Trawnikowiec – Wikipedia, wolna encyklopedia

Trawnikowiec
Zora
Koch, 1847
Ilustracja
Trawnikowiec pospolity
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Typ

stawonogi

Podtyp

szczękoczułkowce

Gromada

pajęczaki

Rząd

pająki

Rodzina

trawnikowcowate

Rodzaj

trawnikowiec

Typ nomenklatoryczny

Lycaena spinimana Sundevall, 1833

Synonimy
  • Hecaerge Blackwall, 1834
  • Katadysas Hentz, 1850
  • Catadysas Thorell, 1869
  • Lycaena Sundevall, 1833
  • Lycodia Sundevall, 1833
  • Psilothra Gistel, 1848
Zora silvestris
Zora hespera

Trawnikowiec[1] (Zora) – rodzaj pająka z rodziny trawnikowcowatych. Holarktyczny. Obejmuje 19 opisanych gatunków.

Morfologia

[edytuj | edytuj kod]

Niewielkie pająki o dominującej barwie żółtobrązowej lub pomarańczowobrązowej[2]. Na karapaksie występują dwa rude do ciemnobrązowych, zaczynające się za tylno-bocznymi oczami pasy podłużne, pomiędzy którymi i po bokach od których obecne są obszary jaśniejsze[2][3]; sama krawędź karapaksu jest ciemna[3]. Największą wysokość prosoma osiąga przy bruździe tułowiowej[2]. Czarno obwiedzione oczy leżą blisko siebie i mają prawie identyczne rozmiary. Oczy pary przednio-środkowej i przednio-bocznej leżą niemal na tym samym poziomie, natomiast oczy pary tylno-bocznej leżą znacznie bardziej z tyłu niż pary tylno-środkowej. Oczy par środkowych rozmieszczone są na planie szerszego z tyłu czworokąta. Bardzo niski nadustek nie odbiega wysokością od średnicy oczu pary przednio-środkowej[3]. Szczękoczułki zwykle mają trzy zęby na przedniej i dwa na tylnej krawędzi bruzdy[3][2]. Warga dolna jest szersza niż długa[2]. Ciemne kropki na sternum obecne są przy wszystkich biodrach[3][2]. Odnóża są nakrapiane[2]. Kolejność par odnóży od najdłuższej do najkrótszej to: IV, I, II, III. Dwie początkowe pary mają od 6 do 8 nachodzących na siebie par kolców po brzusznych stronach goleni oraz dwie lub trzy pary nachodzących na siebie kolców po brzusznych stronach nadstopi. Stopy wszystkich par mają dwa pazurki i przypazurkowe kępki włosków[3][2]. Opistosoma (odwłok) ma na wierzchu wyraźnie wyodrębniony wzór[3]. Tylne kądziołki przędne mają krótki i słabo widoczny człon wierzchołkowy[2].

Rozprzestrzenienie

[edytuj | edytuj kod]

Rodzaj holarktyczny. Zdecydowana większość, bo 15 gatunków, występuje w palearktycznej Eurazji, gdzie rodzaj rozmieszczony jest od Półwyspu Iberyjskiego po Kamczatkę i Wyspy Japońskie. Pozostałe cztery gatunki zamieszkują nearktyczną Amerykę Północną – wszystkie cztery Stany Zjednoczone, a dwa ponadto Kanadę[4].

Taksonomia

[edytuj | edytuj kod]

Takson ten wprowadzony został po raz pierwszy w 1833 roku przez Carla Jakoba Sundevalla pod nazwą Lycaena, a także stanowiącą lapsus nazwą Lycodia. Wówczas był monotypowy, z L. spinimana jako jedynym gatunkiem[5][2]. W 1834 roku niezależnie opisany został przez Johna Blackwalla pod nazwą Hecaerge[6][2]. Wszystkie te nazwy okazały się być młodszymi homonimami nazw użytych już dla motyli[2][4], w związku z czym w 1847 roku nowa nazwa Zora wprowadzona została dla omawianego taksonu przez Carla Ludwiga Kocha[7][4].

Do rodzaju zalicza się 19 opisanych gatunków[4]:

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. Miturgidae – Trawnikowcowate. [w:] Insektarium.net [on-line]. [dostęp 2024-01-13].
  2. a b c d e f g h i j k l David T. Corey, Daniel J. Mott. A revision of the genus Zora (Araneae, Zoridae) in North America. „Journal of Arachnology”. 19, s. 55–61, 1991. 
  3. a b c d e f g S. Almquist. Swedish Araneae, part 2--families Dictynidae to Salticidae. „Insect Systematics & Evolution, Supplement”. 63, s. 285–601, 2006. 
  4. a b c d Gen. Zora C. L. Koch, 1847. [w:] World Spider Catalog [on-line]. Natural History Museum Bern. [dostęp 2024-01-13].
  5. C.J. Sundevall. Svenska spindlarnes beskrifning. Fortsättning och slut. „Bihang till Kongliga Svenska Vetenskaps-Akademiens Handlingar”. 1832, s. 172–272, 1833. 
  6. John Blackwall. Characters of some undescribed genera and species of Araneidae. „London and Edinburgh Philosophical Magazine and Journal of Science”. 3 (3), 1833, 1834. 
  7. C.L. Koch: Die Arachniden. Nürnberg: J.L. Lotzbeck, 1847, s. 102.