Sowiecka Formuła 1 – Wikipedia, wolna encyklopedia

Sowiecka Formuła 1 – mistrzostwa Formuły 1 organizowane w ZSRR sporadycznie między 1960 a 1976 rokiem.

W 1960 roku po raz pierwszy Centralny Automobilklub ZSRR wprowadził klasyfikację samochodów wyścigowych wzorowaną na międzynarodowej. Formuła 1 początkowo obejmowała samochody o pojemności silnika do 2500 cm³^[1]. W 1963 roku ograniczono pojemność silników do 1500 cm³, jak w ówczesnej międzynarodowej Formule 1^[1]. Chociaż mistrzostwa nie były zaaprobowane przez CSI, to podobnie jak w Południowoafrykańskiej oraz Brytyjskiej Formule 1, przepisy były podobne do tych narzucanych przez CSI. Mimo tego, w serii jeździły tylko trzy modele zbliżone specyfikacjami do samochodów Formuły 1: ChADI-8, MADI-01 i Moskwicz G5.

ZSRR, organizując mistrzostwa, chciał pokazać wyższość świata socjalistycznego nad kapitalistycznym w dziedzinie sportów motorowych. Ten cel nie został osiągnięty. Gdy w 1970 roku Jurij Andriejew wygrał mistrzostwa włoskim samochodem Formuły 3 De Sanctis wyposażonym w silnik Ford Cosworth, wśród władz radzieckich nastąpiła panika^{[potrzebny przypis]}. Chęć pokazania wyższości konstrukcji socjalistycznych była tak silna, że rząd wprowadził bardzo wysokie opłaty, jakie kierowca musiał złożyć, gdy korzystał z nadwozia bądź silnika wyprodukowanego poza blokiem sowieckim.

W 1968 roku w miejsce Formuły 1 rozegrano mistrzostwa Formuły 5^[2]. Pod koniec swojego istnienia seria zmieniła się w typ Formuły Libre, jako że pojawiły się tu samochody, które nie spełniały wymagań popularniejszych: Radzieckiej Formuły 3 i Formuły Wostok, na przykład ZiŁ-112S z silnikiem o pojemności 7 litrów. W 1977 roku w radzieckiej klasyfikacji samochodów wyścigowych zaprzestano wyróżniać Formułę 1^[1].

Sezon	Mistrz	Zespół	Samochód	Wyś.	Zw.	Pkt.
1960	Walerij Szachwerdow	Sowieckaja Armia Leningrad	GA-22-Wołga GAZ	2	1	14
1963	Jurij Czwirow	Trud Moskwa	Moskwicz G4	2	1	16
1964	Gieorgij Surguczew	Trud Moskwa	Melkus 63-Wartburg	2	2	20
1965	Wiktor Szczawielew	Trud Moskwa	Moskwicz G4A	3	2	40
1966	Władimir Bubnow	Trud Moskwa	Moskwicz G4A	4	0	66
1967	Jewgienij Pawłow	DOSAAF Leningrad	ASK-Wołga GAZ	2	1	178
1969	Wadim Rżecicki	Trud Moskwa	Moskwicz G5	4	0	24
1970	Jurij Andriejew	Spartak Moskwa	De Sanctis-Ford	1	1	–
1971	Madis Laiv	Kalev Tallinn	Estonia 16M-Moskwicz	3	2	266
1972	Jurij Tierieniecki	Trud Moskwa	Moskwicz G5M	3	2	284
1973	Nikołaj Kazakow	Trud Moskwa	Moskwicz G5M	3	1	256
1974	Henry Saarm	Kalev Tallinn	Estonia 17-Wołga GAZ	4	3	300
1975	Guram Dgebuadze	Spartak Tbilisi	Estonia 16M-Moskwicz	4	2	?
1976	Władimir Grekow	Spartak Krasnodar	Estonia 18-WAZ	4	3	300

• Aleksiej Rogaczew: Soviet Formula 1 Championship. teamdan.com. [dostęp 2011-10-06]. (ang.).
• Moskwicz-G5, "Awtoliegendy SSSR" Nr 93, DeAgostini 2012, ISSN 2071-095X, (ros.)

• Strona poświęcona sportom motorowym w ZSRR. ussr-autosport.ru. [dostęp 2011-10-09]. (ros.).