Włodzimierz Radajewski – Wikipedia, wolna encyklopedia

Włodzimierz Radajewski
Rataj
Ilustracja
Włodzimierz Radajewski ze zdobycznym niemieckim pistoletem maszynowym Erma EMP przed bramą kamienicy przy ulicy Moniuszki 11
plutonowy podchorąży plutonowy podchorąży
Data i miejsce urodzenia

4 sierpnia 1924
Inowrocław, Polska

Data i miejsce śmierci

7 września 1944
Warszawa, Polska

Przebieg służby
Lata służby

od 1941

Siły zbrojne

Armia Krajowa

Stanowiska

dowódca 1 plutonu Kompanii Ochrony Sztabu Obszaru Warszawskiego AK „Koszta”

Główne wojny i bitwy

II wojna światowa,
powstanie warszawskie

Włodzimierz Radajewski ps. „Rataj”, „Cygan” (ur. 4 sierpnia 1924 w Inowrocławiu, zm. 7 września 1944 w Warszawie) – plutonowy podchorąży, uczestnik powstania warszawskiego jako dowódca 1. plutonu kompanii „Koszta”

Życiorys

[edytuj | edytuj kod]

Syn Stefana i Cecylii z domu Płócieniak[1]. Przed wojną uczęszczał do gimnazjum Marii Magdaleny w Poznaniu. W roku 1939 ukończył III klasę gimnazjalną. Po wybuchu wojny w grudniu 1939 został wysiedlony z rodziną z Poznania, przebywał u brata swojego ojca w majątku pod Stęszewem[2].

W połowie 1941 wraz z rodziną przybył do Warszawy. Podjął naukę na tajnych kompletach, oraz rozpoczął działalność konspiracyjną. W 1943 zdał maturę i podjął studia na tajnej Politechnice Warszawskiej.

Początkowo był żołnierzem konspiracyjnego batalionu kadeckiego „Kosynierów”, dowodząc okresowo plutonem w II kompanii[3]. Uczestniczył w akcjach zdobywania broni[4].

W końcu lutego 1943, po wpadce przy zdobywaniu broni, zmienił nazwisko na „Włodzimierz Wisłocki”[2]. Został skierowany na Kurs Szkoły Podchorążych Piechoty Obszaru Warszawskiego „Ojców”-„Szkoła”, który ukończył w stopniu plutonowego podchorążego[5]. W sierpniu 1943, po rozwiązaniu wskutek aresztowań i strat w akcjach bojowych batalionu został wraz z grupą żołnierzy batalionu zwerbowany przez instruktora Szkoły Podchorążych rtm. Zygumnta Konopkę „Nowina” do nowej jednostki kompanii sztabowej Obszaru[6].

Był żołnierzem Kompanii Ochrony Sztabu Obszaru Warszawskiego AK „Koszta”. Był członkiem patrolu dywersyjnego kompanii w ramach Oddziału Dywersji Bojowej DB „3” Śródmieście Kedywu Okręgu Warszawskiego Armii Krajowej[7], dowodzonego przez pchor. Jana Gąssowskiego „Kulesza”[8].

13 czerwca 1944 przy ul. Żurawiej 1 przy placu Trzech Krzyży w Warszawie wraz z pchor. Gąssowskim przeprowadził udany zamach na niemieckich zbrodniarzy wojennych, podoficerów Sicherheitspolizei Wilhelma Leitgebera i Rudolfa Peschla[9].

W powstaniu warszawskim był dowódcą 1 plutonu kompanii „Koszta”. Jego pluton zgrupowany na ul. Rymarskiej 6, zmuszony był do wyruszenia 1 sierpnia o godz. 16.20, co doprowadziło do starcia z oddziałami niemieckimi przy ul. Senatorskiej[10]. Po przedarciu się w nocy z 1 na 2 sierpnia przez Ogród Saski, połączył się z kompanią w rejonie ul. Moniuszki. 7 sierpnia jego pluton wzmocnił kompanię WSOP por. Wyczółkowskiego „Romański”, w obronie przed atakami Dirlewangera.

Uczestniczył w zdobyciu PAST-y przy ul. Zielnej 37/39. Został wymieniony w rozkazie specjalnym dowódcy obwodu Śródmieście płk Franciszka Pfeiffera „Radwan” jako jeden z wyróżnionych przy zdobywaniu PAST-y[11]. 24 sierpnia brał udział w walkach o Komendę Policji, a następnie po upadku Powiśla od 7 września uczestniczył w obronie Nowego Światu. Zginął w walkach 7 września 1944, na linii Nowego Światu, między Świętokrzyską a Warecką. Niosąc mu pomoc zginęła również Danuta Staszewska „Marta”[12].

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. Włodzimierz Radajewski. Biogram na stronie Muzeum Powstania Warszawskiego. www.1944.pl. [dostęp 2011-10-12].
  2. a b Włodzimierz Radajewski. Biogram na stronie Światowego Związku Żołnierzy AK – Okręg Wielkopolska. akwielkopolska.pl. [dostęp 2011-10-12].
  3. Andrzej Dławichowski (opr.): 135 Pluton AK VII Zgrupowania „Ruczaj i jego kadeckie korzenie. Warszawa: Wydawnictwo Doroty Karaszewskiej, 1994, s. 56.
  4. Andrzej Dławichowski (opr.): 135 Pluton AK VII Zgrupowania „Ruczaj i jego kadeckie korzenie. Warszawa: Wydawnictwo Doroty Karaszewskiej, 1994, s. 58.
  5. Andrzej Dławichowski (opr.): 135 Pluton AK VII Zgrupowania „Ruczaj i jego kadeckie korzenie. Warszawa: Wydawnictwo Doroty Karaszewskiej, 1994, s. 86.
  6. Jan Gozdawa-Gołębiowski. Kompania sztabowa Obszaru Warszawskiego AK „Koszta”. „Rocznik Warszawski”. XX, s. 117, 1988. 
  7. Obwodowe Oddziały Dywersji Bojowej Okręgu Warszawa. Dokumenty warszawskiego Kedywu z lat 1943–1945. Warszawa: Wydawnictwo Uniwersytetu Warszawskiego, 2010, s. 55.
  8. Obwodowe Oddziały Dywersji Bojowej Okręgu Warszawa. Dokumenty warszawskiego Kedywu z lat 1943–1945. Warszawa: Wydawnictwo Uniwersytetu Warszawskiego, 201, s. 55, 72.
  9. Andrzej Dławichowski (opr.): 135 Pluton AK VII Zgrupowania „Ruczaj i jego kadeckie korzenie. Warszawa: Wydawnictwo Doroty Karaszewskiej, 1994, s. 87.
  10. Jan Gozdawa-Gołębiowski. Kompania sztabowa Obszaru Warszawskiego AK „Koszta”. „Rocznik Warszawski”. XX, s. 120, 1988. 
  11. Robert Bielecki: W zasięgu PAST-y. Warszawa: Czytelnik, 1994, s. 245.
  12. Jan Gozdawa-Gołębiowski. Kompania sztabowa Obszaru Warszawskiego AK „Koszta”. „Rocznik Warszawski ”. XX, s. 142, 1988. 

Bibliografia

[edytuj | edytuj kod]