Tung molukański – Wikipedia, wolna encyklopedia

Tung molukański
	Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	rośliny
Podkrólestwo	rośliny zielone
Nadgromada	rośliny telomowe
Gromada	rośliny naczyniowe
Podgromada	rośliny nasienne
Nadklasa	okrytonasienne
Klasa	Magnoliopsida
Nadrząd	różopodobne
Rząd	malpigiowce
Rodzina	wilczomleczowate
Rodzaj	tung
Gatunek	tung molukański
	Nazwa systematyczna
	Aleurites moluccanus (L.) Willd.; Sp. pl. 4(1):590. 1805
Synonimy
	Jatropha moluccana (L.);
	Jatropha moluccana (L.);
	Kategoria zagrożenia (CKGZ)
	; najmniejszej troski
	Multimedia w Wikimedia Commons

Tung molukański, nazywany także tungowcem molukańskim, dwuguzem trzyłatowym, kroplanem trzyłatowym (Aleurites moluccanus) – gatunek drzewa z rodziny wilczomleczowatych (Euphorbiaceae). Prawdopodobnie pochodzi z Malezji. Jest obecnie uprawiany w licznych krajach tropikalnych i subtropikalnych. Olej kukui zawiera dużą ilość nienasyconych kwasów tłuszczowych (przede wszystkim kwas linolowy).

Morfologia

Pokrój: Drzewo o wysokości do 15 m.
Liście: Sercowatojajowate lub trójklapowe
Kwiaty: Drobne i liczne, zebrane w szczytowe wiechy. Mają dwudzielny kielich i 5 białawych płatków. Są rozdzielnopłciwe; męskie mają 20 pręcików, żeńskie 1 słupek.
Owoc: Okrągły, o średnicy do 5 cm, zawierający trzy duże pestki.

Zastosowanie

Z nasion zwanych bankulami uzyskuje się olej bankul. Używany jest on głównie do wyrobu pokostów i mydła. Wyciąg ma właściwości wygładzające, uspokajające, regenerujące, stabilizujące. Jest składnikiem łatwo wchłanialnym, zwiększającym odporność skóry na czynniki zewnętrzne (działa jak naturalny filtr przeciwsłoneczny), łagodzi podrażnienia. Rozgniecione nasiona, zawierające ok. 60% tłuszczu są używane także do oświetlania.
Nasiona wykorzystuje się w kuchni indonezyjskiej (znane jako kemiri), malajskiej (buah keras) i hawajskiej.

Przypisy

↑ Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
↑ Peter F.P.F. Stevens Peter F.P.F., Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2010-01-14] (ang.).
↑ Aleurites moluccanus, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species (ang.).

Bibliografia

Zbigniew Podbielkowski: Słownik roślin użytkowych. Warszawa: PWRiL, 1989. ISBN 83-09-00256-4.

[ruggiero-1] Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).

[apweb-2] Peter F.P.F. Stevens Peter F.P.F., Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2010-01-14] (ang.).

[iucn-3] Aleurites moluccanus, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species (ang.).

[1]

[2]

[3]