Stanisław Wyderka – Wikipedia, wolna encyklopedia
podpułkownik | |
Data i miejsce urodzenia | 13 stycznia 1898 |
---|---|
Data i miejsce śmierci | 14 lipca 1966 |
Przebieg służby | |
Siły zbrojne | |
Formacja | |
Jednostki | |
Stanowiska | dowódca oddziału |
Główne wojny i bitwy | I wojna światowa |
Odznaczenia | |
Stanisław Józef Wyderka (ur. 13 stycznia 1898 w Krakowie, zm. 14 lipca 1966 tamże) – podpułkownik piechoty Wojska Polskiego.
Życiorys
[edytuj | edytuj kod]Urodził się 13 stycznia 1898 w Krakowie, w rodzinie Marcina, woźnego tamtejszego magistratu, i Julii z domu Ślisz[1]. Był młodszym bratem Kazimierza (1896–1970), pułkownika Wojska Polskiego[2].
Do 1914 był uczniem szkolnym. Po wybuchu I wojny światowej 8 sierpnia 1914 wstąpił do Legionów Polskich jako niepełnoletni. Służył jako sekcyjny w szeregach 1 pułku piechoty w składzie I Brygady. Został superarbitrowany[3] i uznany za zdolnego do służby pomocniczej.
Po odzyskaniu przez Polskę niepodległości został przyjęty do Wojska Polskiego. Uczestniczył w wojnie polsko-bolszewickiej. Został awansowany do stopnia porucznika piechoty ze starszeństwem z dniem 1 czerwca 1919[4], następnie do stopnia kapitana piechoty ze starszeństwem z dniem 1 lipca 1923[5][6]. W latach 20. był oficerem 36 pułku piechoty w Warszawie[7][8][9]. 17 grudnia 1931 został mianowany majorem ze starszeństwem z 1 stycznia 1932 i 17. lokatą w korpusie oficerów piechoty[10][11]. W marcu 1932 został przeniesiony z 36 pp do 3 pułku piechoty Legionów w Jarosławiu na stanowisko dowódcy batalionu[12][13][14]. W 1936 został przeniesiony do 33 pułku piechoty w Łomży na stanowisko dowódcy I batalionu[15].
W kampanii wrześniowej dowodził I batalionem 33 pp. 12 września 1939 w Zambrowie dostał się do niemieckiej niewoli. Początkowo przebywał w Stalagu I A, a następnie w Oflagu II C Woldenberg[16].
Po wojnie, od 1946 pozostawał w stopniu podpułkownika. Do marca 1947 był dowódcą 5 Mazurskiego Oddziału Wojsk Ochrony Pogranicza, powstałego z przeformowania 5 Oddziału Ochrony Pogranicza[potrzebny przypis].
Zmarł 14 lipca 1966. Został pochowany w grobie rodzinnym na cmentarzu Rakowickim (kwatera XIVB-płd-32)[17].
Ordery i odznaczenia
[edytuj | edytuj kod]- Krzyż Niepodległości – 16 września 1931 „za pracę w dziele odzyskania niepodległości”[18]
- Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski – 6 grudnia 1946 „za bohaterskie czyny i dzielne zachowanie się w walce z niemieckim najeźdźcą oraz za gorliwą pracę i sumienne wypełnianie obowiązków służbowych”[19]
- Krzyż Walecznych trzykrotnie[20]
- Srebrny Krzyż Zasługi – 10 listopada 1928 „w uznaniu zasług położonych w poszczególnych działach pracy dla wojska”[21]
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Stanisław Wyderka. Muzeum Józefa Piłsudskiego w Sulejówku. [dostęp 2024-08-15].
- ↑ Kazimierz Wyderka. Muzeum Józefa Piłsudskiego w Sulejówku. [dostęp 2024-08-15].
- ↑ Superarbitrowany – żołnierz zwolniony ze służby wojskowej z powodu choroby lub odniesionych ran.
- ↑ Rocznik Oficerski 1923 ↓, s. 424.
- ↑ Rocznik Oficerski 1924 ↓, s. 367.
- ↑ Rocznik Oficerski 1928 ↓, s. 204.
- ↑ Rocznik Oficerski 1923 ↓, s. 230.
- ↑ Rocznik Oficerski 1924 ↓, s. 214.
- ↑ Rocznik Oficerski 1928 ↓, s. 52.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 12 z 18 grudnia 1931 roku, s. 399.
- ↑ Rocznik Oficerski 1932 ↓, s. 39.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 6 z 23 marca 1932 roku, s. 233.
- ↑ Rocznik Oficerski 1932 ↓, s. 533.
- ↑ Lista starszeństwa 1935 ↓, s. 31.
- ↑ Rybka i Stepan 2006 ↓, s. 587.
- ↑ Program „Straty osobowe i ofiary represji pod okupacją niemiecką”. Fundacja „Polsko-Niemieckie Pojednanie”. [dostęp 2024-08-15].
- ↑ Lokalizator grobów. Zarząd Cmentarzy Komunalnych w Krakowie. [dostęp 2020-10-02].
- ↑ M.P. z 1931 r. nr 218, poz. 296.
- ↑ M.P. z 1947 r. nr 23, poz. 91.
- ↑ Rybka i Stepan 2006 ↓, s. 23.
- ↑ M.P. z 1928 r. nr 260, poz. 636.
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych. [dostęp 2020-03-31].
- Rocznik Oficerski 1923. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1923.
- Rocznik Oficerski 1924. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1924.
- Rocznik Oficerski 1928. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1928.
- Rocznik Oficerski 1932. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1932.
- Lista starszeństwa oficerów zawodowych piechoty. 5 czerwiec 1935. Warszawa: Dep. Piech. MSWojsk., 1935.
- Ryszard Rybka, Kamil Stepan: Rocznik oficerski 1939. Stan na dzień 23 marca 1939. Kraków: Fundacja CDCN, 2006. ISBN 978-83-7188-899-1.