Abrek - Vikipedi
Abrek (Adigece: Абрэдж, Хьаджырэт;[3] Çeçence: Обарг; Avarca: гІабурикІ; Osetçe: абырæг; Karaçay-Balkarca: abirek, Nogayca: äbrek, Azerice: qaçaq; Rusça: Абрек, Abrek), Rus hükûmetine karşı savaşan bir Kafkasyalı sosyal kabadayı için kullanılan bir terimidir. Abrekler, bir amaç için savaşmak ve ibadet için aileleri ve arkadaşları da dahil olmak üzere tüm maddi yaşamlarını terk eden düzensiz askerlerdi. Terim daha çok Rus sömürgeciliğine karşı mücadele eden insanlar tarafından kullanılıyordu. Bazı abrekler zenginlerden çalıp fakirlere dağıtırken diğerleri Kafkas köylerini yabancı saldırılardan korurdu. Abreklerin çoğu Sufi Müslümanlardı.
Adı
[değiştir | kaynağı değiştir]Abrek kelimesinin kökeni Eski Kafkasya Türkçesinde آبر بك (abırbek) — "vicdanlı, utançlı bey" sözcüğündendir.[4]
Tarihçe
[değiştir | kaynağı değiştir]Genellikle bir Kafkasyalı keder, utanç veya kızgınlık nedeniyle intikam yemini ederek abrek olurdu.[2] Ardından bu abrek, toplumu terk ederdi. O andan itibaren artık onun için kanunlar geçersiz olur, kendi canının bile değeri kalmaz. Bu nedenle, bir abrek ile görüşme tehlikeli kabul edilirdi. Ek olarak, Abrekler neredeyse hiçbir zaman teslim olmaz, ölümüne savaşmayı veya intihar etmeyi tercih ederlerdi.[5]
Ayrıca bakınız
[değiştir | kaynağı değiştir]- Zelimkhan Gushmazukaev - en önde gelen Çeçen abrek.
- Khasukha Magomadov - Çeçen abrek, KGB tarafından öldürüldü.
- Buzurtanov - İnguş abrek. Rus komünistleri tarafından idam edildi.
- Uzhakhov - İnguş abrek. Rus komünistleri tarafından idam edildi.
- Sulom-Beck Sagopshinski - İnguş abrek ve Zelimhan Gushmazukayev'in yakın arkadaşı
- Akhmed Khuchbarov - İnguş abrek, NKVD tarafından öldürüldü
- Laysat Baysarova - Dağlara çıkarak Rus askerlerinı ve NKVD subaylarını öldüren İnguş kadın keskin nişancı abrek. Asla öldürülmedi veya ele geçirilmedi.
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ Gammer, Moshe. Lone Wolf and Bear. Page 117.
- ^ a b Л. П. Семёнов. «Лермонтов и фольклор Кавказа», Пятигорск, 1941, с.30
- ^ "Торнау Ф. Ф. Воспоминания кавказского офицера. Часть вторая. 1835, 36, 37, 38 гг". 29 Kasım 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Haziran 2012.
- ^ https://www.nisanyansozluk.com/kelime/abra- 31 Ekim 2023 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. ABRA
- ^ В.А. Потто 2014.