Podwójnie ślepa próba – Wikipedia, wolna encyklopedia

Podwójnie ślepa próba – technika eksperymentalna stosowana w wielu naukach przyrodniczych i czasami w naukach społecznych.

Technika ta polega na takim zaplanowaniu eksperymentu, aby ani uczestnicy, ani osoby przeprowadzające eksperyment nie miały dostępu do kluczowych informacji, które by mogły wpłynąć na jego przebieg^[1]. Informację tę ma tylko główny koordynator eksperymentu, który sam nie uczestniczy w jego przeprowadzaniu, lecz zajmuje się analizą jego rezultatów po zakończeniu zbierania wszystkich danych przez inne osoby^[1].

W przypadku badań działania nowych leków, podwójnie ślepa próba polega na tym, że pacjentów dzieli się losowo na dwie grupy, z których jedna otrzymuje testowany specyfik, a druga placebo lub lek stosowany dotychczas^[1]. Poszczególni pacjenci nie są informowani, do której z grup należą, ani nie wie tego personel medyczny bezpośrednio zajmujący się pacjentami (pielęgniarki podające specyfik, lekarz analizujący stan zdrowia pacjentów). Lekarz bezpośrednio badający pacjentów gromadzi dane, które przesyła koordynatorowi testu. Koordynator zestawia te dane z listą pacjentów i metodami statystycznymi ocenia skuteczność działania testowanego specyfiku^[1].

Inny przykład zastosowania podwójnie ślepej próby to analiza jakości próbek żywności dokonywana w laboratoriach kontroli żywności (np. przez sanepid). W takim przypadku jedna grupa analityków pobiera od producenta żywności losowo wybrane próbki i oznacza je kodami, wypełniając jednocześnie formularz, który łączy te kody z informacją, co dokładnie zawierają poszczególne próbki. Próbki te trafiają do laboratorium, gdzie inna grupa analityków wykonuje na nich określone testy nie wiedząc, co analizowane próbki zawierają ani skąd pochodzą. Grupa ta wypełnia drugi formularz, w którym wpisuje przy kodach próbek wyniki analiz. Oba formularze trafiają do osoby nienależącej do żadnej z dwóch wcześniejszych grup, która na ich podstawie sporządza ostateczny raport z wyników badań.

• ślepa próba