Poziomica – Wikipedia, wolna encyklopedia

Ten artykuł dotyczy przyrządu pomiarowego. Zobacz też: poziomica w kartografii.

Poziomica^[1][2][3] (również poziomnica^[4], waserwaga) utożsamiana czasem niezbyt precyzyjnie z libellą – przyrząd pomiarowy z wbudowanymi jedną lub wieloma (wtedy pod różnymi kątami) libellami rurkowymi, wykorzystujący siłę grawitacji ziemskiej do wyznaczania (z niewielką dokładnością) poziomości lub pionowości płaszczyzn w budownictwie.

Dokładność poziomicy zależy w pierwszej kolejności od przewagi libelli, a następnie od jakości jej osadzenia, jakości wykonania samej poziomicy i użytego materiału oraz jej długości. Nie bez znaczenia jest również dokładność użytkownika. Niektóre libelle w celu zwiększenia dokładności wyposażone są w kilka liniowych oznaczeń pozwalających nie tylko na wyznaczenie poziomu, ale również określenie pochyłości z dokładnością do kilku stopni.

Ze względu na konstrukcję i zastosowanie wyróżnia się główne typy poziomic libelowych:

• murarskie (popularne, podłużne, drewniane lub metalowe) - czasem wyposażona w kilka libelli pozwalających na wyznaczanie pionu, poziomu, a także kilkuprocentowych spadków.
• maszynowe (liniałowe i ramowe, metalowe) - służące do ustawiania poziomu maszyn, w tym obrabiarek. Czasem wyposażone w magnesy, w celu stabilnego mocowania do metalowego podłoża.

Nazwa poziomica jest także stosowana do przyrządów laserowych realizujących tę samą funkcję przy pomocy widzialnej wiązki światła laserowego. W przypadku umieszczenia poziomicy laserowej na statywie zaciera się różnica między tym instrumentem a niwelatorem laserowym pod względem funkcji, ale nie dokładności pomiaru.

Odmienną budowę ma poziomica wężowa. Składa się ona z dwóch pionowych rurek szklanych lub tworzywowych, z podziałką, połączonych giętkim przewodem. Działa na zasadzie naczyń połączonych. Ten typ poziomicy był dawniej stosowany powszechnie w budownictwie^[2]. Poziomica ta jest nadal stosowana, gdyż nadaje się do poziomowania oddalonych od siebie dwóch punktów.

Poziomica jest powszechnie także znana pod nazwą waserwaga i nazwa ta znana jest praktycznie w całej Polsce^[5]. Pochodzi od niemieckiego słowa Wasserwaage. Natomiast poziomica wężowa nazywana jest szlauchwaga lub szlaufwaga, od niemieckiego słowa Schlauchwaage (sam wąż ogrodowy znany jest pod nazwami szlauch lub szlauf).

Zobacz multimedia związane z tematem: Poziomica

Zobacz hasło poziomica w Wikisłowniku

• pion (przyrząd)
• libella okrągła
• niwelator