenia BSH z Partią Zgody Ludowej i powstała Białoruska Socjaldemokratyczna Partia (Ludowa Hramada), Krauczanka wszedł w skład nowego ugrupowania i został wybrany zastępcą przewodniczącego[3]. Tym niemniej w wyborach parlamentarnych w 1995 roku kandydował jeszcze oficjalnie z ramienia BSH[4].
W drugiej turze uzupełniających wyborów parlamentarnych 10 grudnia 1995 roku został wybrany na deputowanego do Rady Najwyższej Republiki Białorusi XIII kadencji z mołodeczańskiego-południowo-zachodniego okręgu wyborczego nr 197. 19 grudnia 1995 roku został zarejestrowany przez centralną komisję wyborczą[6], a 9 stycznia 1996 roku zaprzysiężony na deputowanego[8]. Od 23 stycznia pełnił w Radzie Najwyższej funkcję przewodniczącego Stałej Komisji ds. Międzynarodowych[9]. Należał do socjaldemokratycznej frakcji „Związek Pracy”. 4 marca został członkiem stałej delegacji Rady do Zgromadzenia Parlamentarnego Rady Europy[10]. Od 3 czerwca był przewodniczącym grupy roboczej Rady Najwyższej ds. współpracy z Bundestagiem Republiki Federalnej Niemiec[11]. 21 czerwca został członkiem delegacji Rady do Zgromadzenia Parlamentarnego Stowarzyszenia Białorusi i Rosji[12].
Piotr Krauczanka był jednym z deputowanych, którzy nie zostali dopuszczeni do udziału w zorganizowanym 19–20 listopada 1996 roku przez prezydenta Alaksandra Łukaszenkę I Wszechbiałoruskim Zgromadzeniu Ludowym. Zaraz potem potępił organizację Zgromadzenia jako wydarzenia o charakterze niedemokratycznym, którego uczestnicy nie byli wybierani, a wyznaczani[13].
27 listopada 1996 roku, po dokonanej przez Łukaszenkę kontrowersyjnej i częściowo nieuznanej międzynarodowo zmianie konstytucji, nie wszedł w skład utworzonej przez niego Izby Reprezentantów Zgromadzenia Narodowego Republiki Białorusi I kadencji[1]. Od 19 stycznia 1998 roku[14] był Nadzwyczajnym i Pełnomocnym Ambasadorem Republiki Białorusi w Japonii[1], a od 14 grudnia 1999 roku[15] jednocześnie w Republice Filipin[3]. 19 listopada 2002 roku[16] został odwołany z obu tych stanowisk. W 2003 roku powrócił do opozycji skierowanej przeciwko Łukaszence. Wyrażał zamiar kandydowania na urząd prezydenta, jednak pod koniec 2005 roku odmówił wystawienia swojej kandydatury w wyborach prezydenckich w 2006 roku[3].
Działalność naukowa i prace
[edytuj | edytuj kod]Piotr Krauczanka prowadzi badania nad historią zagranicznych związków gospodarczych Białorusi w latach 20. i 30. XX wieku oraz nad problemami kultury[2]. Jest autorem prac:
- Abranniki wiecznasci. Mińsk: 1999. (biał.).
Życie prywatne
[edytuj | edytuj kod]Piotr Krauczanka jest żonaty, ma dwoje dzieci i wnuczkę. Jest prawosławny[1].
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b c d e f g h Kto… ↓, s. 144
- ↑ a b c d e Энцыклапедыя… ↓, s. 255
- ↑ a b c d e Пяткевіч i Рубінчык 2011 ↓, s. 1193
- ↑ a b c Спіс дэпутатаў Вярхоўнага Савета Рэспублікі Беларусь трынаццатага склікання, зарэгістраваных 19 снежня 1995 года. Centralna Komisja Republiki Białorusi ds. Wyborów i Prowadzenia Republikańskich Referendów. [dostęp 2020-04-08]. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-07-31)]. (biał.).
- ↑ Н. Дементей: Постановление Верховного Совета Республики Беларусь от 16 мая 1990 г. №5-XII. pravo.levonevsky.org, 1990-05-16. [dostęp 2018-06-29]. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-06-30)]. (ros.).
- ↑ a b c Н. Дементей: Постановление Верховного Совета Республики Беларусь от 27 июля 1990 г. №199-XII. bankzakonov.com, 1990-07-27. [dostęp 2020-10-01]. [zarchiwizowane z tego adresu (2019-09-02)]. (ros.).
- ↑ Н. Дементей: Постановление Верховного Совета Республики Беларусь от 17 июля 1990 г. №144-XII. bankzakonov.com, 1990-07-17. [dostęp 2020-10-01]. [zarchiwizowane z tego adresu (2019-09-12)]. (ros.).
- ↑ С. Шарецкий: Постановление Верховного Совета Республики Беларусь от 9 января 1996 г. №4-XIII. pravo.levonevsky.org, 1996-01-09. [dostęp 2018-06-29]. [zarchiwizowane z tego adresu (2017-09-13)]. (ros.).
- ↑ С. Шарецкий: Постановление Верховного Совета Республики Беларусь от 23 января 1996 г. №32-XIII. pravo.levonevsky.org, 1996-01-23. [dostęp 2020-10-01]. [zarchiwizowane z tego adresu (2019-09-17)]. (ros.).
- ↑ С. Шарецкий: Постановление Президиума Верховного Совета Республики Беларусь от 4 марта 1996 г. №103-XIII. bankzakonov.com, 1996-03-04. [dostęp 2020-10-01]. [zarchiwizowane z tego adresu (2013-05-12)]. (ros.).
- ↑ С. Шарецкий: Постановление Президиума Верховного Совета Республики Беларусь от 3 июня 1996 г. №345-XIII. bankzakonov.com, 1996-06-03. [dostęp 2019-06-11]. [zarchiwizowane z tego adresu (2014-11-12)]. (ros.).
- ↑ С. Шарецкий: Постановление Верховного Совета Республики Беларусь от 21 июня 1996 г. №391-XIII. bankzakonov.com, 1996-06-21. [dostęp 2016-06-24]. [zarchiwizowane z tego adresu (2014-11-23)]. (ros.).
- ↑ Группа депутатов Верховного совета прокомментировала итоги Всебелорусского народного собрания. naviny.by, 1996-10-21. [dostęp 2020-04-23]. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-04-23)]. (ros.).
- ↑ А. Лукашенко: Указ Президента Республики Беларусь от 19 января 1998 г. №42. bankzakonov.com, 1998-01-19. [dostęp 2016-06-24]. [zarchiwizowane z tego adresu (2013-06-24)]. (ros.).
- ↑ А. Лукашэнка: Указ Прэзідэнта Рэспублікі Беларусь ад 14 снежня 1999 г. №723. bankzakonov.com, 1999-12-14. [dostęp 2020-10-01]. [zarchiwizowane z tego adresu (2014-11-29)]. (biał.).
- ↑ А. Лукашенко: Указ Президента Республики Беларусь от 19 ноября 2002 г. №574. bankzakonov.com, 2002-11-19. [dostęp 2020-10-01]. [zarchiwizowane z tego adresu (2014-11-29)]. (biał.).
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Краўчанка Пётр Кузьміч. W: Рэдкал.: Г.П. Пашкоў (галоўны рэд.) і інш: Энцыклапедыя гісторыі Беларусі. У 6 т. T. 4: Кадэты — Ляшчэня. Mińsk: „Biełaruskaja Encykłapiedyja” im. Piatrusia Brouki, 1997, s. 255. ISBN 985-11-0041-2. (biał.).
- Centrum Naukowo-Analityczne „Białoruska Perspektywa”: Kto jest kim w Białorusi. Białystok: Podlaski Instytut Wydawniczy, 2000, s. 313, seria: Biblioteka Centrum Edukacji Obywatelskiej Polska – Białoruś. ISBN 83-913780-0-4.
- Алесь Пяткевіч, Вольф Рубінчык: Кароткія зьвесткі аб некаторых беларускіх палітыках, актыўных у 1991—2006 гадах. W: Пад агульнай рэд. В. Булгакава: Палітычная гісторыя незалежнай Беларусі (да 2006 г.). Wyd. 2. Białystok, Wilno: Białoruskie Towarzystwo Historyczne, Instytut Białorutenistyki, 2011, s. 1178–1213. ISBN 80-86961-16-8. (biał.).