Scymnus ater – Wikipedia, wolna encyklopedia
Scymnus ater | |||
Kugelann, 1794 | |||
Systematyka | |||
Domena | |||
---|---|---|---|
Królestwo | |||
Typ | |||
Gromada | |||
Rząd | |||
Rodzina | |||
Podrodzina | |||
Plemię | |||
Rodzaj | |||
Podrodzaj | Scymnus (Neopullus) | ||
Gatunek | Scymnus (Neopullus) ater | ||
Synonimy | |||
|
Scymnus ater – gatunek chrząszcza z rodziny biedronkowatych. Zamieszkuje palearktyczną Eurazję od Półwyspu Iberyjskiego po Rosyjski Daleki Wschód. Bytuje głównie na drzewach i krzewach liściastych, rzadziej na świerkach.
Taksonomia
[edytuj | edytuj kod]Gatunek ten opisany został po raz pierwszy w 1794 roku przez Johanna Gottlieba Kugelanna[1].
Morfologia
[edytuj | edytuj kod]Chrząszcz o owalnym, wydłużonym i stosunkowo spłaszczonym[2] ciele długości od 1 do 1,5 mm[3][2]. Powierzchnię ciała porastają rozproszone, białe szczecinki, które na opadającej części wierzchołka pokryw skierowane są ukośnie i odszwowo, co odróżnia go od podobnego skulika przędziorkowca[3][2].
Głowa ma ubarwienie czarne z brunatnożółtymi narządami gębowymi[2] i drobno punktowaną powierzchnię[3]. Krótkie czułki[2] zbudowane są z 11 członów i mają brązowe ubarwienie[3]. Przedplecze jest czarne[3], czasem z lekko rozjaśnionym przednim brzegiem i przednimi kątami. Powierzchnia przedplecza ma silną mikrorzeźbę oraz bardzo drobne i płytkie punktowanie[2]. Barwa tarczki jest czarna. Pokrywy są w całości czarno ubarwione[3][2] i mają bardzo dobrze zaznaczone guzy barkowe. Punktowanie pokryw jest dwojakie; punkty duże są dość silne, głębokie i mocno rozproszone, punkty małe są zaś płytkie i mają dwukrotnie mniejszą średnicę. Odnóża są ciemnobrunatne do czarniawych[2], tylko stopy, a czasem też golenie są brązowe[3]. Pazurki są u podstawy lekko rozszerzone, ale nierozdwojone. Przedpiersie ma na wyrostku międzybiodrowym dwa żeberka[2]. Na pierwszym z widocznych sternitów odwłoka (pierwszym wentrycie) występują pełne, półokrągłe linie udowe, sięgające łukiem do ⅔ jego długości, a zewnętrznymi końcami do przedniej jego krawędzi[3][2].
Ekologia i występowanie
[edytuj | edytuj kod]Owad stenotopowy, zasiedlający lasy liściaste, a rzadziej mieszane, zwłaszcza rosnące na pobrzeżach wód. Bytuje głównie na drzewach liściastych, w tym dębach, leszczynach, lipach, wierzbach i drzewach owocowych. Rzadziej spotykany jest na świerkach. Zarówno larwy jak i owady dorosłe są drapieżnikami żerującymi na mszycach i czerwcach, w tym Chionaspis salicis. Postacie dorosłe zimują w dziuplach, ściółce, pod ostającą korą i wśród mchów[4][5]. Sporadycznie znajdowane były też w hubach[5].
Gatunek palearktyczny o rozmieszczeniu eurosyberyjskim[4]. W Europie znany jest z Portugalii, Hiszpanii, Wielkiej Brytanii, Francji, Belgii, Holandii, Niemiec, Szwajcarii, Austrii, Włoch, Danii, Norwegii, Szwecji, Łotwy, Litwy, Polski, Czech, Słowacji, Węgier, Białorusi, Ukrainy, Rumunii, Bułgarii, Słowenii, Chorwacji, Bośni i Hercegowiny, Grecji oraz europejskiej części Rosji[6]. Dalej na wschód dociera przez Syberię na Rosyjski Daleki Wschód. W Polsce znany jest z nielicznych stanowisk rozproszonych na terenie całego kraju[4].
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ J.G. Kugelann. Verzeichniss der in einigen Gegenden Preussens bis jetzt entdeckten Käfer-Arten, nebst kurzen Nachrichten von denselben. „Neuestes Magazin für die Liebhaber der Entomologie”. 1 (5), s. 513–582, 1794.
- ↑ a b c d e f g h i j Ryszard Bielawski: Klucze Do Oznaczania Owadów Polski: cz. XIX Chrząszcze - Coleoptera: z. 76 Biedronki - Coccinellidae. Warszawa: Polskie Towarzystwo Entomologiczne, Wydawnictwo Naukowe PWN, 1959.
- ↑ a b c d e f g h Andrzej O. Bieńkowski. Key for identification of the ladybirds (Coleoptera: Coccinellidae) of European Russia and the Russian Caucasus (native and alien species). „Zootaxa”. 4472 (2), s. 233–260, 2018. Magnolia Press. DOI: 10.11646/zootaxa.4472.2.2.
- ↑ a b c B. Burakowski, M. Mroczkowski, J. Stefańska. Chrząszcze – Coleoptera. Cucujoidea, część 2. „Katalog Fauny Polski”. 23 (13), 1986.
- ↑ a b N.B. Nikitsky, А.S. Ukrainsky. The Ladybird Beetles (Coleoptera, Coccinellidae) of Moscow Province. „Entomological Review”. 96 (6), s. 710–735, 2016. ISSN 0013-8738.
- ↑ Scymnus (Neopullus) ater Kugelann, 1794. [w:] Fauna Europaea [on-line]. [dostęp 2022-01-07].