Związek operacyjny – Wikipedia, wolna encyklopedia

Związek operacyjny – wielostopniowa jednostka organizacyjna i operacyjna wojska występująca we wszystkich rodzajach sił zbrojnych, przeznaczona do prowadzenia operacji na konkretnym teatrze działań wojennych^[1].

Zalicza się do niego:

• front (grupę armii), składający się zazwyczaj z kilku ogólnowojskowych armii, armii lotniczej oraz związków taktycznych, oddziałów i pododdziałów różnych rodzajów wojsk;
• armię obejmującą kilka związków taktycznych oraz jednostki rodzajów wojsk
• flotę składającą się ze związków taktycznych nawodnych i podwodnych okrętów
• okręgi wojskowe, korpusy obrony przeciwlotniczej kraju i inne

Związek operacyjny może mieć różny skład organizacyjny. Jest on ustalany w zależności od charakteru wykonywanego zadania, możliwości przeciwnika i innych czynników.

Zasadniczą różnicą między związkiem taktycznym a związkiem operacyjnym jest pełna swoboda zmiany składu związku operacyjnego przy niezmienności składu związku taktycznego. Czyli dywizja jest przenoszona ze składu jednej armii do drugiej w zależności od bieżących potrzeb, ale tylko w całości, unika się przenoszenia jedynie części dywizji^{[potrzebny przypis]}.

Istnieją mniejsze jednostki taktyczne (brygady, bataliony a nawet kompanie), które nie są stałą częścią większej jednostki taktycznej, zazwyczaj mają samodzielna w nazwie, i te są przesuwane swobodnie między jednostkami operacyjnymi. Zazwyczaj dotyczy to bardzo wąsko wyspecjalizowanych jednostek, np. najcięższej artylerii oblężniczej, które mają zastosowanie tylko w określonych warunkach.

Związek operacyjny marynarki wojennej to organizacyjne ukształtowanie części jej sił (np. flota) przeznaczone do wykonywania na morskim teatrze działań wojennych zadań o znaczeniu operacyjnym w formie operacji morskich. W niewielkich marynarkach całość sił może tworzyć jeden związek operacyjny^[2].

• wojska operacyjne
• grupa operacyjna
• jednostki organizacyjne wojska

• Krzysztof Ligęza, Rafał Miętkiewicz, Krzysztof Gawrysiak: Działania sił morskich. Taktyka marynarki wojennej - zarys problemu. Gdynia: Akademia Marynarki Wojennej, 2018. ISBN 978-83-948860-8-0.
• Jacek Solarz: Doktryny militarne XX wieku. Kraków: Avalon, 2009. ISBN 978-83-60448-78-6.