Alfios (tanrı) - Vikipedi

Siraküza tiranı Gelon'un zamanında yaklaşık MÖ 485 yılında basılmış olan bir tetradrahmi. Ön yüzde, Siraküza'nın kuruluş mitine atıfta bulunarak Alfios tasvir ediliyor.[1]

Alfios veya Alpheios ( /ælˈfəs/ ; Eski YunancaἈλφειός "beyazımsı" anlamına gelir), Alfios, Yunan mitolojisinde bir nehir[2] (Alfeios Nehri ) ve aynı zamanda da nehir tanrısıydı.[3]

Bernard Picart'ın Ovidius'un Dönüşümler'inden ilham aldığı, Alfios'un su perisi Arethusa'yı yakalamaya çalıştığı bir sahneyi betimleyen bir gravür.

Çoğu nehir tanrısı gibi, Alfios da ikisi de Titan olan Oceanus ve kız kardeşi-karısı Tethys'in oğluydu.[4] Pharis'in kızı Telegone'den, oğlu kral Orsilochus doğdu.[5] Bundan meydana gelen kan bağıyla Alfios, Diocles'in büyükbabası ve Truva Savaşı sırasında Aeneas tarafından öldürülen askerler olan Crethon ve Orsilochus'un büyük büyükbabasıydı.[6] Nehir tanrısı, Poseidon ile birlikte olarak Eirene'nin annesi olan Melantheia'nın babası olarak da anılmıştır.[7] Daha sonraki anlatılarda, Alfios, Zeus ile birlikte olarak Endymion'un olası annesi olan Phoenissa'nın babası olarak anlatılmıştır.[8]

Alexandre Crauk tarafından çizilen La Ninfa Aretusa

Pausanias'a göre, Alpheus tutkulu bir avcıydı ve bir peri olan Arethusa'ya aşık oldu. Ancak Arethusa ondan kaçtı, Siraküza yakınlarındaki Ortygia adasına gitti ve kendini bir kuyuya dönüştürdü. Bunun üzerine Alfios, kendini Mora'dan Ortygia'ya doğru akan bir nehire dönüştürdü. Böylece dönüştüğü nehrin suları, denizin altında Arethusa kuyusunun kaynağı sularla birleşti.[9] Arethusa'nın kuyusu, Siraküza'nın bir simgesidir.[10] Bu hikâye, Romalı yazar Ovid tarafından biraz daha farklı bir şekilde anlatılır: Güzel bir su perisi olan Arethusa, bir zamanlar Arkadya'daki Alfeios Nehrinde yıkanırken, nehir tanrısı tarafından şaşırtıldı ve takip edildi; ama tanrıça Artemis ona acıdı ve onu yerin altından Ortygia Adası'na akan bir kuyuya çevirdi.[11] Alfios nehre atlayarak suya dönüştü, ancak yeryüzü yarıldı ve nehir yeraltına düşerek Artemis için kutsal bir yer olan Ortygia Adası'nın yakınındaki Siraküza yakınlarındaki bir koyda ortaya çıktı.[10]

Diğer efsanelere göre Artemis, Alfios'un aşık olduğu varlıktı. Bir keresinde, onun tarafından takip edildiğinde Elis'teki Letrini'ye kaçtığı ve burada Alfios'un onu bulamaması veya ayırt edememesi için kendi ve arkadaşlarının (nimflerin) yüzünü çamurla kapattığı, böylece Alfios'un geri dönmek zorunda kaldığı söylenir.[12] Bu, Letrini'de bir Artemis Alphaea tapınağının inşasına vesile oldu. Hikâyenin başka bir versiyonuna göre, tanrıça, aynı şekilde gerçekleşen olaylar sonucu Alphaea adı altında bir tapınağa sahip olduğu Ortygia'ya kaçtı.[13] Alfios'un Artemis'e olan sevgisine bir işaret de Olimpia'da iki tanrının ortak bir sunağı olması.[14]

Bu anlatılarda iki veya daha fazla farklı hikâye birbirine karışmış gibi görünüyor, ancak bunlar muhtemelen Alfeios Nehri ile Arethusa kuyusu arasında doğal bir yeraltı bağlantısı olduğuna dair popüler inançtan kaynaklanıyor. Alfeios'a atılan bir bardağın Ortygia'daki Arethusa kuyusunda yeniden ortaya çıkacağına inanılıyordu.[15] Plutarhos, yukarıda belirtilenlerle tamamen alakasız bir açıklama verir.[16] Ona göre Alfios, Helios'un oğluydu ve kardeşi Cercaphus'u bir yarışmada öldürmüştü. Umutsuzluk ve Erinyeler'in peşini bırakmadığı Alfios, Nyctimus Nehri'ne atladı ve daha sonra bu nehir Alfeios adını aldı.[3]

Alpheus aynı zamanda, Herakles'in, görevlerinin beşincisinde Augeas'ın Ahırlarındaki pisliği tek bir günde temizlemek için yeniden yönlendirdiği nehirdi, bu imkansız olduğu varsayılan bir görevdi.

Roma referansları

[değiştir | kaynağı değiştir]

Alfios genellikle Roma İmparatoru Hadrian'ın sevgilisi Antinous ile ilişkilendirilir. Antinous, Nil Nehri'nde boğulmuş bir Yunan genciydi. Antinous tanrılaştırıldıktan sonra dönemin sikkelerinde Alfios olarak veya Alfios olarak Hadrian ile birlikte tasvir edilmiştir.[17]

Özel
  1. ^ Lewis, "Two sides of the same coin", pp. 179–201.
  2. ^ Pindar, Nemean Odes 1.1
  3. ^ a b William Smith, (Ed.) (1867). Dictionary of Greek and Roman Biography and Mythology. ss. 133-134.  Yazar |ad1= eksik |soyadı1= (yardım); r eksik |soyadı1= (yardım)
  4. ^ Hesiod, Theogony 338; Hyginus, Fabulae Preface
  5. ^ Pausanias, Graeciae Descriptio 4.30.2
  6. ^ Homer, Iliad 5.45
  7. ^ Plutarch, Quaestiones Graecae 19
  8. ^ Pseudo-Clement, Recognitions 10.21-23
  9. ^ Pausanias, Graeciae Descriptio 5.7.2; Scholiast on Pindar's Nemean Odes 1.3
  10. ^ a b Roman, L., & Roman, M. (2010). Google Kitaplar'da Encyclopedia of Greek and Roman mythology., s. 56,
  11. ^ Ovid, Metamorphoses 5.572; Virgil, Aeneid 3.694; Servius ad Virgil, Eclogues 10.4; Statius, Silvae 1.2, 203, Thebaid 1.271, 4.239; Lucian, Dialogi Marini 3
  12. ^ Pausanias, Graeciae Descriptio 6.22.5
  13. ^ Scholiast on Pindar's Pythian Odes 2.12
  14. ^ Pausanias, Graeciae Descriptio 5.14.5; Scholiast on Pindar's Olympian Odes 5.10
  15. ^ Strabo, Geographica 6, p. 270, 8.343; Seneca the Younger, Naturales quaestiones 3.26; Fulgentius, Mythologiarum libri 3.12
  16. ^ Pseudo-Plutarch, De fluviis 19
  17. ^ "RPC III, 309". Roman Provincial Coinage online. 14 Haziran 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Temmuz 2023. 
Genel