XPath – Wikipedia, wolna encyklopedia

XPath (ang. XML Path Language, w wolnym tłumaczeniu Język ścieżek XML, Język ścieżek rozszerzalnego języka znaczników) – język służący do adresowania części dokumentu XML.

XPath został oryginalnie zaprojektowany dla XSLT i XPointer, ale znajduje zastosowanie także w DOM oraz językach bazujących na XML, np. XQuery, XUL.

Budowa wyrażeń

Do wskazania w XPath węzła lub zbioru węzłów używa się ścieżki lokalizacji. Ścieżka ta z kolei składa się z jednego lub więcej kroków lokalizacji oddzielanych od siebie znakami / lub //. Jeśli ścieżka zaczyna się od „/”, nazywamy ją ścieżką bezwzględną, gdyż całą ścieżkę podaje się względem węzła głównego. W przeciwnym wypadku ścieżkę nazywamy względną, zaczyna się ona od bieżącego węzła nazywanego węzłem kontekstowym.

Krok lokalizacji składa się z osi, badania węzła oraz zera lub więcej predykatów. Jeśli np. wyrażenie ma postać

child::n:Kontakt[position()=2]

nazwą osi jest child, badanie węzła to wyrażenie:

n:Kontakt

natomiast zapis:

[position()=2]

to predykat. Ścieżki lokalizacji składać się mogą z jednego lub więcej kroków lokalizacji, np.

/descendant::n:Adresy/child::n:Adres

wybiera elementy n:Adres mające rodzica n:Adresy.

Osie XPath

Oś to kolekcja węzłów lub atrybutów o określonym pokrewieństwie wobec węzła kontekstowego.

Oś	Znaczenie
`ancestor`	dotyczy przodków węzła kontekstowego. Przodkami są rodzice węzła kontekstowego, rodzice tych rodziców itd., aż po węzeł główny włącznie
`ancestor-or-self`	dotyczy węzła kontekstowego i jego przodków
`attribute`	dotyczy atrybutów węzła kontekstowego
`child`	dotyczy dzieci węzła kontekstowego
`descendant`	dotyczy potomków węzła kontekstowego. Potomek to dziecko, dziecko dziecka itd.
`descendant-or-self`	dotyczy węzła kontekstowego i jego potomków
`following`	dotyczy wszystkich węzłów z dokumentu, do którego należy węzeł kontekstu, które znajdują się po nim
`following-sibling`	dotyczy wszystkich węzłów znajdujących się na tym samym poziomie co węzeł kontekstu, za tym węzłem
`namespace`	dotyczy węzłów przestrzeni nazw węzła kontekstu
`parent`	dotyczy węzła rodzica węzła kontekstowego
`preceding`	dotyczy wszystkich węzłów z dokumentu, do którego należy węzeł kontekstu, które znajdują się przed nim
`preceding-sibling`	dotyczy wszystkich węzłów znajdujących się na tym samym poziomie co węzeł kontekstu, przed tym węzłem
`self`	zawiera węzeł kontekstowy

Badanie węzłów w XPath

Jako testów węzłów można użyć nazw węzłów, można też uzyć znaku „*” do wybrania wszystkich elementów. Np. wyrażenie:

child::*/child::n:Email

powoduje wybranie elementów n:Email będących „wnukami” węzła kontekstu. Można też użyć innych testów:

Test węzła	Znaczenie
`comment()`	wybiera węzły komentarzy
`node()`	wybiera węzły dowolnego typu
`processing-instruction()`	wybiera węzły instrukcji przetwarzania, w nawiasach można podać także nazwę instrukcji
`text()`	wybiera węzły tekstowe

Predykaty XPath

Predykaty zawierają wyrażenia XPath. Aby otoczyć predykat i przetestować to, czy występuje określony warunek, można użyć operatora „[]”. Można na przykład przestować:

wartość atrybutu w danym łańcuchu
wartość elementu
to czy element zawiera określone „dziecko”, atrybut lub inny element
pozycję węzła w drzewie

W predykatach można użyć dowolnego rodzaju typu wyrażeń:

zbiory węzłów
logiczne
liczbowe
tekstowe
wynikowe fragmenty drzew

Zbiory węzłów XPath

Zbiór węzłów – jak wskazuje sama nazwa – to po prostu zbiór węzłów. Wyrażenie takie jak

n:Zainteresowania

zwraca zbiór węzłów elementów n:Zainteresowania.

Wyrażenie:

child::n:Zainteresowania/child::n:Zainteresowanie

zwraca listę węzłów elementów n:Zainteresowanie będących dziećmi elementów n:Zainteresowania. Do wybrania ze zbioru węzła lub węzłów można użyć różnych funkcji używanych w predykatach.

Funkcje XPath

Funkcja	Znaczenie
`last()`	zwraca liczbę węzłów w zbiorze
`position()`	zwraca położenie węzła kontekstowego w zbiorze węzła kontekstowego
`count(zbiór-węzłów)`	zwraca liczbę węzłów w przekazanym zbiorze. Jeśli argument nie zostanie podany, zliczone zostaną węzły zbioru węzła kontekstowego
`namespace-uri(zbiór-węzłów)`	zwraca adres URI przestrzeni nazw pierwszego węzła ze zbioru. Pominięcie parametru powoduje uruchomienie funkcji na węźle kontekstowym
`name(zbiór-węzłów)`	zwraca pełną kwalifikowaną nazwę pierwszego węzła ze zbioru. Pominięcie parametru powoduje uruchomienie funkcji na węźle kontekstowym
`local-name(zbiór-węzłów)`	zwraca nazwę lokalną pierwszego węzła ze zbioru węzłów. Pominięcie parametru powoduje uruchomienie funkcji na węźle kontekstowym

Wyrażenia logiczne XPath

W wyrażeniach XPath można używać także wyrażeń logicznych. Liczba uważana jest za fałsz, jeśli jest równa zeru i uważana za prawdę w każdym innym przypadku. Napis pusty () uważany jest za fałsz, wszystkie inne napisy odpowiadają prawdzie.

Operatory logiczne XPath umożliwiają wyliczenie wartości typu prawda-fałsz:

Operator	Znaczenie
`!=`	różne
`<`	mniejsze
`<=`	mniejsze bądź równe
`=`	równe (w odróżnieniu od podwójnego znaku równości `==` w wielu językach programowania)
`>`	większe
`>=`	większe bądź równe

Poszczególne elementy wyrażenia logicznego łączyć można spójnikami and i or, podobnie jak w JavaScripcie i Javie.

Istnieją też funkcje true() i false() zwracające zawsze wartości odpowiednio prawdy i fałszu, a funkcji not() można użyć do odwrócenia logicznej wartości wyrażenia.

Liczby w XPath

Liczby w XPath zapisywane są jako zmiennoprzecinkowe liczby podwójnej precyzji. W takiej postaci przechowywane są wszystkie liczby, nawet liczby całkowite jak np. 2.

Operator	Znaczenie
`+`	dodawanie
`-`	odejmowanie
`*`	mnożenie
`div`	dzielenie
`mod`	modulo (reszta z dzielenia pierwszego argumentu przez drugi)

XPath obsługuje także kilka funkcji działających na liczbach:

Funkcja	Znaczenie
`ceiling()`	Zwraca najmniejszą liczbę całkowitą większą od liczby przekazanej jako parametr
`floor()`	Zwraca największą liczbę całkowitą mniejszą od liczby przekazanej jako parametr
`round()`	Zaokrągla przekazaną liczbę do najbliższej liczby całkowitej
`sum()`	Zwraca sumę przekazanych funkcji liczb

Napisy w XPath

Napisy XPath składają się ze znaków Unicode. Poniżej zestawiono funkcje operujące na napisach:

Funkcja	Znaczenie
`starts-with(s1,s2)`	Zwraca prawdę, jeśli napis s1 zaczyna się napisem s2
`contains(s1,s2)`	Zwraca prawdę, jeśli napis s1 zawiera napis s2
`substring(s,o,i)`	Zwraca i znaków napisu s, poczynając od znaku o
`substring-before(s1,s2)`	Zwraca część napisu s1 do pierwszego wystąpienia napisu s2
`substring-after(s1,s2)`	Zwraca część napisu s1, od pierwszego wystąpienia napisu s2 poczynając
`string-length(s)`	Zwraca liczbę znaków w napisie s
`normalize-space(s)`	Zwraca napis s po usunięciu spacji wiodących i końcowych oraz po zamianie wszystkich ciągów kolejnych spacji na pojedyncze spacje
`translate(s,sf,st)`	Zwraca napis s po zastąpieniu kolejnych znaków sf kolejnymi znakami napisu st
`concat(s1,s2,…)`	Zwraca wszystkie przekazane napisy połączone w całość

Składnia skrócona XPath

Wyrażenie	Skrót
`self::node()`	`.`
`parent::node()`	`..`
`child::dziecko`	`dziecko`
`attribute::dziecko`	`@dziecko`
`/descendant::*`	`//*`
`dziecko[position() = 3]`	`dziecko[3]`
`dziecko[position() = last()]`	`dziecko[last()]`

Zobacz też

Linki zewnętrzne

Specyfikacja XML Path Language (XPath) Version 1.0
Specyfikacja XML Path Language (XPath) Version 2.0
Funkcje i osie XPath
Tutorial XPath (w języku niemieckim)
Tutorial XPath (w języku angielskim)
XSLT i XPath odniesienia (w języku niemieckim)

Rdzenne technologie XML-a	Przestrzenie nazw w XML XML Inclusions (XInclude) XML Information Set xml:id XML Events XML Fragment Interchange XML Base Associating Style Sheets with XML documents
Języki stylistyczne	Cascading Style Sheets (CSS) Document Style Semantics and Specification Language (DSSSL), Rodzina Extensible Stylesheet Language: Extensible Stylesheet Language (XSL) XSL Formatting Objects (XSL-FO) XSL Transformations (XSLT) XML Path Language (XPath)
Języki z rodziny XML Linking	XML Linking Language (XLink) XML Base XML Pointer Language (XPointer)
Języki zapytań dokumentów XML	XML Path Language (XPath) XML Query Language (XQuery) XML Syntax for XQuery (XQueryX)
Rodzaje schematów dokumentów XML	Document Type Definition (DTD) XML Schema REgular LAnguage for XML Next Generation (RELAX NG)