Quito – Wikipedia, wolna encyklopedia

Miasto Quito^[a]
	Obiekt z listy światowego dziedzictwa UNESCO
Państwo	Ekwador
Typ	kulturowy
Spełniane kryterium	II, IV
Numer ref.	2
Region	Ameryka Łacińska i Karaiby
	Historia wpisania na listę
Wpisanie na listę	1978; na 2. sesji
	↑ Oficjalna nazwa wpisana na listę UNESCO ; ↑ Oficjalny podział dokonany przez UNESCO ;

Quito
San Francisco de Quito
	; Historyczne centrum miasta
Herb	Flaga
Państwo	Ekwador
Prowincja	Pichincha
Kanton	Quito
Data założenia	6 grudnia 1534
Burmistrz	Pabel Muñoz
Powierzchnia	372,39 km²
Wysokość	2850 m n.p.m.
Populacja (2019); • liczba ludności; • gęstość	; 1 978 376; 7,173 os./km²
Nr kierunkowy	(0)2
Kod pocztowy	EC1701
	Położenie na mapie Ekwadoru Quito
	0°15′S 78°35′W/-0,250000 -78,583333
	Multimedia w Wikimedia Commons
	Hasło w Wikisłowniku
	Informacje w Wikipodróżach
	Strona internetowa

San Francisco de Quito (Quito) – stolica Ekwadoru, drugie co do wielkości miasto kraju (po Guayaquil). Położone w północnej części Ekwadoru w Andach na wysokości ok. 2700–2850 m n.p.m. (druga najwyżej położona stolica państwowa) na wschodnich stokach czynnego wulkanu Pichincha. Miasto położone jest ok. 40 km na południe od równika. Nazwa Quito pojawiła się w 1533 od wymarłego dzisiaj plemienia Kwitu.

Zachowało się tutaj wiele zabytków architektury kolonialnej, a zabudowa staromiejska została w 1978 wpisana na listę światowego dziedzictwa UNESCO

Historia

Strategiczne położenie Quito stwarzało znakomite warunki do założenia miasta. W 1534 r. zdał sobie z tego sprawę hiszpański konkwistador Sebastián de Belalcázar. Strome ściany skalne po obu stronach doliny były naturalnymi, potężnymi murami obronnymi, a lodowiec Pichincha gwarantował dostatek wody. Ponadto teren był dobrze nasłoneczniony i osłonięty przed wiatrami. W krótkim czasie Quito stało się jedną z najwspanialszych metropolii hiszpańskich w Ameryce Południowej.

W XIX wieku Quito zaczęło w szybkim tempie rosnąć: od 1780 r. obszar miasta zwiększył się 50-krotnie.

W latach 50. i 60. budowano szerokie ulice łączące nowe dzielnice z zabytkowym centrum.

Geografia

Quito jest położone na północnych wyżynach Ekwadoru, w dorzeczu rzeki Guayllabamba. Miasto zbudowane jest na długim płaskowyżu, leżącym na wschodnich zboczach wulkanu Pichincha. Dolina rzeki Guayllabamba, gdzie leży Quito, otoczona jest przez wulkany. Niektóre z nich, pokryte śniegiem widoczne są z miasta przy dobrej widoczności. Quito jest najbliższą równikowi stolicą na świecie.

Sąsiedztwo wulkanów

Najbliżej Quito jest wulkan Pichinicha, grożący zachodniej stronie miasta. Quito jest jedyną stolicą na świecie, która bezpośrednio zagrożona jest przez czynny wulkan^[1].

Pichincha ma kilka szczytów, wśród nich Ruku Pichincha wysokości 4700 m n.p.m. i Wawa Pichincha – 4794 m. Wawa Pichincha jest aktywny i monitorowany przez wulkanologów instytutu geofizycznego Narodowej Politechniki. Największy wybuch nastąpił w 1660 roku, gdy więcej niż 25 cm popiołu pokryło miasto^[2]. Trzy niewielkie wybuchy miały miejsce jeszcze w XIX wieku. Najnowszy wybuch odnotowano w dniu 5 października 1999 roku, kiedy kilka kłębów dymu i duża ilość popiołu pokryły miasto^[2].

Aktywność innych pobliskich wulkanów może mieć również wpływ na miasto. W listopadzie 2002 roku, po erupcji wulkanu w Reventador, miasto obsypane zostało warstwą drobnych cząstek popiołu o grubości do kilku centymetrów.

Wulkany na Cordillera Central (Królewskim Cordillera), na wschód od Quito, otaczające dolinę Guayllabamba, obejmują Cotopaxi, Sincholagua, Antisana i Cayambe. Niektóre z wulkanów zachodniego Cordillera, na zachodzie doliny Guayllabamba to Illiniza, Atacazo i Pululahua^[3].

Klimat

Zgodnie z klasyfikacją klimatów Köppena, Quito ma klimat oceaniczny (Cfb)^[4]. Ze względu na swoją wysokość oraz bliskość równika, Quito ma dość stały klimat. Średnia temperatura w południe wynosi 18,7°C (65,7°F) przy niskiej nocnej 9,3°C (48,7°F). Średnia roczna temperatura wynosi 14°C (57°F). Miasto ma tylko dwie pory roku: suchą i mokrą. Pora sucha, od czerwca do września (4 miesiące), jest określana jako lato; pora deszczowa, od października do maja (8 miesięcy), jest określany jako zima. Roczna suma opadów, w zależności od lokalizacji, wynosi około 1000 mm.

Demografia

Jest to liczba ludności miasta określona przez ostatni spis powszechny, przeprowadzony w 2001 roku. Liczba ta nie odzwierciedla populacji całego kantonu, która obejmuje również okoliczne parafie wiejskie, które są oddzielone od miasta.

Populacja: 1 397 698
Liczba gospodarstw domowych: 419 845
Wskaźnik analfabetyzmu: 3,6%
Stopa bezrobocia: 9%

Obszary topograficzne

Quito składa się z trzech części, oddzielonych wzgórzami:

centralna: kolonialne stare miasto
południowa: jest głównie przemysłowa i mieszkalna
północna: to nowoczesne Quito, złożone z wieżowców, centrów handlowych, dzielnicy finansowej i wyższej klasy dzielnic mieszkaniowych oraz niektórych osiedli robotniczych.

Guápulo, Quito

Miasta partnerskie

Przypisy

↑ Ecuador’s top 10 volcanic experiences. [dostęp 2016-09-11]. (ang.).
↑ ^a ^b En Naumova, H Yepes: Guagua Pichincha. National Environmental Satellite, Data, and Information Service, 2011-11-22, s. 21. (ang.).
↑ Ecuador’s Geography. [dostęp 2016-09-11]. (ang.).
↑ Updated world map of the Koppen-Geiger climate classification. [dostęp 2016-09-11]. (ang.).

Linki zewnętrzne

Quito – stolica Ekwadoru (pol.) www.wyprawy.info.pl
Quito Ekwador www.ecuadors.org (hiszp.)

[1] Oficjalna nazwa wpisana na listę UNESCO

[2] Oficjalny podział dokonany przez UNESCO

[3] Ecuador’s top 10 volcanic experiences. [dostęp 2016-09-11]. (ang.).

[ReferenceA-4] En Naumova, H Yepes: Guagua Pichincha. National Environmental Satellite, Data, and Information Service, 2011-11-22, s. 21. (ang.).

[5] Ecuador’s Geography. [dostęp 2016-09-11]. (ang.).

[6] Updated world map of the Koppen-Geiger climate classification. [dostęp 2016-09-11]. (ang.).

[a]

[b]

[1]

[2]

[3]

[4]