Zenon Feliński – Wikipedia, wolna encyklopedia

Zenon Feliński

"Profesor Feliński (z prawej) i Emil Górski w czasie pisania Szkoły gry na skrzypcach" [1]
Data i miejsce urodzenia	29 listopada 1898 Tarnów
Data i miejsce śmierci	23 czerwca 1971 Kraków
Instrumenty	skrzypce
Gatunki	muzyka poważna
Zawód	skrzypek, pedagog
Wydawnictwo	Polskie Wydawnictwo Muzyczne
Odznaczenia

Zenon Feliński (ur. 29 listopada 1898 w Tarnowie, zm. 23 czerwca 1971 w Krakowie) – polski pedagog muzyczny oraz skrzypek.

Prof. Zenon Feliński (dawne nazwisko Fleisher) jest wychowankiem Hochschule für Musik w Berlinie, Neues Wiener Konserwatorium we Wiedniu i Państwowego Konserwatorium w Pradze. Był uczniem Stefana Suchego, Otakara Ševčika, Carla Flescha, Roberta Pollacka i Samuela Bondiego^[2].

W latach 1921−1931 z dużym powodzeniem występował w Europie jako solista. Ze względu na problemy zdrowotne porzucił karierę koncertową i całkowicie poświęcił się pracy naukowej oraz dydaktycznej. Nauczał w Szwajcarii, Austrii, Niemczech, a potem w Polsce^[2]. W 1942-1944 został zmuszony do pracy jako kaflarz w hitlerowskim obozie koncentracyjnym w Drohobyczu gdzie przebywał wraz z żoną i kilkuletnią córką. Z relacji ucznia Bolesława Bieniasza dowiadujemy się, że aż dwukrotnie stał pod ścianą straceń. Pobyt w obozie znacząco odbił się na jego zdrowiu psychicznym i fizycznym^[3]. Profesor zmienił nazwisko na Feliński. Po wyzwoleniu z obozu koncentracyjnego wznowił działalność pedagogiczną w PLM w Katowicach, PWSM w Sopocie, PWSM w Warszawie oraz PWSM w Krakowie gdzie został mianowany profesorem nadzwyczajnym. Wykazywał wyjątkowy talent pedagogiczny^[4]. Do jego uczniów należeli soliści, koncertmistrzowie orkiestr symfonicznych i kameralnych, a także znamienici pedagodzy. Jest autorem wielu książek metodycznych, które do dziś wydawane są przez Polskie Wydawnictwo Muzyczne. W 1956 r. został odznaczony Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski, a w 1966 r. otrzymał nagrodę I stopnia Ministra Kultury i Sztuki^[4]. Przez lata związany był z miastem Kraków gdzie został pochowany na Cmentarzu Rakowickim^[5].

• Henryk Palulis – laureat Międzynarodowego Konkursu im. H. Wieniawskiego w Poznaniu w 1952 r.^[6]
• Karol Teutsch – koncertmistrz Filharmonii Krakowskiej, założyciel i koncertmistrz Orkiestry Kameralnej przy Filharmonii Narodowej w Warszawie oraz członek Orkiestry Symfonicznej Filharmonii Narodowej^[7]
• Antoni Cofalik – znany pedagog, autor wielu podręczników (m.in. „Skrzypcowe ABC"), został odznaczony Srebrnym Medalem „Zasłużony Kulturze Gloria Artis”^[8]
• Henryk Jarzyński – laureat Międzynarodowego Konkursu im. G. Enescu w Bukareszcie w 1958 r.^[9]
• Mieczysław Małecki – koncertmistrz Orkiestry Polskiego Radia w Krakowie^[9]
• Bolesław Bieniasz – adiunkt przy PWSM w Krakowie, solista Orkiestry Symfonicznej RTBF, szef Archiwum Dźwiękowego RTBF^[10]
• Fryderyk Sadowski – koncertmistrz Filharmonii Narodowej w Warszawie, solista i koncertmistrz Orkiestry Kameralnej Filharmonii Narodowej^[9]
• Zygfryd Tront – laureat konkursu krajowego J. S. Bacha w Poznaniu w 1950r., lider grupy drugich skrzypiec Orkiestry Polskiego Radia w Krakowie^[9]
• Edmund Sieja – koncertmistrz Polskiego Radia w Krakowie, koncertmistrz Opery Narodowej w Warszawie, solista Orkiestry Kameralnej przy Filharmonii Narodowej^[9]
• Józef Rozner – koncertmistrz altówek Orkiestry Polskiego Radia w Krakowie, członek Orkiestry Symfonicznej i Kameralnej Filharmonii Narodowej^[9]
• Anna Ammann – profesor Akademii Muzycznej w Zurychu (Szwajcaria), autorka Szkoły skrzypcowej pt. Der Lehrgang des Violinspiele^[11]
• Eugene Kash – koncertmistrz Toronto Philharmonic Orchestra's Promenade Symphony i Ottawa Philharmonic Orchestra, został odznaczony Srebrnym Medalem Królowej i Nagrodą za Zasługi dla Miasta Toronto^[12]
• Karl Neracher – koncertmistrz Orkiestry Symfonicznej St.Gallen^[11]
• Friedhelm Wilksch – lider grupy wiolonczel Orkiestry Kameralnej im. J. S. Bacha w Berlinie^[11]
• Max Heitz - prezes Orkiestry Kameralnej w St. Gallen^[11]

• 12-Ton Noten-schrift u Noten-Kurzschrift – Berlin (1930)^[2]
• Assoziationsmethode – Berlin 1931^[2]
• "Elementarna szkoła gry na skrzypcach" – cz. 1 z J. Powroźniakiem, Kraków 1951, 6. wyd. 1958 z J. Powroźniakiem i E. Górskim, 9. wyd. 1967, nowe wyd. Kraków 2022; cz. 2 z J. Powroźniakiem i E. Górskim, Kraków 1965, nowe wyd. Kraków 2010^[2]
• "Korektura aparatu gry skrzypcowej" – PWM (1952, II wydanie 1954)^[13]
• "Uwagi o interpretacji utworów skrzypcowych J. S. Bacha" – PWM (1953)^[13]
• "Uwagi o interpretacji utworów W. A. Mozarta" – PWM, tłumaczone na język rosyjski (1956)^[13]
• "Zasady gry skrzypcowej na podłożu fizjologii" – /Feliński - Gaertner/ PWM (1957)^[13]
• "Nauka gam i zmian pozycji" – PWM cz. I i II (1960)^[13]
• Artykuły w Ruchu Muzycznym (1965-66)^[2]

• "Współczesne problemy dydaktyki skrzypcowej" – PWM (1968)^[2]
• opracowania ok. 40 utworów skrzypcowych różnych kompozytorów wydane przez PWM^[2]

• 1952 r. został powołany przez Ministra Kultury i Sztuki na członka Rady Profesorów - Aspirantury^[14]
• 1952 r. został powołany przez Prezesa Rady Ministrów do Komitetu Nagród Państwowych w dziedzinie sztuki^[14]
• 1956 r. otrzymał tytuł naukowy profesora nadzwyczajnego^[14]
• 1964 r. został odznaczony Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski^[2]
• 1966 r. otrzymał nagrodę I stopnia od Ministra Kultury i Sztuki w Warszawie^[2]

• Encyklopedia muzyki. Suplement, Kraków: Państwowe Wydawnictwo Muzyczne, 2001
• Antoni Cofalik, Ukochałem skrzypce, Zeszyty Naukowe Towarzystwa Doktorantów UJ Nauki Humanistyczne, Nr specjalny 4 (1/2013)
• Antoni Cofalik, Ukochałem skrzypce, Księgarnia Akademicka, Kraków: 2017
• Archiwum Akademii Muzycznej w Krakowie, Akta Osobowe Feliński Zenon, 115/85-87