Wysoczyzna Żarnowiecka – Wikipedia, wolna encyklopedia

Wysoczyzna Żarnowiecka

Megaregion	Pozaalpejska Europa Środkowa
Prowincja	Nizina Środkowoeuropejska
Podprowincja	Pobrzeża Południowobałtyckie
Makroregion	Pobrzeże Koszalińskie
Mezoregion	Wysoczyzna Żarnowiecka
Zajmowane jednostki administracyjne	Polska – woj. pomorskie

Wysoczyzna Żarnowiecka (313.45) – mezoregion fizycznogeograficzny w północnej Polsce, wschodnia część Pobrzeża Koszalińskiego, położona pomiędzy Wybrzeżem Słowińskim na północy i Pradoliną Redy-Łeby na południu.

W nowej regionalizacji fizycznogeograficznej Polski z 2018 roku mezoregion ten widnieje pod nazwą Wysoczyzna Choczewska (313.45)^[1] i zajmuje znacznie mniejszy obszar niż przed zmianą (715.64 km²)^[2].

Powierzchnia mezoregionu wynosi 866 km². Obszar stanowi wysoczyznę zbudowaną z utworów morenowych, położoną na wysokości przekraczającej miejscami 100 m n.p.m. Składa się z kilku kęp morenowych, oddzielonych od siebie rynnami polodowcowymi, częściowo zajętymi przez jeziora (największe Żarnowieckie o powierzchni 14,32 km²).

Występuje mozaika lasów i pól uprawnych. Główne miejscowości: Krokowa, Gniewino, Choczewo.

• Kępy^[3]
  • Kępa Gniewinowska
  • Kępa Osiecka
  • Kępa Salińska
  • Kępa Tawęcińska
  • Kępa Łabiniecka
  • Kępa Redkowicka
• Puszcza Wierzchucińska

Granice Wysoczyzny Żarnowieckiej są bardzo dobrze czytelne w terenie. Mezoregion graniczy od południa i zachodu z Pradoliną Redy-Łeby, od północy z Wybrzeżem Słowińskim natomiast granice od wschodu zamyka granica z Pobrzeżem Kaszubskim^[3]. Mezoregion leży na terenie powiatów lęborskiego, puckiego i wejherowskiego.

Granica z Pradoliną Redy-Łeby jest bardzo czytelna, gdyż biegnie granicą pradoliny tych rzek. Granica z Wybrzeżem Słowińskim jest już mniej czytelna w terenie, jednak bardzo dobrze widoczna jest różnica w geomorfologii terenu, Wysoczyzna Żarnowiecka jest wysoczyzną, natomiast Pobrzeże Słowińskie jest równiną akulacyjną. Granica z Pobrzeżem Kaszubskim z jednej strony jest bardzo łatwa do wyznaczenia, gdyż biegnie wschodnim brzegiem Jeziora Żarnowieckiego, z drugiej strony na terenie mezoregionu Pobrzeże Kaszubskie występują również niewielkie wysoczyzny^[4][3].

We wcześniej stosowanym podziale na mezoregiony, zaproponowanym przez Petkiewicza, Wysoczyzna Żarnowiecka była uznawana za część Pobrzeża Kaszubskiego^[5].

Na terenie mezoregionu nie ma żadnego miasta^[4].

Powierzchnia Wysoczyzny Żarnowieckiej jest silnie rozczłonkowana. Na terenie Wysoczyzny występują kępy wysoczyznowe oraz obniżenia. Wysokość maksymalna terenu w Wysoczyźnie Żarnowieckiej wynosi ponad 100 m n.p.m.^[3]. Najwyższe wzniesienie Góra Wysoka 179,2 m n.p.m. znajduje się na terenie Puszczy wierzchucińskiej.

Na terenie mezoregionu istnieje ponad 20 jezior, z których największym jest Jezioro Żarnowieckie^[3]. Największą rzeką Wysoczyzny Żarnowieckiej jest Piaśnica^[3].

W 1982 roku na terenie mezoregionu rozpoczęto budowę pierwszej w Polsce elektrowni atomowej, prace nad elektrownią zostały wstrzymane na skutek protestów oraz kryzysu gospodarczego. W 1983 roku powstała Elektrownia Wodna Żarnowiec^[3].