Wilgotniczka papuzia – Wikipedia, wolna encyklopedia

Wilgotniczka papuzia
	Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	grzyby
Typ	podstawczaki
Klasa	pieczarniaki
Rząd	pieczarkowce
Rodzina	wodnichowate
Rodzaj	Gliophorus
Gatunek	wilgotniczka papuzia
	Nazwa systematyczna
	Gliophorus psittacinus (Schaeff.) Herink; Sb. severočeského Musea, Historia Naturalis 1: 82 (1958)
	Multimedia w Wikimedia Commons

Wilgotniczka papuzia, wilgotnica papuzia (Gliophorus psittacinus (Schaeff.) Herink) – gatunek grzybów z rodziny wodnichowatych (Hygrophoraceae)^[1].

Systematyka i nazewnictwo

Pozycja w klasyfikacji według Index Fungorum: Hygrophoraceae, Agaricales, Agaricomycetidae, Agaricomycetes, Agaricomycotina, Basidiomycota, Fungi^[1].

Po raz pierwszy takson ten zdiagnozował w 1774 r. Schaeffer nadając mu nazwę Agaricus psittacinus. Obecną, uznaną przez Index Fungorum nazwę nadał mu w 1958 r. Josef Herink^[1].

Synonimów naukowych ma ponad 20. Niektóre z nich^[2]:

Gliophorus perplexus (A.H. Sm. & Hesler) Kovalenko 1989
Gliophorus sciophanus (Fr.) Herink, Sb. severočesk. Mus., Hist. Nat. 1: 82 (1958)
Hygrocybe psittacina (Schaeff.) P. Kumm. 1871 var. psittacina
Hygrophorus psittacinus (Schaeff.) Fr. 1838

Nazwę polską „wodnica papuzia” podała Barbara Gumińska w 1983 r. (dla synonimu Hygrocybe psittacina (Schaeff.) P. Kumm.) W polskim piśmiennictwie mykologicznym gatunek ten opisywany był też jako „wodnicha żywobarwna”^[3]. W 2021 Komisja ds. Polskiego Nazewnictwa Grzybów Polskiego Towarzystwa Mykologicznego zarekomendowała, aby w razie używania synonimu Gliophorus psittacinus (Schaeff.) Herink używać nazwy „wilgotniczka papuzia”^[4].

Morfologia

Kapelusz

Średnicy od 1 do 4 cm, młody – stożkowaty, dzwonkowaty, później wypukły do rozpostartego z tępym garbkiem. Cienkomięsisty, jego powierzchnia jest bardzo mocno śluzowata. Kolor trawiastozielony, później żółtozielony, zielonopomarańczowy, pomarańczowożółty, pomarańczowobrązowy. Starsze owocniki płowieją, a ich brzeg staje się pofałdowany i żłobiony od prześwitujących blaszek^[5].

Blaszki

Grube, rzadkie, szerokie, wybrzuszone, przyrośnięte do trzonu. U młodych owocników mają barwę od żółtej do pomarańczowej, u starszych zielonkawą^[5].

Trzon

Wysokość 3–7 cm, grubość 3–8 mm. Jest walcowaty, lub wrzecionowaty, pusty i bardzo śluzowaty. Powierzchnia gładka, błyszcząca, w dolnej części żółta lub pomarańczowa, w górnej zielona^[5].

Miąższ

Bardzo kruchy, biały z odcieniem żółtawym, zielonkawym i pomarańczowym. Smak łagodny, brak zapachu.

Wysyp zarodników

Biały, nieamyloidalny. Zarodniki eliptyczne, gładkie.

Występowanie i siedlisko

W Polsce gatunek rzadki. Znajduje się na Czerwonej liście roślin i grzybów Polski. Ma status R – potencjalnie zagrożony z powodu ograniczonego zasięgu geograficznego i małych obszarów siedliskowych^[6]. Znajduje się na listach gatunków zagrożonych także w Holandii i Niemczech^[3].

Pojawia się od maja do połowy listopada na nienawożonych pastwiskach, łąkach, trawnikach, na obrzeżach lasów, na leśnych drogach, na trawiastych miejscach w świetlistych lasach^[7].

Znaczenie

Grzyb niejadalny^[5].

Gatunki podobne

Ze względu na charakterystyczny kolor, łamliwość i oślizgłość pomylenie wilgotniczki papuziej z innym gatunkiem jest mało prawdopodobne. Nieco podobna jest dzwonkówka brązowozielona (Entoloma incanum), która jednak nie ma odcieni żółtopomarańczowych^[5].

Przypisy

↑ ^a ^b ^c Index Fungorum. [dostęp 2019-01-26]. (ang.).
↑ Species Fungorum. [dostęp 2019-01-26]. (ang.).
↑ ^a ^b Władysław Wojewoda: Checklist of Polish Larger Basidiomycetes. Krytyczna lista wielkoowocnikowych grzybów podstawkowych Polski. Kraków: W. Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Sciences, 2003. ISBN 83-89648-09-1.
↑ Rekomendacja nr 1/2021 Komisji ds. Polskiego Nazewnictwa Grzybów Polskiego Towarzystwa Mykologicznego [online], Komisja ds. Polskiego Nazewnictwa Grzybów, 20 lutego 2021 .
↑ ^a ^b ^c ^d ^e Pavol Škubla: Wielki atlas grzybów. Poznań: Elipsa, 2007. ISBN 978-83-245-9550-1.
↑ Zbigniew Mirek: Red list of plants and fungi in Poland = Czerwona lista roślin i grzybów Polski. Kraków: W. Szafer Institute of Botany. Polish Academy of Sciences, 2006. ISBN 83-89648-38-5.
↑ LadislavL. Hagara LadislavL., Ottova encyklopedie hub, wyd. 1, Praha: Ottovo nakladatelství, 2015, s. 643–644, ISBN 978-80-7451-407-4, OCLC 903090511 [dostęp 2019-10-06] .

[if-1] Index Fungorum. [dostęp 2019-01-26]. (ang.).

[2] Species Fungorum. [dostęp 2019-01-26]. (ang.).

[checklist-3] Władysław Wojewoda: Checklist of Polish Larger Basidiomycetes. Krytyczna lista wielkoowocnikowych grzybów podstawkowych Polski. Kraków: W. Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Sciences, 2003. ISBN 83-89648-09-1.

[4] Rekomendacja nr 1/2021 Komisji ds. Polskiego Nazewnictwa Grzybów Polskiego Towarzystwa Mykologicznego [online], Komisja ds. Polskiego Nazewnictwa Grzybów, 20 lutego 2021 .

[wag-5] Pavol Škubla: Wielki atlas grzybów. Poznań: Elipsa, 2007. ISBN 978-83-245-9550-1.

[6] Zbigniew Mirek: Red list of plants and fungi in Poland = Czerwona lista roślin i grzybów Polski. Kraków: W. Szafer Institute of Botany. Polish Academy of Sciences, 2006. ISBN 83-89648-38-5.

[Hagara-7] LadislavL. Hagara LadislavL., Ottova encyklopedie hub, wyd. 1, Praha: Ottovo nakladatelství, 2015, s. 643–644, ISBN 978-80-7451-407-4, OCLC 903090511 [dostęp 2019-10-06] .

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]