Bruzda parapsydialna – Wikipedia, wolna encyklopedia

Bruzda parapsydialna[1][2], linia parapsydialna[1], szew parapsydialny[1] (łac. signum parapsidialis, sutura parapsidialis, sulcus parapsidialis) – bruzda lub szew na powierzchni śródtułowia owadów z rzędu błonkówek, po wewnętrznej stronie egzoszkieletu odpowiadający fałdowi parapsydialnemu[1].

Parzyste bruzdy lub linie parapsydialne leżą po bokach wchodzącej w skład alinotum (grzbietowa część skrzydłotułowia) tarczy śródplecza. Rozbiegają się ku przodowi i zbiegają ku tyłowi[3][4][1]. Zwykle rozciągają się między notauli a listewkami paraskutalnymi lub szwami (bruzdami) barkowymi[3]. Dzielą tarczę śródplecza na płat środkowy i płaty boczne zwane parapsidiami[4][1]. Mogą też dzielić tarczkę śródplecza na część środkową i boczne parapsides[1].

Omawiane elementy wklęsłe od zewnątrz stanowią signum tj. wskaźnik miejsca przyczepu mięśni. Do odpowiadającego im od wewnątrz fałdu zaczepione są pośrednie mięśnie grzbietowo-brzuszne skrzydeł[3].

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. a b c d e f g Józef Razowski: Słownik morfologii owadów. Warszawa, Kraków: Wydawnictwo Naukowe PWN, 1996, s. 63, 118, 153. ISBN 83-01-12119-X.
  2. Jan Noskiewicz, Wojciech Puławski: Klucze do oznaczania owadów Polski. Część XXVI Błonkówki — Hymenoptera. Zeszyt 67. Grzebaczowate — Sphecidae. Polski Związek Entomologiczny, PWN, 1960, s. 7.
  3. a b c parapsidal signum. [w:] Hymenoptera Anatomy Ontology Portal [on-line]. [dostęp 2024-07-01].
  4. a b Henrik Steinmann, Lajos Zombori: Dictionary of Insect Morphology. 1998, s. 169.