Tirsa – Wikipedia, wolna encyklopedia

Tirsa – miasto w północnej Palestynie, wymieniane w Biblii. Identyfikowane ze stanowiskiem archeologicznym Tell el-Farah (północnym), 11 km na północny wschód od Nablusu.

Według Biblii zdobyte przez Jozuego (Joz 12,24). Stolica królestwa Izraela (królestwa północnego) w czasach panowania Baszy i Eliego[1], król Omri przeniósł stolicę do Samarii (1 Krl 16,23-24). Pieśń nad pieśniami wspomina ją jako miasto bardzo piękne (werset 6,4).

Znaleziska w Tell el-Farah sięgają czasu neolitu ceramicznego A (VI tysiąclecie p.n.e.)[2]. W okresie wczesnego brązu (3300-2000 p.n.e.) otoczone murami obronnymi[3], w okresie środkowego brązu (2000-1550 p.n.e.) wzmocnionymi wieżami[4]. Z okresu środkowego brązu pochodzi również świątynia w formie prostokątnej sali z ławą przy ścianie zachodniej[5]. Zdobyte i zniszczone podczas wyprawy faraona Ahmose do Palestyny[6]. W okresie wczesnego żelaza (1200-1000 p.n.e.) zauważalne wpływy egipskie[7], a także filistyńskie[8]. W X w. p.n.e. dostrzega się obecność kultury izraelskiej[9]. Wspominana przez inskrypcję w świątyni w Karnaku[10].

Wykopaliska w Tell el-Farah prowadził W.F. Petrie w latach 1927-1929[11], a później Roland de Vaux w latach 1946-1960[12].

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. Gądecki, s. 297.
  2. Gądecki, s. 116, s. 129.
  3. Gądecki, s. 162.
  4. Gądecki, s. 195.
  5. Gądecki, s. 197.
  6. Gądecki, ss. 206-207.
  7. Gądecki, s. 251.
  8. Gądecki, s. 257, ss. 262-264.
  9. Gądecki, s. 291.
  10. Gądecki, s. 326.
  11. Gądecki, s. 88.
  12. Gądecki, s. 90.

Bibliografia

[edytuj | edytuj kod]