Ulica Wolności w Zabrzu – Wikipedia, wolna encyklopedia

ulica Wolności
Maciejów, Centrum Północ, Śródmieście, Centrum Południe, Zaborze Północ, Poremba
Ilustracja
Ulica Wolności w Zabrzu
Państwo

 Polska

Miejscowość

Zabrze

Długość

8,85 km

Przebieg
światła 0 m ← ul. Knurowska
↑ ul. Chorzowska (Gliwice)
Droga Krajowa nr 88
130 m ul. Żelazna
210 m ul. Uchodźców
światła 570 m ← ul. Myśliwska
→ ul. Ludwika Kondratowicza
660 m ul. Orląt Lwowskich
790 m
1030 m ul. Nad Kanałem
1040 m Linia kolejowa nr 147
światła 1260 m
1340 m ul. Jana Galla
1420 m ul. Skalista
światła 1510 m ul. Juliusza Słowackiego
1560 m ul. Sokolska
1610 m ul. Józefa Ciupki
1670 m ul. Przy Bramie
światła 1730 m ul. Nad Kanałem
1970 m ul. Stanisława Wyspiańskiego
2010 m Plac Słowiański
światła 2050 m ul. Marszałka Józefa Piłsudskiego
2210 m ul. Józefa Nawrata
światła 2410 m ul. Dionizego Trocera
światła 2490 m ul. Księdza Konstantego Damrota
2880 m ul. Torowa
2970 m ul. Podgórna
światła 3150 m ← ul. gen. Charlesa de Gaulle'a
→ al. Wojciecha Korfantego
3260 m ul. Staromiejska
3280 m ul. Księdza Józefa Wajdy
3300 m ul. Pawła Dubiela
3470 m ul. Góry Świętej Anny
3500 m ul. Karola Miarki
3730 m ul. Jagiellońska
3780 m Plac Wolności
3800 m ← ul. Dworcowa
→ ul. Powstańców Śląskich
3910 m ul. Średnia
3970 m Plac Dworcowy
4070 m ul. Średnia
światła 4160 m ul. Pawła Stalmacha
4210 m Linia kolejowa nr 137
4450 m ul. Wandy
ul. Wiktora Brysza
4590 m ul. świętego Floriana
4930 m ul. Alojzego Pawliczka
światła 5100 m al. Bohaterów Monte Cassino
5260 m ul. Końcowa
5280 m ul. Henryka Sienkiewicza
5430 m ul. Jana Kupca
światła 5650 m ul. Józefa Rymera
światła 6270 m ← ul. Piotra Skargi
→ ul. Filipiny Płaskowickiej
6800 m ul. Jerzego Wyciska
7180 m ul. Józefa Lompy
7400 m ul. Kalinowa
7910 m Drogowa Trasa Średnicowa
8520 m ul. Jana Pyki
8850 m ul. Zabrzańska (Ruda Śląska) ↓
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, na dole znajduje się punkt z opisem „ulica Wolności”
Położenie na mapie województwa śląskiego
Mapa konturowa województwa śląskiego, w centrum znajduje się punkt z opisem „ulica Wolności”
Położenie na mapie Zabrza
Mapa konturowa Zabrza, w centrum znajduje się punkt z opisem „ulica Wolności”
Ziemia50°18′27,0″N 18°47′07,0″E/50,307500 18,785278

Ulica Wolności w Zabrzu (dawniej Kronprinzenstrasse) − główna ulica miasta, biegnąca od granicy zachodniej miasta z Gliwicami do wschodniej z Rudą Śląską. Ulica stanowiąca główną arterię rozwijającego się miasta na początku XX wieku.

Ulica Wolności w nocnej iluminacji widziana z placu Dworcowego

Przy ulicy Wolności mieściło się (lub mieści do tej pory) kilka najważniejszych zakładów przemysłowych, między innymi Kopalnia Zabrze (Kopalnia Królowa Luiza), Browar Zabrze, Huta Redena (obecnie zakłady Powen SA). Przy ulicy Wolności znajdują się także trzy kościoły: św. Andrzeja Apostoła, św. Franciszka i św. Jadwigi, jak również hala sportowa Pogoń. Na całej długości wzdłuż ulicy biegnie linia tramwajowa, z torowiskiem w jezdni lub poza nim. W centrum ulica wyłączona z ruchu kołowego stanowi reprezentacyjny deptak miejski, połączony z placem Wolności. Zabudowa ulicy Wolności jest zróżnicowana. Najbardziej zwarta w części śródmiejskiej, z kamienicami z przełomu XIX i XX w.

Po południowej stronie ul. Wolności, w rejonie Zaborza, znajdowały się patronackie kolonie robotnicze (A, B, C i D)[1].

Przy ulicy Wolności zlokalizowane są następujące historyczne obiekty, wpisane do rejestru zabytków[2]:

  • kościół parafialny pw. św. Andrzeja Apostoła (ul. Wolności 189), wybudowany w latach 1863−66 (nr rej.: A/210/07 z 27 czerwca 2007); ochroną objęty jest także cmentarz kościelny,
  • hotel „Admiral-Palast” − obecnie „Monopol” (ul. Wolności 305), wzniesiony w latach 1924-28 (nr rej.: A/769/2021 z 15 grudnia 1997)[3],
  • zespół zabudowy osiedla mieszkaniowego przy ul. Wolności 149, pl. Słowiańskim 1, 2, 3, 4, 5 i ul. Stanisława Wyspiańskiego 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9 (nr rej.: A/659/2020 z 2 czerwca 2020)[4],
  • zespół kopalni „Królowa Luiza” (ul. Wolności 402), pochodzący z drugiej połowy XIX wieku (nr rej.: A/1539/93 z 20 grudnia 1993), w skład którego wchodzą:
    • budynek nadszybowy szybu „Carnall” − obecnie Zabrze II,
    • maszynownia szybu „Carnall” − obecnie Zabrze II,
    • maszynownia szybu „Zabrze I”,
    • budynek kompresorów,
    • budynek łaźni,
    • budynek skraplarni powietrza (warsztaty),
    • budynek magazynu − obecnie warsztat i biuro,
    • budynek cechowni − obecnie sklep.

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]