Powiat Tost-Gleiwitz – Wikipedia, wolna encyklopedia

Powiat toszecko-gliwicki
Landkreis Tost-Gleiwitz
powiat ziemski
1743–1945
Ilustracja
Państwo

 Prusy

Prowincja

Górny Śląsk

Rejencja

opolska[1]

Siedziba

Toszek (1743–1841), Gut Kamienietz (1841–1869), Gliwice (1869–1945)

Data powstania

1743

Data likwidacji

1945

Zarządzający

Erich Heidtmann (ostatni)

Powierzchnia

879,98 km²

Populacja (1910)
• liczba ludności


80.515

Położenie na mapie
Położenie na mapie

Powiat Tost-Gleiwitz (niem. Kreis Tost-Gleiwitz, pol. powiat toszecko-gliwicki), do około 1820 roku powiat Tost (niem. Kreis Tost; pol. powiat toszecki) – niemiecki powiat istniejący w latach 1743–1945 na terenie prowincji Śląsk.

W latach 1743–1841 siedzibą powiatu był Toszek, 1841–1869 Gut Kamienietz, a 1869–1945 Gliwice.

Historia

[edytuj | edytuj kod]

Powiat powstał w 1743 roku. Po podziale prowincji Śląsk w 1816 roku powiat Tost-Gleiwitz włączono do rejencji opolskiej. W latach 1820. utrwalił się nazwa Tost-Gleiwitz, wcześniej nazywany powiatem toszeckim (Kreis Tost)[2].

W 1818 roku z części powiatów Tost-Gleiwitz, Pleß i Ratibor utworzono nowy Rybnik.

W 1897 roku z powiatu wydzielono miasto Gliwice, które utworzyło odrębny powiat miejski.

W 1910 roku powiat obejmował 197 gmin o powierzchni 879,98 km² zamieszkanych przez 80.515 osób[3].

Po plebiscycie na Górny Śląsku w 1922 roku powiat prawie w całości pozostał w Niemczech. Jedynie gminy jednostkowe Gierałtowice i Przyszowice oraz obszary dworskie Gierałtowice i Przyszowice weszły w skład II Rzeczypospolitej i utworzonego tam województwa śląskiego, gdzie zostały włączone do powiatu rudzkiego[4].

Podczas II wojny światowej powiat włączono do rejencji katowickiej, obejmującej również okupowane ziemie polskie. W 1945 roku terytorium powiatu zajęła Armia Czerwona i cały powiat znalazł się on pod administracją polską[5].

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. Podczas II wojny światowej katowicka
  2. W. F. C. Starke: Beiträge zur Kenntniß der bestehenden Gerichtsverfassung und der neusten Resultate der Justizverwaltung in dem Preussischen Staate. Carl Heymann, Berlin 1839, Kreiseinteilung des preußischen Herzogtums Schlesien im 18. Jahrhundert.
  3. Willkommen bei Gemeindeverzeichnis.de [online], www.gemeindeverzeichnis.de [dostęp 2020-06-20].
  4. Dz.U. Śl. Nr 1 poz. 3; załącznik: Dz.U. Śl. Nr 13 poz. 43
  5. Kreis Tost-Gleiwitz – AGOFF [online] [dostęp 2020-06-20] (niem.).