Siarczek ołowiu(II) – Wikipedia, wolna encyklopedia

Siarczek ołowiu(II)
Struktura krystaliczna	Próbka galeny
Nazewnictwo
	Nomenklatura systematyczna (IUPAC)
	siarczek ołowiu(II)
	Ogólne informacje
Wzór sumaryczny	PbS
Masa molowa	239,30 g/mol
Wygląd	ciemnoszare, drobne kryształy o metalicznym połysku
Minerały	galena
	Identyfikacja
Numer CAS	1314-87-0
PubChem	14819
InChI
	InChI=1S/Pb.S
	InChIKey
	XCAUINMIESBTBL-UHFFFAOYSA-N
Właściwości
	Gęstość
	7,60 g/cm³; ciało stałe
	Rozpuszczalność w wodzie
	124 mg/l (20 °C)
Temperatura topnienia	1113–1118 °C
Niebezpieczeństwa
	Karta charakterystyki: dane zewnętrzne firmy Sigma-Aldrich
	Europejskie oznakowanie substancji
	oznakowanie ma znaczenie wyłącznie historyczne
	Na podstawie podanego źródła MSDS
Toksyczny; (T)	Groźny dla; środowiska; (N)
Zwroty R	R20/22, R33, R50/53, R61, R62
Zwroty S	S45, S53, S60, S61
Numer RTECS	OG4550000
	Podobne związki
Inne aniony	tlenek ołowiu(II), polonek ołowiu(II)
Inne kationy	siarczek cyny(II), siarczek cynku
	Jeżeli nie podano inaczej, dane dotyczą; stanu standardowego (25 °C, 1000 hPa)
	Multimedia w Wikimedia Commons

Siarczek ołowiu(II), PbS – nieorganiczny związek chemiczny, sól kwasu siarkowodorowego i ołowiu na +II stopniu utlenienia. Jego postać mineralna – galena stanowi najważniejszą rudę ołowiu.

Otrzymywanie

Siarczek ołowiu(II) można przygotować w laboratorium w postaci czarnego osadu w wyniku przepuszczenia siarkowodoru przez rozcieńczony kwasowy roztwór soli ołowiu, jak na przykład azotan ołowiu(II) czy octan ołowiu(II):

Pb²⁺ + H₂S → PbS↓ + 2H⁺

Można go także otrzymać w bezpośredniej reakcji pierwiastków w podwyższonej temperaturze^[1].

Właściwości fizyczne

nieznacznie rozpuszczalny w wodzie (124 mg/l, 20 °C), siarczkach i wielosiarczkach litowców
posiada właściwości półprzewodnika
temperatura topnienia wynosi 1118 °C, ale związek sublimuje poniżej tej temperatury.

Występowanie i zastosowanie

W przyrodzie występuje jako minerał galena. Większość ołowiu otrzymuje się właśnie z tej rudy. Czysty siarczek ołowiu(II) jest stosowany w technologii materiałów mikro- i optoelektronicznych (np. ogniwa fotoelektryczne, lasery). Stosowany jest także jako detektor w czujnikach promieniowania podczerwonego^[3]. Znajduje zastosowanie w wysokotemperaturowych i wysokociśnieniowych smarach^[4] oraz do glazurowania wyrobów ceramicznych^[1]. Używany jest także jako katalizator w procesie rafinacji ropy naftowej, usuwający tiole^[1].

Przypisy

↑ ^a ^b ^c ^d ^e Pradyot Patnaik: Handbook of inorganic chemicals. New York: McGraw-Hill, 2003, s. 478. ISBN 0-07-049439-8.
↑ CRC Handbook of Chemistry and Physics. Wyd. 83. Boca Raton: CRC Press, 2003, s. 4-36.
↑ Czujniki promieniowania IR.
↑ G.L. Simard, H.W. Russell, H.R. Nelson. „Industrial & Engineering Chemistry”. 33 (11), s. 1352–1364, 1941. DOI: 10.1021/ie50383a006. (ang.).

Bibliografia

Wielka Encyklopedia PWN, t. 19, Warszawa, 2003, ISBN 83-01-14113-1.

[hic-1] Pradyot Patnaik: Handbook of inorganic chemicals. New York: McGraw-Hill, 2003, s. 478. ISBN 0-07-049439-8.

[CRC-2] CRC Handbook of Chemistry and Physics. Wyd. 83. Boca Raton: CRC Press, 2003, s. 4-36.

[3] Czujniki promieniowania IR.

[4] G.L. Simard, H.W. Russell, H.R. Nelson. „Industrial & Engineering Chemistry”. 33 (11), s. 1352–1364, 1941. DOI: 10.1021/ie50383a006. (ang.).

[1]

[2]

[3]

[4]