Przydonica – Wikipedia, wolna encyklopedia

Przydonica
wieś
Ilustracja
Kościół drewniany Matki Boskiej Różańcowej i nowy kościół
Państwo

 Polska

Województwo

 małopolskie

Powiat

nowosądecki

Gmina

Gródek nad Dunajcem

Liczba ludności (2022)

1384[2]

Strefa numeracyjna

18

Kod pocztowy

33-318[3]

Tablice rejestracyjne

KNS

SIMC

0426360

Położenie na mapie gminy Gródek nad Dunajcem
Mapa konturowa gminy Gródek nad Dunajcem, blisko centrum po prawej na dole znajduje się punkt z opisem „Przydonica”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, na dole nieco na prawo znajduje się punkt z opisem „Przydonica”
Położenie na mapie województwa małopolskiego
Mapa konturowa województwa małopolskiego, po prawej znajduje się punkt z opisem „Przydonica”
Położenie na mapie powiatu nowosądeckiego
Mapa konturowa powiatu nowosądeckiego, u góry znajduje się punkt z opisem „Przydonica”
Ziemia49°43′58″N 20°46′29″E/49,732778 20,774722[1]
Jadwiga Bolesławówna przenosi 3 wsie podkoniuszego krakowskiego, Gedki, w ziemi sądeckiej: Gródek, Glinik i Przydonica z prawa polskiego na niemieckie, 27 lipca 1336
Szkoła

Przydonicawieś w Polsce, położona w województwie małopolskim, w powiecie nowosądeckim, w gminie Gródek nad Dunajcem.

W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa nowosądeckiego.

Integralne części wsi

[edytuj | edytuj kod]
Integralne części wsi Przydonica[4][5]
SIMC Nazwa Rodzaj
0426377 Dolna Wieś część wsi
0426383 Dział część wsi
0426390 Gawroniec część wsi
0988939 Glinik przysiółek
0426408 Górna Wieś część wsi
0426414 Kobylnice część wsi
0426450 Podglinicze przysiółek
0426420 Sikornik część wsi
0426437 Wygony część wsi
0426443 Zbęk część wsi

Położenie

[edytuj | edytuj kod]

Wieś znajduje się na obszarze Pogórza Rożnowskiego, w dolinie Przydonickiego Potoku (Przydoniczanka), który wpada do Jeziora Rożnowskiego we wsi Bartkowa-Posadowa[6].

Transport

[edytuj | edytuj kod]

Komunikację autobusową do Nowego Sącza zapewnia prywatny przewoźnik. Najbliższy przystanek kolejowy to Wilczyska we wsi Wilczyska, oddalonej o ok. 8 km i Stróże oddalona ok. 10 km.

Historia

[edytuj | edytuj kod]

Parafia w Przydonicy powstała ok. 1358 roku z fundacji rodów Gerałtów i Gryfitów. W XVI/XVII w. miejscowy kościół został zamieniony na zbór braci polskich[7]. W latach 1592–1606 tutejsza parafia nie posiadała duszpasterza, w 1596 roku administrację parafią przejął proboszcz z Podola. Niebawem Przydonica utraciła prawa parafii i popadła w zależność filialną od Podola. Dopiero w 1925 roku bp tarnowski Leon Wałęga ponownie erygował w Przydonicy parafię. Obecny kościół został zbudowany w 1527 i konsekrowany ok. 1580 roku. Wieża została prawdopodobnie dobudowana w XVIII wieku[8][9].

Zabytki

[edytuj | edytuj kod]

Obiekt wpisany do rejestru zabytków nieruchomych województwa małopolskiego[10].

Parafia rzymskokatolicka

[edytuj | edytuj kod]

Pierwotnie parafia była pod wezwaniem św. Katarzyny[8], obecna rzymskokatolicka parafia jest pw. Matki Boskiej Różańcowej. W 1998 roku poświęcono plac pod budowę nowego kościoła[11]. 13 sierpnia 2006 wmurowano kamień węgielny[12], a konsekracji dokonał biskup tarnowski Wiktor Skworc 2 października 2011 roku[13].

Nowy (konsekrowany w roku 2011) kościół w Przydonicy

Edukacja

[edytuj | edytuj kod]
  • Szkoła Podstawowa w Przydonicy[14]
  • Filia Szkoły Muzycznej I Stopnia[15]

Gospodarka

[edytuj | edytuj kod]

W Przydonicy znajduje się tartak, dwa sklepy oraz skup owoców i warzyw.

Siedziba klubu sportowego od 2011 roku ULKS Przydonica[16].

Ochotnicza Straż Pożarna

[edytuj | edytuj kod]

Miejscowość posiada założoną w 2002 roku Ochotniczą straż pożarną, posiada ona trzy samochody bojowe: GBARt Mercedes-Benz, Volkswagen Transporter SLBus oraz Mitsubishi L200 SLRR[17].

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 111657
  2. NSP 2021: Ludność w miejscowościach statystycznych [online], Bank Danych Lokalnych GUS, 19 września 2022 [dostęp 2022-10-04].
  3. Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 1045 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22].
  4. Rozporządzenie Ministra Administracji i Cyfryzacji z dnia 13 grudnia 2012 r. w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części. „Dziennik Ustaw”. Nr 29, poz. 200, s. 1867, 2013–02–15. Ministerstwo Administracji i Cyfryzacji. [dostęp 2014-03-09]. 
  5. TERYT (Krajowy Rejestr Urzędowego Podziału Terytorialnego Kraju). Główny Urząd Statystyczny. [dostęp 2015-11-18].
  6. Pogórze Rożnowskie; Mapa 1:50 000. Kraków: Compass, 2004. ISBN 83-89165-72-4.
  7. Zbyszyce. Gmina Gródek nad Dunajcem. [dostęp 2014-03-08]. [zarchiwizowane z tego adresu (2014-03-09)].
  8. a b Historia kościoła parafialnego w Przydonicy. przydonica.org. [zarchiwizowane z tego adresu (2011-09-03)]..
  9. Kościół w Przydonicy na Szlaku Architektury Drewnianej w Małopolsce
  10. Wykaz obiektów wpisanych do Rejestru Zabytków Nieruchomych Województwa Małopolskiego z uwzględnieniem podziału na powiaty i gminy [online], wuoz.malopolska.pl [dostęp 2023-12-10].
  11. Gość Niedzielny: Dróżki Różańcowe w Przydonicy.
  12. Sanktuarium Matki Bożej w Przydonicy. przydonica.org. [zarchiwizowane z tego adresu (2009-03-30)]..
  13. Matka Pocieszna, „gosc.pl”, 15 sierpnia 2013 [dostęp 2017-11-20].
  14. Strona Szkoły Podstawowej w Przydonicy
  15. Filia w Przydonicy. smroznow.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-12-13)]. strona Szkoły Muzycznej I st. w Rożnowie
  16. ULKS Przydonica [online], Facebook.
  17. http://ospprzydonica.pl/index.php/historia/

Linki zewnętrzne

[edytuj | edytuj kod]