Ryokan – Wikipedia, wolna encyklopedia

Ryokan (jap. 旅館 ryokan) – tradycyjna japońska gospoda (zajazd, hotel) świadcząca usługi noclegu i wyżywienia dla podróżujących^[1].

Znajdują się na terenie całego kraju, a w historycznych centrach turystycznych – jak Kioto czy Nara – występują licznie. Rozpiętość cenowa usługi noclegu w ryokanie waha się od kilkudziesięciu do kilkuset euro za jedną noc.

Początki ryokanów sięgają ery Keiun (704–708). W miejscowości Hayakawa w prefekturze Yamanashi znajduje się ryokan o nazwie Nishiyama Onsen Keiunkan, który założony został w 705 i uznawany jest za najstarszy działający hotel na świecie. Z kolei w mieście Komatsu w prefekturze Ishikawa znajduje się założony w 718 ryokan o nazwie Hōshi, uznawany za drugi najstarszy działający hotel na świecie^[2][3].

Ryokany bardzo różnią się między sobą, od bardzo skromnych, niedrogich za kilkadziesiąt euro po luksusowe, drogie rezydencje, gdzie cena za dobę wynosi kilkaset euro. Większe i droższe posiadają ogrody za budynkiem lub wewnątrz okalających je i połączonych ze sobą przejściami zabudowań: honkan (główny budynek) oraz shinkan lub bekkan (aneksy). Dzięki temu są one dostępne dla każdego gościa zajazdu i osłonięte od zewnętrznych hałasów^[4].

W zależności od klasy i wielkości, wnętrze ryokanu otwiera mały przedsionek lub też przestronny, mieszczący kanapy i krzesła hall, w którym przybysze mogą zdjąć obuwie i zamienić na domowe kapcie, które oferują gospodarze (warunek konieczny do przekroczenia progu ryokanu i poruszania się po matach tatami).

W pokojach gościnnych podłogę pokrywają maty tatami. Wyposażenie pokoju gościnnego stanowi niewielki, niski stół (tsukue), przy którym goście mogą wypić herbatę i zjeść posiłek. Wokół stolika są rozłożone poduszki do siedzenia (zabuton). Przeważnie na posiłki goście zapraszani są do wspólnej sali, w której przy takich samych niewysokich ławach podawane są japońskie i – w miarę możliwości gospodarzy lub prezentowanej oferty – europejskie potrawy.

Do pomieszczeń wchodzi się przez przesuwne drzwi (shōji lub fusuma). Są one wykonane z drewnianych listew przecinających się pod kątem prostym i tworzących równą kratownicę, pokrytą papierem. Zimą, wyposażenia pokoju dla gości dopełnia gazowy bądź elektryczny piecyk, którym ogrzewane są pomieszczenia. Niektóre ryokany posiadają niewielkie balkony wychodzące na ogród. W alkowach (tokonoma) umieszczane są ikebany i wiszące obrazy-zwoje (kakemono), na których przedstawiona jest przeważnie natura (wodospad, skały i rośliny) wraz z opisem kaligraficznym lub wierszem. Kołdry do spania (futony) wyjmuje się z szafy w ścianie (oshiire)^[4].

Charakterystyczną cechą ryokanów są także łaźnie (furo lub o-furo w wersji uprzejmej i powszechnie używanej). Najważniejszym elementem ich wyposażenia są wanny wykonane najczęściej z drewna. Jeżeli ryokan znajduje się w pobliżu naturalnych, gorących źródeł (onsen), to ciepła woda w o-furo może stamtąd pochodzić. Kąpiel w stanowi japońską tradycję i konieczne jest stosowanie się do obowiązujących tam zasad. Do kąpieli goście udają się w tradycyjnym japońskim stroju yukata, które znajdują się w pokoju gościnnym do dyspozycji turystów. Przed zanurzeniem się w wannie z gorącą wodą (korzysta z niej wiele osób) trzeba dwukrotnie dokładnie umyć całe ciało i spłukać mydliny.

Większość ryokanów oferuje w cenie noclegu dwa posiłki: śniadanie oraz obiad lub kolację. Miejscem, gdzie spożywa się posiłek może być – w zależności od oferty gospodarzy – pokój wynajmowany przez turystów bądź też wspólna sala jadalna. Goście mogą wybrać tradycyjny posiłek japoński lub dania w stylu zachodnim. Japońskie potrawy mogą zawierać regionalne bądź sezonowe przysmaki. W ryokanach japońskich kładzie się nacisk na punktualność gości na posiłku.

Atrakcyjnym dla turystów – i znacznie tańszym – sposobem na poznanie tradycyjnej, japońskiej kultury jest zakwaterowanie się w świątyni buddyjskiej. Chociaż wyposażenie i styl są na skromnym poziomie, to wegetariańska kuchnia (shōjin-ryōri) serwowana gościom przez mnichów jest często bardzo dobra. W wielu świątyniach można również uczestniczyć we wczesnych porannych ceremoniach modlitewnych^[4].

Równie tanim miejscem noclegu jest minshuku. To zwykle mały, drewniany dom w japońskim stylu, dysponujący kilkoma niewielkimi pokojami, które są zazwyczaj czyste i wygodne, ale korytarze mogą być czasami ciemne. Panuje natomiast domowa, osobista atmosfera. Goście otrzymują domową kuchnię japońską^[4].

• Washitsu

• Informacja o ryokanach (ang.)
• Zasady postępowania w ryokanie (ang.)
• Rodzaje ryokanów (ang.)