Wieżyczka Boulton Paul Type C – Wikipedia, wolna encyklopedia

Wieżyczka Boulton Paul Type C – brytyjska lotnicza wieżyczka strzelecka z okresu II wojny światowej uzbrojona w dwa karabiny maszynowe Browning Mk. II kalibru 7,7 mm. Produkowane były dwa różne modele; Boulton Paul Type C Mk I - wieżyczka dziobowa (nose turret) zaprojektowana dla samolotu Handley Page Halifax oraz Boulton Paul Type C Mk II - wieżyczka grzbietowa, górna (dorsal turret) używana w samolotach Hudson i Ventura.

Historia

[edytuj | edytuj kod]

Mark I

[edytuj | edytuj kod]
Przednia wieżyczka w Halifaksie

Wieżyczka Boultona Paula(inne języki) była jedną z trzech wieżyczek wybranych do uzbrojenia powstającego wówczas nowego bombowca Handley Page, HP 57 który wszedł do służby jako Halifax[1]. Wieżyczka została specjalnie zaprojektowana dla tego samolotu i do rozmiarów jego kadłuba, została umieszczona nad pozycją bombardiera w taki sposób, aby nie przeszkadzać w jego pracy[1]. Wieżyczka była napędzana systemem elektryczno-hydraulicznym, strzelec używał celownika kolimatorowego typu GIIIA[1]. Zapas amunicji wynosił po 1000 nabojów na karabin, amunicja umieszczona była w skrzynkach obydwu stronach strzelca[1].

Strzelec miał znakomitą widoczność i dostęp do karabinów maszynowych, a także do wszystkich urządzeń kontrolnych, bezpieczników itp[2]. W razie braku dopływu prądu, wieżyczka mogła być obsługiwana ręcznie, siłą mięśni[2].

W trakcie pierwszych testów w Halifaksie wieżyczka sprawiała wiele problemów; powodowała poważne wibracje przedniej części kadłuba, kiedy była zwrócona w bok pilot miał poważne trudności z kontrolowanie samolotu, a z powodu oporów powietrza, po jej przesunięciu w bok nie można było jej ponownie ustawić w pozycji centralnej[2]. Problemy próbowano usunąć poprzez szereg modyfikacji, ostatecznie zdecydowano się na zamontowanie klap kompensacyjnych, które automatycznie wysuwały się po przekręceniu wieżyczki w jedną stronę[2]. Wprowadzenie klap zredukowało większość problemów, ale piloci Halifaksów nadal musieli radzić sobie z problemem utrzymania kierunku przy użyciu wieżyczki[2].

Sama wieżyczka nie była często używana w lotach bojowych, jej główna zaleta polegała na tym, że powstrzymywała ataki myśliwców nieprzyjaciela od fronu[2].

Mark II

[edytuj | edytuj kod]
Górna wieżyczka w Hudsonie

Zamówione w 1938 Hudsony miały być dostarczone nieuzbrojone i zakłady Boulton Paul zostały poproszone o zaprojektowanie wieżyczki grzbietowej dla tego samolotu[2]. W tym czasie zakłady były zajęte produkcją wieżyczki Type A dla myśliwca Boulton Paul Defiant i aby maksymalnie uprościć projektowanie i produkcję nowej wieżyczki, zdecydowano zmodyfikować powstającą wówczas wieżyczkę dziobową jako grzbietową poprzez dodanie do niej dużej, bulwiastej owiewki[2]. Pierwszy prototyp został ukończony w dziewięć tygodni[3]. Nowa wieżyczka była bardzo przestronna i oferowała pełne, 360-stopniowe pole ostrzału[3]. W późniejszym czasie używana była także we wczesnych wersjach samolotów Lockheed Ventura i Halifax[3].

8 października 1939 Hudson z 224 Dywizjonu zestrzelił niemiecką łódź latającą Dornier Do 18 celną serią oddaną z wieżyczki grzbietowej Boulton Paul[3]. Był to pierwszy niemiecki samolot zniszczony w czasie II wojny światowej przez samolot bazujący w Wielkiej Brytanii[3].

Dane taktyczno-techniczne

[edytuj | edytuj kod]

Wszystkie dane za British Aircraft Arnament Vol. 1[3].

Type C Mark I Type C Mark II
Pozycja Wieżyczka dziobowa Wieżyczka grzbietowa
Napęd Elektryczno-hydrauliczny
Uzbrojenie 2 x 7,7 mm
Zapas amunicji 1000 nabojów na karabin
Pole ostrzału - poziome ±50° 360°
Pole ostrzału - pionowe -45° - +60° -10° - +60°
Prędkość obrotowa normalna 24°/s, szybka 48°/s
Masa własna 180 kg
Masa uzbrojona 261 kg

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. a b c d R. W. Clarke: British Aircraft Armament. s. 70.
  2. a b c d e f g h R. W. Clarke: British Aircraft Armament. s. 71.
  3. a b c d e f R. W. Clarke: British Aircraft Armament. s. 72.

Bibliografia

[edytuj | edytuj kod]
  • R. W. Clarke: British Aircraft Armament, Volume 1: RAF Gun Turrets From 1914 To the Present Day. Sparkford: Stephens, 1993. ISBN 1-85260-223-6.