Anthony van Dyck - Vikipedi

Anthony van Dyck
Ay Çiçeği ile Otoportresi
Genel bilgiler
Doğum adı	Antoon Van Dijck
Doğum	22 Mart 1599(1599-03-22) Anvers, Belçika
Ölüm	9 Aralık 1641 (42 yaşında) Londra, İngiltere
Uyruk	Flaman
Alanı	Resim
Sanat eğitimi	Hendrick van Balen, Peter Paul Rubens
Katıldığı akımlar	Barok
Etkilendikleri	Paolo Veronese, Peter Paul Rubens, Titian
İmzası

Sir Anthony van Dyck (Flamanca: Antoon Van Dijck; 22 Mart 1599, Anvers - 9 Aralık 1641, Londra), Flaman ressam. Anversli bir tacirin oğlu olarak dünyaya geldi.^[1] Sanat yaşamı kısa; fakat göz kamaştırıcıdır. Prenslerin ve kralların gözdesiydi.^[2] İngiliz portre okulunu kurdu^[3] ve bir renge adını verdi (Van Dyck kahverengisi).^[4] 1609'dan 1612'ye kadar Hendrick Van Balen'in yanında çıraklık yaptı.^[5] İhtiyar adlı bir resmi 1613 tarihini taşır.^[6] Jacop Jordaens ve Peter Paul Rubens ile çalıştı,^[7] 1618'de usta oldu. 1620'de koleksiyoncu Thomas Howard tarafından saraya sokuldu ve Howard'ın sayesinde Venedik resim sanatıyla tanıştı.^[8] 1622'den 1627'ye kadar İtalya'da oturdu; Roma'da Kardinal Bentivoglio'nun misafiri oldu, sonra Cenova'ya yerleşti ve özellikle portreler çizdi.

1627-1632 arasında Ansver'de kiliseler için çalıştı ve portreler yaptı.^[9] 1630'da Paris'e gitti, meşhur kemerlerin gravürlerini yaptı. 1632'de I. Charles, ona şövalye unvanı verdi,^[10] lütuflara ve paraya boğdu.^[11] Van Dyck o tarihten sonra İngiliz soylularının resimlerini çizdi ve Blackfriars veya Eltham'daki kır evinde lüks bir hayat yaşadı.^[12]

Sanatçı önceleri Caravaggio ile Jordaens'in etkisi arasında kararsız kaldıktan sonra, yaygın fırça vuruşunu ve parlak renklerini benimsediği Peter Paul Rubens'in üslubuna kendini kaptırdı;^[13] fakat bu üslubu değiştirerek kendi mizacına uydurmayı başardı. Rubens gibi edebî ve mitolojik konuları işledi. Su perilerinin yıkanması, Diana ve Endymion, Amaryllis ve Myrtila, Renald ile Armida adlı eserleri, ressamın bu dönemine örnek olarak gösterilir. Anthony van Dyck aynı zamanda büyük bir katolik ressamdır; Valon Brabant ve Flandre kiliseleri için hazırladığı geniş tuvallerde, ölçülü ve yumuşak, yepyeni bir barok anlayışı görülür.^[14] Dindarlığı sonsuz, bitkin bir üzüntüyü yansıtan ince ayrıntılarla doludur. Kutsal Aile, Pieta gibi tablolarında görülen bu özellik, resimlerinin beğenilmesinde büyük bir rol oynadı.^[15] Fakat Anthony van Dyck asıl başarısını eşsiz portreciliğine borçludur.^[10] Cenova'da, Rubens'in gösterişli portrelerini örnek alarak, Spinola'lar, Durazzo'lar gibi en büyük aileleri olanca haşmetleriyle resmetmeyi başardı.^[16] Şahlanan atlarını zaptetmeye çalışan binicilerin, ağır kumaştan giysileri içinde dimdik duran mağrur kadınların boy resimlerinde anıtsal bir görünüş elde etmek için Anthony van Dyck'in bulduğu yol, ufuk çizgisini aşağıdan almak, yüzleri aşağıdan yukarıya doğru bakılıyormuş gibi göstermekti.^[17] Bu alanda en başarılı eserleri olan Balbi Markizi, Paola Adorno, Marki Catttaneo, beyaz atı üstünde Tommaso di Carignano ve bir kırmızılar cümbüşü içinde Roma'da yaptığı Kardinal Bentivoglio'nun portreleridir.

Brüksel'de ise, müşterilerinin çoğu burjuva, dost veya sanatçı olduğu için, Van Dyck Flaman üslubuna has yarı boy portrelerine döndü, sadeliğe, uçuk renklere, yuvarlak biçimlere daha çok önem verdi, kişisel ayrıntılar üstünde titizlikle durdu.^[18] Ressamlardan Jan J. de Waele ve G. de Grayer'in, heykeltıraş Colijns de Nole'ın ve özellikle Marie - Louise de Taxis'in portreleri, sanatçının bu dönem verdiği eserler arasındadır. Buna karşılık, İngiltere'de yaptığı dört yüz portrede Van Dyck bir siluetin, bir yüzün sadece en ayırt edici çizgilerini yakalamakla yetinmedi, her kişinin yüzünde o kişinin peşinden koştuğu ideali de yansıtmaya çalıştı.^[19] Bu resimlerde boyanın çok ince tabakalarla sürülmesi, en ince ayrıntıların bile belirmesine imkân verir; sıcak renklerle işlenen gölgeler, yaldızlı veya gümüş rengi ışığın etkisini daha da arttırır; kadife, ipekli ve saten gibi kumaşların şaşırtıcı gerçekçiliği, hepsi de seçme tonlarıyla ele alınan mavi, mor, beyaz gibi renklerin en iyi şekilde değerlendirilmesini sağlar.^[17] Bedford kontesi 'Anne Carr'ın, George ve Francis Villiers'nin, Mary Ruthven'in portreleri ile yeşillikler ortasında, atını dizgininden tutan, siyah şapkalı, beyaz ipek ceketli, kırmızı pantolonlu Charles I'in portreleri ve bunlara benzer daha nice resim, bir milletin imtiyazlı sınıfı açısından çizilmiş kocaman bir portresi gibidir.

Van Dyck'in portrelerinden bazıları, Chesterfield ve Darnley kontlarının, Mountbatten ve Norfolk lordlarının, Devonshire dükünün ve özellikle İngiltere kraliçesinin koleksiyonlarındadır. Dini tablolarının bir kısmı Meschelen'de Saint-Rombaut, Grand'da Saint Michel, Dendermonde'de Notre-Dame, Courtrai'de Notre-Dame, Anvers'de Augustinus kiliselerinde ve Seventhem'dedir.^[20]

Wikimedia Commons'ta Anthony van Dyck ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır.

• Anthony van Dyck Biyografi, Stili ve Eserleri 10 Mart 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
• Londra National Galleri'de Van Dyck 31 Mayıs 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
• BBC "Yourpaintings" websitesinde "Anthony-van-Dyck" maddesinde 581 eserinin reprodüksiyonu 23 Aralık 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.