Velké Losiny – Wikipedia, wolna encyklopedia

Velké Losiny
Ilustracja
Renesansowy pałac
Herb Flaga
Herb Flaga
Państwo

 Czechy

Kraj

 ołomuniecki

Powiat

Šumperk

Sołtys

Norbert Pfeffer

Powierzchnia

46,5 km²

Wysokość

406 m n.p.m.

Populacja (2013)
• liczba ludności


2688

Kod pocztowy

788 15

Tablice rejestracyjne

SU

Położenie na mapie kraju ołomunieckiego
Mapa konturowa kraju ołomunieckiego, blisko centrum na lewo u góry znajduje się punkt z opisem „Velké Losiny”
Położenie na mapie Czech
Mapa konturowa Czech, po prawej znajduje się punkt z opisem „Velké Losiny”
Ziemia50°02′N 17°03′E/50,033333 17,050000
Strona internetowa
Muzeum papieru

Velké Losiny (niem. Groß Ullersdorf) – gmina wiejska i wieś w powiecie Šumperk, w kraju ołomunieckim, w pobliżu Jesioników. Historycznie położona jest na terenie Moraw. Miejscowość zaliczana jest do czeskich uzdrowisk.

Historia

[edytuj | edytuj kod]

Wieś uznawana jest za jedną z najstarszych w okolicach Šumperku – pierwsza wzmianka o niej pochodzi z 1351. W miejscowości istniała już wtedy parafia. Velké Losiny stały się siedzibą rodów arystokratycznych – od 1496 rodu Pfand, a od 1507 panów von Zierotin (Žerotín). Johann von Žerotín wybudował w latach 1580–1589 wspaniały, renesansowy pałac w miejscu gotyckiej twierdzy wodnej.

W 1592 zaczęła się historia wsi jako uzdrowiska - wówczas wybudowano łaźnie i pierwszy budynki uzdrowiskowe.

Od 1678 do 1692 wieś i zamek zasłużyły się niechlubnie w procesach czarownic. Działał tutaj habsburski inkwizytor Heinrich Franz Boblig von Edelstadt (czes. Jindřich František Boblig z Edelstadtu[1]). Ogółem śmierć poniosło co najmniej 56 osób.

Od 1802 ówczesny Groß Ullersdorf (czeska nazwa Losiny jest stosunkowo młoda i pochodzi od potoku Losinki) przeszedł w ręce rodu Liechtenstein i pozostawał w nich do 1945, kiedy władze czechosłowackie znacjonalizowały majątki.

W XIX wieku do wsi dotarł przemysł - powstał m.in. browar. Pod koniec stulecia rozbudowano uzdrowisko, założono park, a w 1913 stanęło nowe sanatorium.

Do 1945 we wsi mieszkali niemal wyłącznie Niemcy. W 1900 w 338 domach zamieszkiwało 2111 osób. W okresie międzywojennym napłynęła nieliczna ludność czeska – 51 osób w 1930.

Turystyka

[edytuj | edytuj kod]

Miejscowość jest popularna wśród turystów. Przyciąga je uzdrowisko z gorącymi wodo siarczanowymi źródłami leczącymi choroby układu nerwowego. Velké Losiny posiadają również kilka zabytkowych obiektów:

  • pałac renesansowy z XVI wieku, obecnie muzeum,
  • wytwórnia papieru ręcznie czerpanego, działająca od 1596. Jest jedną z najstarszych w Europie i jedną z nielicznych tego typu w Europie Środkowej (jako jedyna w tej części kontynentu działa nieprzerwanie od roku uruchomienia)[2]. Współcześnie jest to także Muzeum Papieru, mieszczące się w barokowych budynkach z końca XVIII wieku,
  • barokowy spichlerz z połowy XVIII wieku,
  • renesansowy kościół parafialny św. Jana Chrzciciela z lat 1600-1603,

Części gminy

[edytuj | edytuj kod]

Gmina Velké Losiny dzieli się na części:

  • Bukovice (niem. Buchelsdorf)
  • Ludvíkov (niem. Ludwigsthal)
  • wieś Maršíkov (niem. Marschendorf)
  • wieś Velké Losiny (niem. Groß Ullersdorf)
  • wieś Žárová (wcześniej Nová Ves, Neudorf Wies). Žárová posiada przysiółki Horní Bohdíkov (wcześniej Německý Bohdíkov, Deutsch Märzdorf) i Prameny (wcześniej Štolnava, Stollenhau).

Urodzeni w miejscowości Velké Losiny

[edytuj | edytuj kod]

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. Edelstadt to jedna z dawnych nazw Zlatych Hor
  2. Twierdze i zamki. Ciekawostki turystyczne województwa ołomunieckiego, Ołomuniec 2004
  3. Životopis. [dostęp 2017-08-07]. [zarchiwizowane z tego adresu (2017-08-08)]. (cz.).

Linki zewnętrzne

[edytuj | edytuj kod]