Spółdzielczy Dom Handlowy „Klimczok” – Wikipedia, wolna encyklopedia

Spółdzielczy Dom Handlowy „Klimczok”

Widok od strony rzeki Białej (2016)
Państwo	Polska
Miejscowość	Bielsko-Biała
Adres	ul. Cyniarska 11
Typ budynku	dom towarowy
Styl architektoniczny	modernizm
Architekt	Jerzy Skulimowski, Mieszko Niedźwiecki, Józef Szostak
Inwestor	Wojewódzka Spółdzielnia Spożywców „Społem” w Bielsku-Białej
Rozpoczęcie budowy	1976
Ukończenie budowy	1988
Właściciel	Powszechna Spółdzielnia Spożywców „Społem” w Bielsku-Białej
Położenie na mapie Polski Spółdzielczy Dom Handlowy „Klimczok”
Położenie na mapie województwa śląskiego Spółdzielczy Dom Handlowy „Klimczok”
Położenie na mapie Bielska-Białej Spółdzielczy Dom Handlowy „Klimczok”
49°49′27″N 19°02′58″E/49,824167 19,049444
Multimedia w Wikimedia Commons
Strona internetowa

Spółdzielczy Dom Handlowy „Klimczok” – dom handlowy w Bielsku-Białej, usytuowany w historycznym centrum dawnego miasta Biała pomiędzy placem Wojska Polskiego, ulicą Łukową, ulicą Cyniarską i rzeką Białą (oficjalny adres: Cyniarska 11). Został zbudowany w latach 1976–1988 i należy do Powszechnej Spółdzielni Spożywców „Społem”.

Decyzję o budowie wielkopowierzchniowego domu handlowego podjęto w pierwszej połowie lat 70. XX wieku, gdy miasto przeżywało boom demograficzny związany z otwarciem Fabryki Samochodów Małolitrażowych. Po rozważeniu kilku lokalizacji zdecydowano się na przestrzeń w historycznym centrum Białej zajmowaną głównie przez zabudowania przemysłowe dawnej farbiarni Roberta Kergera. Wyburzono je i rozpoczęto przygotowywanie terenu pod obiekt handlowy (którego pierwsza robocza nazwa brzmiała „Szyndzielnia”) w 1976^[1].

Prace ziemne zaczęto prowadzić w 1977, jeszcze zanim uzyskano pozwolenie na budowę, co nastąpiło 2 września 1978. Generalnym wykonawcą robót było Bielskie Przedsiębiorstwo Budownictwa Przemysłowego. Pierwotnie planowano otwarcie obiektu na rok 1983, jednak po dwóch latach budowa została wstrzymana w związku ze złą sytuacją gospodarczą w kraju i niedostatkiem materiałów budowlanych. Wznowiono ją dopiero w 1985^[1].

W maju 1988, gdy trwały już prace wykończeniowe, rozpoczęto przebudowę otoczenia. Wyburzono całą zachodnią pierzeję ulicę Cyniarskiej (z wyjątkiem kamienicy nr 13, która została zniszczona w kontrowersyjnych okolicznościach w maju 2022 podczas kolejnej przebudowy ulicy), otwierając „Klimczok” na plac Wojska Polskiego^[2].

Oficjalne rozpoczęcie działalności nastąpiło 19 grudnia 1988. Z powierzchnią użytkową 18 243 m² (w tym 7 400 m² powierzchni handlowej oraz 701 m² powierzchni gastronomicznej) i ponad 600 pracownikami był określany przez media jako największy lub jeden z największych tego typu obiektów w Polsce. Zastosowano w nim szereg nowinek, jak pierwsze w mieście schody ruchome czy parking na dachu z dojazdem za pomocą zewnętrznej ślimacznicy. Na otwarcie „Klimczoka” przybyły wielotysięczne tłumy. Dochodziło do licznych przepychanek wymuszających interwencję milicji, co obficie relacjonowano w prasie i telewizji (w tym w Dzienniku Telewizyjnym) jako szturm, oblężenie, apokaliptyczny obraz czy ludzki dramat^[3][4][5].

W 1990 otwarto lokale usługowe, w tym księgarnię i kwiaciarnię, w zadaszonym pasażu łączącym plac Wojska Polskiego z nabrzeżem rzeki Białej. Wkrótce potem oddano do użytku nowy pawilon gastronomiczny od strony ulicy Cyniarskiej zajmowany od połowy lat 90. przez bar szybkiej obsługi KFC. W latach 1999–2000 galeria boczna od strony ulicy Łukowej została poszerzona o przeszkloną nadbudowę^[6].

• 
  Widok z placu Wojska Polskiego (2008)
• 
  Elewacja północna (2023)
• 
  Pasaż na parterze (2009)
• 
  Stoiska odzieżowe na pierwszym piętrze (2023)
• 
  Opustoszała przestrzeń handlowa na drugim piętrze (2023)
• 
  Zadaszony pasaż zewnętrzny z księgarnią i kwiaciarnią (2023)

• Budowa Spółdzielczego Domu Handlowego „Klimczok”. W: Wiesław Dziubek, Wojciech Kominiak: Historia Placu Wojska Polskiego w Bielsku-Białej. Bielsko-Biała: beskidia.pl, 2023, s. 158–172. ISBN 978-83-953489-2-1.

Zobacz multimedia związane z tematem: Spółdzielczy Dom Handlowy „Klimczok”

• Plan SDH Klimczok na stronach PSS „Społem” w Bielsku-Białej
• Relacja z otwarcia SDH Klimczok w „Dzienniku Telewizyjnym” z 19 grudnia 1988
• Kultowe Bielsko – Dom Handlowy Klimczok – odcinek programu telewizji internetowej Bielsko TV