Toxoniella – Wikipedia, wolna encyklopedia

Toxoniella
Warui et Jocqué, 2002
Toxoniella tharaka. A, B, C – samiec; D, E, F – samica
Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	zwierzęta
Typ	stawonogi
Gromada	pajęczaki
Rząd	pająki
Podrząd	Opisthothelae
Infrarząd	Araneomorphae
Rodzina	obniżowate
Podrodzina	Cybaeodinae
Rodzaj	Toxoniella
Typ nomenklatoryczny
Toxoniella taitensis Warui & Jocqué, 2002
Systematyka w Wikispecies
Multimedia w Wikimedia Commons

Toxoniella – rodzaj pająków z rodziny obniżowatych (Liocranidae). Obejmuje pięć opisanych gatunków. Osiągają od 3,2 do 8,4 mm długości ciała. Wszystkie są endemitami Kenii. Spotykane są na wysokości od 400 do 3000 m n.p.m. Zasiedlają ściółkę w lasach górskich i bambusowych zagajnikach.

Samce osiągają od 3,2 do 7,4 mm długości ciała przy karapaksie długości od 1,6 do 3,4 mm i szerokości od 1,2 do 2,5 mm, samice zaś osiągają od 3,2 do 8,4 mm długości ciała przy karapaksie długości od 1,6 do 3,4 mm i szerokości od 1,2 do 2,6 mm^[1][2].

Karapaks jest owalny, najszerszy między biodrami drugiej i trzeciej pary, z przodu o szerokości wynoszącej około ⅔ szerokości największej, w widoku bocznym płaski, o części głowowej wyższej niż tułowiowa i najwyższej tuż za tylnymi oczami^[1]. Ubarwienie karapaksu jest głównie żółtawobrązowe do pomarańczowobrązowego^[1][2]. Oczy pary przednio-środkowej leżą bardziej z przodu niż przednio-bocznej, a pary tylno-środkowej bardziej z przodu niż tylno-bocznej. Oczy pary tylno-środkowej są małe i owalne, pozostałych par zaś prawie okrągłe i mniej więcej jednakowo duże. Nadustek jest dość niski, o wysokości co najwyżej nieco większej niż średnica oczu przednio-bocznych^[1]. W przeciwieństwie do innych obniżowatych szczękoczułki mają więcej niż dwa zęby na krawędziach tylnych i pozbawione są kępek krzaczastych włosków przed nasadami pazurów jadowych^[3]. Warga dolna jest dłuższa niż szeroka. Dość dużą szerokość^[1] i wyraźne serrule mają szczęki^[3]. Skąpo porośnięte szczecinkami sternum jest tarczowate lub sercowate, wąsko oddzielające biodra ostatniej pary^[1][2].

Kolejność par odnóży od najdłuższej do najkrótszej to: IV, I, II, III. Nie występują na nich skopule^[1] ani właściwe przypazurkowe kępki włosków^[3]. Odnóża par pierwszej i drugiej mają mniej kolców niż te par trzeciej i czwartej. Nadstopia przedostatniej i ostatniej pary zaopatrzone są w słabo rozwinięte grzebienie do wyczesywania. Stopy mają od dwa szeregi blaszkowatych szczecinek do sześciu sztuk każdy, umieszczone pod wyposażonymi w od trzech do siedmiu ząbków pazurkami^[1].

Opistosoma (odwłok) jest owalna, pozbawiona skutum, z wierzchu głównie szara, od spodu zaś bladożółta, żółtawobrązowa lub szarawa^[1][2]. Dwie pary sigilla występują na jej stronie grzbietowej, a jedna na bokach^[1]. Obecnych jest sześć kądziołków przędnych o dobrze rozwiniętych, ale niepowiększonych gruczołach przędnych gruszkowatych u samicy oraz o powiększonych gruczołach przędnych gruszkowatych u samca^[1][3]. U samicy para przednio-boczna jest nieco stożkowata i zaopatrzona w subdystalny zesklerotyzowany pierścień^[1], a para tylno-środkowa jest ściśnięta bocznie. U samca para przednio-boczna jest walcowata^[3].

Nogogłaszczki samca mają dystalny kolec na krawędzi rzepki^[3], prostej budowy apofyzę medialną^[1][3] i prostej budowy błoniasty konduktor^[3]. Genitalia samicy mają wykształcony przedni kapturek epigynalny^[3], szeroką i pojedynczą przednią krawędź płytki płciowej^[1], przednio umieszczone otwory kopulacyjne^[3], krótkie przewody wprowadzające^[1], przednio umieszczone cul de sacs oraz dwie pary dobrze odseparowanych, kulistych spermatek^[1][2].

Pająki te znajdywane są na rzędnych od 400 do 3000 m n.p.m. Zasiedlają ściółkę w lasach górskich, także tych silnie pofragmentowanych, oraz bambusowych zagajnikach^[1][2].

Rodzaj afrotropikalny, endemiczny dla Kenii. Znane stanowiska ograniczają się do Parku Narodowego Góry Kenii, Parku Narodowego Jeziora Nakuru oraz pasma Taita Hills^[1][2].

Takson ten wprowadzony został w 2002 roku przez Charlesa Warui i Rudy’ego Jocqué’a^[1][4] na łamach „Journal of Arachnology”^[1]. Nadana nazwa pochodzi od greckiego τόξον (toxon), oznaczającego „łuk”, i nawiązuje do występowania rodzaju w Eastern Arc Mountains (dosł. „Góry Łuku Wschodniego”). Autorzy ci opisali dwa jego gatunki, typowym wyznaczając T. taitensis^[1][4]. W 2021 roku trzy kolejne gatunki Toxoniella opisane zostały przez Dancuna A. Oketcha i Li Shuqianga^[2].

Warui i Jocqué sklasyfikowali rodzaj jako przedstawiciela rodziny Gallieniellidae^[1]. W 2013 roku Jan Bosselaers i Rudy Jocqué przenieśli go do podrodziny Cybaeodinae w obrębie obniżowatych. Według przeprowadzonej przez nich analizy filogenetycznej Toxoniella zajmuje pozycję bazalną względem kladu obejmującego wszystkie Cybaeodinae z wyjątkiem Cybaeodes (ten jawi się jako najbardziej bazalny w podrodzinie)^[3].

Do rodzaju tego należy 5 opisanych gatunków^[4]:

• Toxoniella nyeri Oketch & Li, 2021
• Toxoniella rogoae Warui & Jocqué, 2002
• Toxoniella taitensis Warui & Jocqué, 2002
• Toxoniella tharaka Oketch & Li, 2021
• Toxoniella waruii Oketch & Li, 2021