Viktorija Čmilytė-Nielsen – Wikipedia, wolna encyklopedia

Viktorija Čmilytė-Nielsen
Ilustracja
Data i miejsce urodzenia

6 sierpnia 1983
Szawle

Przewodniczący Sejmu
Okres

od 13 listopada 2020
do 14 listopada 2024

Przynależność polityczna

Ruch Liberalny Republiki Litewskiej

Poprzednik

Viktoras Pranckietis

Następca

Saulius Skvernelis

Odznaczenia
Krzyż Kawalerski Orderu Wielkiego Księcia Giedymina (Litwa) Krzyż Oficerski Orderu „Za Zasługi dla Litwy” Order Księcia Jarosława Mądrego II klasy
Multimedia w Wikimedia Commons
Viktorija Čmilytė-Nielsen
Obywatelstwo

Litwa

Tytuł szachowy

arcymistrz

Ranking FIDE

2534. (1 kwietnia 2015)

Ranking krajowy FIDE

1. (wśród kobiet)
3. (wśród mężczyzn)

FIDE Top 100

7. (wśród kobiet)

Multimedia w Wikimedia Commons

Viktorija Čmilytė-Nielsen (ur. 6 sierpnia 1983 w Szawlach[1]) – litewska szachistka i polityk. Arcymistrzyni (WGM) od 1999, posiadaczka tytułu arcymistrza (GM) od 2010, mistrzyni Europy (2011). Od 2019 przewodnicząca Ruchu Liberalnego Republiki Litewskiej, posłanka na Sejm Republiki Litewskiej, a od 2020 do 2024 jego przewodnicząca.

Życiorys

[edytuj | edytuj kod]

Wykształcenie

[edytuj | edytuj kod]

W 2000 ukończyła szkołę średnią Didždvario gimnazija w Szawlach. Studiowała filologię angielską na Uniwersytecie Szawelskim. Naukę na tym kierunku kontynuowała w latach 2002–2007 na Uniwersytecie Łotwy w Rydze[1].

Kariera szachowa

[edytuj | edytuj kod]

Grę w szachy poznała w wieku 6 lat. W 1993 zdobyła tytuł mistrzyni Europy juniorek do 10 lat, zaś w 1995 – mistrzostwo świata w Segedynie i Europy w Verdun (w kategorii do 12 lat). W 2000 po raz pierwszy triumfowała w mistrzostwach Litwy seniorek. W tym samym roku osiągnęła znaczący sukces, zwyciężając w otwartych mistrzostwach kraju mężczyzn (z udziałem m.in. pięciu arcymistrzów).

W latach 2000–2006 Viktorija Čmilytė trzykrotnie startowała w mistrzostwach świata rozgrywanych systemem pucharowym. Za pierwszym razem awansowała do czołowej szesnastki, za drugim – ósemki, natomiast w 2006 w Jekaterynburgu – do półfinału mistrzostw świata. W rundzie tej uległa jednak Alisie Gallamowej i ostatecznie podzieliła III–IV miejsce[2]. W 2001 triumfowała w jednej z grup festiwalu Corus w Wijk aan Zee[3], a w 2003 zdobyła srebrny medal na mistrzostwach Europy rozegranych w Stambule[4]. W 2007 zwyciężyła w rozegranych w Predealu mistrzostwach Europy kobiet w szachach szybkich oraz zdobyła brązowy medal w szachach błyskawicznych[5], natomiast w 2008 wywalczyła srebrny medal w indywidualnych mistrzostwach Europy[6]. W 2010 po raz trzeci w karierze zdobyła srebrny medal na mistrzostwach Europy, rozegranych w Rijece. W tym samym roku otrzymała, jako pierwsza w historii litewska szachistka, tytuł arcymistrza (GM). W 2011 zdobyła w Tbilisi tytuł mistrzyni Europy.

W połowie lat 90. dołączyła do podstawowych zawodniczek reprezentacji Litwy. Pomiędzy 1996 a 2012 siedmiokrotnie uczestniczyła w szachowych olimpiadach, dwukrotnie (2000, 2004) zdobywając złote medale za indywidualne wyniki (w obu przypadkach na I szachownicy)[7]. Na turnieju olimpijskim w 2010 w Chanty-Mansyjsku wystąpiła w reprezentacji męskiej[8]. Była również czterokrotną (1997, 1999, 2007, 2013) uczestniczką drużynowych mistrzostw Europy[9], jak również uczestniczyła w Drużynowych Mistrzostwach Europy w męskiej reprezentacji kraju (2009)[10].

Najwyższy ranking w dotychczasowej karierze osiągnęła 1 kwietnia 2015 – z wynikiem 2534 punktów zajmowała wówczas 7. miejsce na światowej liście FIDE, jednocześnie zajmując 1. miejsce wśród litewskich szachistek[11].

Działalność polityczna

[edytuj | edytuj kod]

W 2012 zaangażowała się w działalność polityczną. Wystartowała wówczas z ramienia Ruchu Liberalnego Republiki Litewskiej w wyborach do Sejmu Republiki Litewskiej, zajmując 12. miejsce wśród kandydatów tej partii na liście krajowej[12]. Mandat posłanki uzyskała w trakcie kadencji w kwietniu 2015[13]. Zastąpiła w parlamencie Remigijusa Šimašiusa, wybranego na urząd mera Wilna[14]. Z powodzeniem ubiegała się o poselską reelekcję w 2016[15], 2020[16] i 2024[17].

We wrześniu 2019 została przewodniczącą Ruchu Liberalnego Republiki Litewskiej[18]. 9 listopada 2020 w imieniu liberałów podpisała umowę koalicyjną ze Związkiem Ojczyzny i Partia Wolności[19]. 13 listopada na pierwszym posiedzeniu Sejmu nowej kadencji została wybrana na jego przewodniczącą[20], funkcję tę pełniła do końca kadencji w listopadzie 2024.

Życie prywatne

[edytuj | edytuj kod]

W latach 2001–2008 jej mężem był łotewski arcymistrz Aleksiej Szyrow. W 2013 zawarła drugi związek małżeński z duńskim arcymistrzem Peterem Heine Nielsenem[21].

Odznaczenia

[edytuj | edytuj kod]

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. ↑ a b Sylwetka kandydata do Sejmu Republiki Litewskiej na stronie Głównej Komisji Wyborczej. [dostęp 2015-04-14]. (lit.).
  2. ↑ 2006 FIDE Knockout Matches. mark-weeks.com. [dostęp 2015-04-14]. (ang.).
  3. ↑ 63rd Corus Chess Tournament (Reserve Group) in Wijk aan Zee. chessage.com. [dostęp 2015-04-14]. (ang.).
  4. ↑ 4th European Individual Women"s Chess Championship. chess-results.com. [dostęp 2015-04-14]. (ang.).
  5. ↑ Viktorija Cmilyte wins European Women's Rapid Championship. chessbase.com, 11 sierpnia 2007. [dostęp 2015-04-14]. (ang.).
  6. ↑ Europameisterschaft: Tag der Entscheidungen. chessbase.com, 4 maja 2008. [dostęp 2015-04-14]. (niem.).
  7. ↑ Čmilytė, Viktorija: Women's Chess Olympiads. olimpbase.org. [dostęp 2015-04-14]. (ang.).
  8. ↑ Čmilytė, Viktorija: Men's Chess Olympiads. olimpbase.org. [dostęp 2015-04-14]. (ang.).
  9. ↑ Čmilytė, Viktorija: European Women's Team Chess Olympiads. olimpbase.org. [dostęp 2015-04-14]. (ang.).
  10. ↑ Čmilytė, Viktorija: European Men's Team Chess Olympiads. olimpbase.org. [dostęp 2015-04-14]. (ang.).
  11. ↑ Top lists records: Cmilyte, Viktorija. fide.com. [dostęp 2015-04-14]. (ang.).
  12. ↑ Główna Komisja Wyborcza – Wybory 2012. [dostęp 2015-04-14]. (lit.).
  13. ↑ Nota biograficzna na stronie Sejmu Republiki Litewskiej. [dostęp 2015-04-14]. (lit.).
  14. ↑ Lithuania's top female chess master to get MP seat. delfi.lt, 16 marca 2015. [dostęp 2015-04-14]. (ang.).
  15. ↑ Główna Komisja Wyborcza – Wybory 2016. [dostęp 2016-10-10]. (lit.).
  16. ↑ Główna Komisja Wyborcza – Wybory 2020. [dostęp 2020-10-13]. (lit.).
  17. ↑ Główna Komisja Wyborcza – Wybory 2024. [dostęp 2024-10-14]. (lit.).
  18. ↑ Liberalų sąjūdžio pirmininke išrinkta Viktorija Čmilytė-Nielsen: turi žinutę atskilusiems. delfi.lt, 21 września 2019. [dostęp 2019-11-16]. (lit.).
  19. ↑ Lithuania’s liberal and conservative parties sign coalition agreement. lrt.lt, 9 listopada 2020. [dostęp 2020-11-13]. (ang.).
  20. ↑ Viktorija Čmilytė-Nielsen išrinkta Seimo pirmininke – palaikė 106 parlamentarai. lrt.lt, 13 listopada 2020. [dostęp 2020-11-13]. (lit.).
  21. ↑ Šeštadienį ištekėjo Viktorija Čmilytė. ve.lt, 30 grudnia 2013. [dostęp 2015-04-14]. (lit.).
  22. ↑ Dėl Lietuvos Respublikos ir užsienio valstybių piliečių apdovanojimo Lietuvos valstybės ordinais ir medaliais liepos 6-osios – Valstybės (Lietuvos karaliaus Mindaugo karūnavimo) dienos proga. lrs.lt, 7 lipca 2011. [dostęp 2020-10-28]. (lit.).
  23. ↑ Dėl apdovanojimo Didžiojo Lietuvos Kunigaikščio Gedimino ordinu ir ordino medaliu. www.e-tar.lt, 14 lutego 1996. [dostęp 2020-10-28]. (lit.).
  24. ↑ Указ Президента України № 734/2022 Про нагородження орденом князя Ярослава Мудрого. president.gov.ua, 21 października 2022. [dostęp 2024-02-13]. (ukr.).

Bibliografia

[edytuj | edytuj kod]

Linki zewnętrzne

[edytuj | edytuj kod]
Kobiety arcymistrzowie szachowi
Mistrzowie i Mistrzynie Europy w szachach
Mężczyźni
Kobiety
Przewodniczący Sejmu Litwy
Pierwsza Republika
Druga Republika
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Viktorija_Čmilytė-Nielsen&oldid=75234390”