Tyłowo – Wikipedia, wolna encyklopedia

Tyłowo
wieś
Ilustracja
Kościół w Tyłowie
Państwo

 Polska

Województwo

 pomorskie

Powiat

pucki

Gmina

Krokowa

Liczba ludności (2021)

170[2]

Strefa numeracyjna

58

Kod pocztowy

84-110[3]

Tablice rejestracyjne

GPU

SIMC

0165362

Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, blisko górnej krawiędzi znajduje się punkt z opisem „Tyłowo”
Położenie na mapie województwa pomorskiego
Mapa konturowa województwa pomorskiego, u góry znajduje się punkt z opisem „Tyłowo”
Położenie na mapie powiatu puckiego
Mapa konturowa powiatu puckiego, po lewej znajduje się punkt z opisem „Tyłowo”
Położenie na mapie gminy Krokowa
Mapa konturowa gminy Krokowa, na dole znajduje się punkt z opisem „Tyłowo”
Ziemia54°42′47″N 18°07′31″E/54,713056 18,125278[1]
Multimedia w Wikimedia Commons

Tyłowo (kaszb. Tëłowò, niem. Tillau, dawniej Tulowa)[4] – wieś kaszubska w Polsce położona w województwie pomorskim, w powiecie puckim, w gminie Krokowa.

W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa gdańskiego. W skład sołectwa Tyłowo wchodzi również miejscowość Dąbrowa. Na wschód od Tyłowa położone jest jezioro Dobre, otoczone kompleksem leśnym Puszczy Darżlubskiej.

Na północ od wsi, w sąsiednim Kartoszynie położone są przemysłowe tereny Pomorskiej Specjalnej Strefy Ekonomicznej.

Historia

[edytuj | edytuj kod]

Wieś była początkowo folwarkiem wsi Lubocino, pierwsze wzmianki o niej pochodzą z 1340 roku, gdy wymienia się istniejącą w tamtym czasie we wsi kaplicę św. Sebastiana. W 1624 roku wieś przeszła w ręce protestanckiego rodu Czapskich. W 1725 roku wieś wraz z resztą klucza lubockiego została sprzedana Rybińskiemu, ale już w 1755 roku wieś kupił generał Józef Przebendowski i wybudował w niej kościół pod wezwaniem Oczyszczenia NP Marii, o konstrukcji szkieletowej i dwór. Postarał się również o ustanowienie w Tyłowie parafii. Parafia jednak nie istniała długo, wkrótce kościół w Tyłowie stał się kościołem filialnym (do 1946 roku). W 1865 roku obok kościoła wybudowano dzwonnicę. W 1798 roku w Tyłowie znajdowało się 15 domów, kościół i dwór[5]. Pod koniec XVIII wieku wieś została sprzedana Zaborzyckim, następnie właścicielami jej byli von Platen, Thymianowie (wybudowali oni nowy dwór w miejsce starego, wzniesionego przez Przebendowskiego) i rodzina Frieböse (aż do II wojny światowej). W okresie okupacji w Tyłowie znajdowała się szkoła, a wieś liczyła 150 mieszkańców[5]. Po 1945 roku ziemie majątku zostały rozparcelowane. W 2002 roku w miejsce kościoła wzniesionego przez generała Przebendowskiego wybudowano nową świątynię[6], a starą rozebrano. Zrekonstruowana stoi we wsi Lizaki.

Zabytki

[edytuj | edytuj kod]
Dwór w Tyłowie
  • Cmentarz wokół kościoła, z XIX wiecznymi nagrobkami.
  • Dwór ceglany, parterowy, murowany, z 1880 roku, otacza go park leśny

Zobacz też

[edytuj | edytuj kod]

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. ↑ Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 142084
  2. ↑ Polska w Liczbach [online], polskawliczbach.pl [dostęp 2023-11-24] (pol.).
  3. ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2022, s. 1322 [zarchiwizowane 2022-10-26].
  4. ↑ Dr F. Lorentz "Polskie i kaszubskie nazwy miejscowości na Pomorzu Kaszubskiem" (ISBN 83-60437-22-X) (ISBN 978-83-60437-22-3)
  5. ↑ a b Wioski parafii Tyłowo. [dostęp 2009-08-01].
  6. ↑ Serwis informacyjny gminy krokowa. Tyłowo. [dostęp 2009-08-01].

Linki zewnętrzne

[edytuj | edytuj kod]
Gmina Krokowa
Wsie
Kolonia
Osady
Osada leśna
Części wsi
Kolonia wsi
Pozostałe
miejscowości

Herb gminy Krokowa

Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Tyłowo&oldid=72553992”